Summary
Samenvatting klasmanagement en didactische werkvormen
- Course
- Institution
Deze samenvatting gaat over didactische werkvormen en hoe je deze kan toepassen in je lessen.
[Show more]
Seller
Follow
liseledent
Content preview
Didactische werkvormenManieren om doelen te bereiken inzetten v bep didactische werk+ groeperingsvormen
Een didactische werkvorm is:
“de weg, die lkr+ lln samen bewandelen, om de i/h schoolwerkplan omschreven doelen o/e
efficiënte+ effectieve wijze te bereiken.”
“de manier waarop het ondwssproces op gang wordt gebracht+ gehouden. Het is het
complex v handelingen+ activiteiten v zowel lkr als lln tijdens het ondwsproces, gericht o/h
bereiken v/e leerdoel.”
“de gedragswijze(n) v/d lkr, gericht o/h tot stand brengen v leerervaringen, met oog o/h
realiseren v bep doelstellingen bij lln.”
Er zijn doelgerichte activiteiten v lkrt+ lln nodig om de doelen te realiseren. Werkvormen= wegen
waarlangs bep doelstellingen kunnen bereikt worden. Deleu: “e werkvorm is geen doel op zich, maar e
middel om een doel te bereiken of na te streven”.
Waarom didactische werkvormen?
Wrm kiezen wij voor didactische werkvormen te blijven gebruiken:
- begrip didactische werkvormen= bekend i/h ondwslandschap helpt misverstanden te
voorkomen
- begrip werkvorm geeft nog niet aan wie iets doet/ wat men doet. Het laat ruimte om zelf
invulling te geven aan wat er gebeurt i/d les. Dit zou niet het geval zijn als we begrip
instructievorm gebruiken, waarbij men onrechtstreeks bedoeld dat het de lkr is die
instructies geeft.
1
,Bepalende factoren voor het kiezen van werkvormen
Deze factoren staan opgesomd i/h psychodidactisch web. Richtvragen bij elk v deze factoren:
- Doelen: Wat wil ik bereiken o/h einde v/d les? Welke hoofddoelen leid je hieruit af? Beperk max. 2 à
3/ les. Per focusdoel stel je volgende vragen: Welk waarneembaar gedrag moeten lln stellen? Welke
concrete inhoud zit er i/h doel vervat? Hoe+ wann maak je je focusdoel(en) kenbaar aan lln?
- Inhoud: Hoe sluit de leerinhoud aan bij het doel? Hoe hangt de leerinhoud samen? Hoe knoop ik aan
bij de voorkennis v/d lln? Hoe maak ik de leerinhoud betekenisvol voor de lln? Hoe zorg ik voor
diepgaande verwerking v/d inhoud? Welke vaktaal komt aan bod in deze les? Zet in lv dit i/h vet.
- Beginsituatie: Is dit e herhalingsles of is dit nieuwe leerstof? Wat moeten lln kennen+ kunnen om
met de les te starten? Welke bijkomende info over de lln/klas/school= belangrijk voor deze les? In
welke mate is de handleiding afgestemd o/d concrete klas? Welke aanpassingen zijn wenselijk?
- (Les)activiteit en instructie: Hoe zorg ik dat lln gemotiveerd raken+ blijven in deze les? Hoe laat
ik lln (her)verwoorden, actief handelen, diepgaand denken, herhalen, ervaringen uitwisselen,… maw
welke leeractiviteiten verwacht ik v je lln? Hoe zorg ik voor e goede opdrachtformulering? Is de
instructie bondig, duidelijk, doelgericht, motiverend? Welke leerinhoudelijke vragen stel ik? Hoe ga ik
om met versch tussen lln? Laat ik i/d les versch zintuigen+ bewegend leren aan bod komen? Hoe
organiseer ik de les vlot+ functioneel? Welke klasafspraken maak ik? Hoe vraag ik aandacht voor de les?
Is er e kort reflectiemoment o/h einde v/d les? Zijn al mijn lesactiviteiten doelgericht?
- Leermiddelen en materialen: Welke leermiddelen kan ik doelgericht inzetten? Welke
materialen zijn er voorhanden, vanuit de methode+ v/d mentor? Hoe zorg je voor duidelijk,
kindvriendelijk+ voldoende materiaal? Hoe zorg ik ervoor dat iedereen manipuleren+ actief bezig kan
zijn? Hoe zorg ik voor differentiatie in leermiddelen?
- Tijd: Hoe gebruik ik de tijd functioneel? Waar kan ik flexibel met de tijd omgaan? Hoe zorg ik voor
ontspanningsmomenten ( korte pauzes, tussendoortjes, ... ) in de werktijd?
