Deze samenvatting gaat over de geschiedenis en het verloopt in de volgorde van de tijdslijn. We starten met de prehistorie, het ontstaan van de wereld, mensachtige,... Daarna gaat het over het oude Egypte. Vervolgens gaat het over de Grieken en de Romeinen. Dan gaat het over de Franken, het Germaan...
WOI Tijd en historisch referentiekader
Wat is geschiedenis?
Geschiedenis: geheugen v/d mensheid
Gesch= wetensch studie v/h menselijk verleden Gesch= feiten, betrouwbare
kennis v/h verleden. Gesch= anders dan verhalen over vroeger, legenden, sprookje/
mythe leren e onderscheid maken tussen waar + verzonnen. =moeilijk, omdat
gesch niet altijd over e bestaande, tastbare werkelijkheid gaat. Het verleden ≠
meer waarneembaar; enkel sporen ervan. E bewering kan alleen worden
aangenomen als zij gebaseerd is op betrouwbaar bewijsmateriaal.
geschondws moet doel hebben: respect voor waarheid, voor feiten! Geschondws
stimuleert het kritisch denken. Beeldinfo= v groot belang. Kritisch denken=
belangrijk.
Kennis+ inzicht historische processen (ontw historisch
besef)
Voeling met historisch denken, ontw historisch besef wann je oog hebt voor
veranderingsprocessen+ probeert het andere, minder bekende te begrijpen.
Historisch denken: zich bewust zijn v veranderingen. lineair denken: vroegere
perioden zijn slechts e voorgesch op, meestal i/e minder ontw stadium. eigen tijd=
centraal. → vermijden willen we tot historisch besef komen. Geschondws moet
gericht zijn o/h relativeren v eigen overtuigingen+ gevoelens als zijnde
historisch gebonden, min/ meer toevallig ontstaan+ veranderlijk.
Overdracht v waarden en normen: cultuuroverdracht
Elke tijd heeft zijn waardepatroon. Begrip voor omstandigheden, leren
relativeren, grotere verdraagzaamheid maken deel uit v goed historische
vorming.
1
,Tijdsperiode 1: prehistorie/oudheid
Vanaf wann begint de gesch?
men stelt dat gesch begint bij het ontstaan v/d menselijke cultuur, met het
ontstaan v/d eerste mensen. Wann dit juist gebeurde= (nog) niet heel zeker.
Voorgeschiedenis/ Prehistorie: periode waarin mens het schrift niet kende+
waarv we geen geschreven bronnen hebben gevonden (of deze niet begrijpen)
Deze loopt v ca. 3,5 miljoen j geleden tot ca. 3000 v.C. Dan ontstaan de 1e
schriftsystemen i/h Nabije Oosten.
Prehistorie= v onmisbaar belang als tijdsperiode voor het inzicht i/d mens+
samenleving owv/d lange duur+ de fundamentele ontw die plaats vonden
Hfdst 1: Zwervende mens (tot ca 10 000 – ca 5000j geleden)
Vanaf het prille begin tot de eerste mensen
Vanaf het ontstaan van de aarde tot de mens(achtige)
Mythische verklaringen voor ontstaan wereld+ leven= generaties lang als
‘historisch juist’ aanvaard geweest. Bv scheppingsverhaal Genesis. De oorsprong v
alles wordt hier vaak bij goden/ goddelijke krachten gelegd.
Vooral vanaf 19e eeuw ontstaan er wetensch verklaringen naast de mythische.
Momenteel is meest aanvaarde theorie voor ontstaan heelal de Big Bang/
oerknaltheorie.
De ouderdom v/h heelal wordt volgens die theorie geschat op ong 13,7 miljard j
Evolutietheorie Charles Darwin= nog steeds basis voor de wetensch verklaring
voor evolutie v leven op aarde.
Hoe, waar en wann is de mens ontstaan?
Mensachtigen/ hominiden= klasse v zoogdieren, orde der primaten.
De sterke gelijkenissen kunnen verklaard worden wann men aanneemt dat de
mens+ mensaap e gemeensch voorouder gehad hebben.
De mens stamt dus niét af v/d mensaap, maar heeft dezelfde voorouder gehad.
We zijn dus familie v elkaar.
Er zijn duidelijke versch tussen mensen+ mensapen. E wezenlijk versch is het
rechtop lopen.
De anatomische versch tussen mensen+ mensapen vooral ivm onze manier v
voortbewegen.
Over het alg beschouwen onderzoekers daarnaast ook maken v stenen werktuigen
gekoppeld aan de grotere hersenen als de grens tussen mens+ dier.
‘Mensachtigen’: wezens die enkel de uniek menselijke eigenschap ‘rechtop lopen’
bezitten, eventueel gekoppeld aan het ‘maken v stenen werktuigen’?
Vóór 10 miljoen j geleden leefde de gemeensch voorouder v/d mens+ mensaap
in Afrika. Door verschuivingen onder aardkorst werd Oost-Afrika tegen de rest v/h
continent opgeduwd. Waar beide elkaar raakten, ontstond e enorme geografische
breuklijn.
2
,De Grote Slenk/ Riftvallei, die v Kenia naar Zuid-Afrika loopt, werd de grens tussen het hoger gelegen Oost-Afrika+ de rest v/h
continent. Het leefgebied v/d gemeensch voorouder bestond voortaan uit 2 geïsoleerde streken:
Westelijk Afrika bleef overwegend tropisch oerwoud. Onze voorouder kon er zich verder ontw tot de huidige soorten mensapen.
In Oost-Afrika ontw zich e ander klimaat+ plantengroei: het werd er warmer+ oerwoud maakte plaats voor savanne.
De gemeensch voorouder v mens+ mensaap moest zich aan zijn nieuwe leefwereld aanpassen om te kunnen overleven. De
1e vereiste om in savanne te kunnen overleven was het rechtop lopen= de beslissende stap i/d evolutie tot mens(achtige),
niet de toename v/d herseninhoud.
De oudste sporen v mensachtigen dateert men tot ca 6 miljoen j geleden.
Evolutie van de mens
Er zijn versch theorieën over de afstamming v/d mens omdat het vaak moeilijk is om de gevonden skeletten juist te
dateren+ te interpreteren. We bekijken hier beknopt e veel aanvaarde theorie.
3
, 4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller liseledent. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.04. You're not tied to anything after your purchase.