- Ruimte: Hoe ga ik de klasschikking functioneel aanpassen? Welke ruimte (ook buiten de klas, buiten
de school) is het meest doelgericht om de les in te laten verlopen?
- Management: Hoe zorg ik ervoor dat de lln aandachtig naar elkaar luisteren? Hoe zorg ik ervoor dat
lln actief meewerken aan de opdrachten? Hoe zorg ik ervoor dat ze zich betrokken voelen bij de les?
- Relatie: Wat houdt hen bezig? Wat interesseert hen (niet)? Hoe is sfeer in klas? Hoe is interactie
meisjes-jongens? Welke versch merk ik op i/d groep? Welke bijzondere ontwnoden zijn er? Hoe zorg ik
voor betrokken, warme, positieve leef- en leersfeer?
- Evaluatie: Hoe ga ik na of lln het doel behaald hebben i/d les? Wann ga ik na of lln het doel behaald
hebben i/d les?
2
, Classificatie van didactische werkvormen
Je kan als indelingscriterium bv fase v/h leerproces kiezen dat aan de orde is of het gedragsniveau dat bij de
doelstellingen wordt nagestreefd. Of de dimensie collectieve VS individualiserende werkvormen,
zelfstandige VS samenwerkende werkvormen, schoolse VS levensechte werkvormen of uitvoerende VS
scheppende werkvormen.
De gebruikte indeling is gebaseerd o/d interactie tussen lkr+ lln en wijst o/d dimensie lkrgestuurde VS
llngestuurde werkvormen. In dit opzicht kan je 4 grote groepen didactische werkvormen onderscheiden.
1) Mededelende, aanbiedende werkvormen of voordrachtsvormen waar lkr centraal staat. We
onderscheiden hier de verbaal aanbiedende+ de aanschouwelijk aanbiedende werkvormen.
2) Gespreksvormen of interactieve werkvormen waarbij lkr+ lln met elkaar+ onderling in communicatie
treden. We noteren het klasgesprek, kringgesprek, de probleemgerichte discussie, OLG+ leergesprek.
3) Spelvormen staan i/h continuüm tussen de gespreksvormen+ de zelfwerkzaamheidvormen. We
bespreken kort de leerspelen, rollenspelen, dramatische werkvormen en simulaties.
4) Zelfwerkzaamheidsopdrachten waarbinnen lln centraal staan. We gaan in op hoekenwerk,
contractwerk, de werkwinkel, portfolio, digitaal leerplatform, groepswerk, projectwerk en excursie.
De meest voorkomende didactische werkvormen:
Aanbiedende werkvormen
Doel
Bij mededelende werkvormen= info-overdracht centraal. De lkr 'geeft' de kennis, de lln moet die v hem
'ontvangen'. Ondws= leerstofgericht. Bij deze werkvorm is er e beperkte kans voor lln om actief te werken
aan hun eigen kennis.
Inhoud
Het verhaal aanbieden:
Hier draagt de lkr leerinhouden over via gesproken/geschreven woord. De lkr wil hierbij informeren,
vertellen, uitleggen of bespreken .
vb: het vertellen, voorlezen, voordragen v/e tekst, het meedelen v info, uitleggen v/e probleem of e
samenhang tussen gegevens door het geven v instructie, het doceren, het geven v/e uiteenzetting, ...
Het aanschouwelijk aanbieden:
In andere gevallen zal men om verbalismen te voorkomen lln op directe/indirecte wijze (afbeeldingen) met
de werkelijkheid confronteren ipv er uitsluitend over te praten. Elke lln neemt actief waar+ de lkr beschikt
over bep middelen om de aandacht v/d lln te stimuleren.
vb: demonstreren v/e knutseltechniek/turnoefeningen, tonen v prenten, dia's/film, laten horen v muziek,
geleid bezoek aan e boerderij, museum, het voorschrijven v/e letter op het bord, ...
Verloop
Lkr= centraal. 1richtingsverkeer v lkr naar lln. De lkr staat/zit tijdens deze werkvormen meestal voor de
klas+ biedt de inhoud aan die ze zelf gekozen+ geordend heeft. Het ondwsleerproces wordt rechtstreeks
door hem geleid. Hij is organisator+ actieve uitvoerder.
De lln worden eerder i/e ‘passieve’ rol gedrongen. V hen wordt verwacht dat ze (actief) luisteren+
meedenken, nota's nemen, kijken, meebeleven+ ev vragen stellen.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller liseledent. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.39. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73314 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now