Summary
Samenvatting Inleiding in het Nederlandse Recht H2
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting hoofdstuk 2 Recht en Staat van het boek Inleiding in het Nederlandse Recht, mr. J.W.P. Verheugt, negentiende druk.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Followrobinhees
Reviews received
Content preview
INLEIDING IN HET NEDERLANDSE RECHT, HOOFDSTUK 2HOOFDSTUK 2.1
Om de vrijheid van een individu te beschermen moet machtsconcentratie worden voorkomen. Dit kan worden
gedaan door de leer van Trias Politica (verder: TP) (Montesqieu, 1689-1755). TP wordt ook wel leer van de
machtenscheiding genoemd. Er is binnen deze machtenscheiding sprake van een wetgevende, uitvoerende en
rechtsprekende macht. Deze aparte machten worden uitgevoerd door gescheiden organen met gescheiden
functies.
Volgens Montesqieu is alleen TP niet voldoende. Er moet ook sprake zijn van checks & balances.
Checks = onderling toezicht tussen verschillende machten
Balances = onderling machtsevenwicht
De opvatting dat de wet de enige rechtsbron is wordt het legisme genoemd. Volgens Rousseau (1712-1778)
moet het recht uitsluitend van het volk afkomstig zijn. In de loop van de 19 e eeuw ontstond de
codificatiegedachte: het recht moet op systematische wijze in wetboeken worden opgenomen.
HOOFDSTUK 2.2
Wetgevende macht: bestaat uit de regering en de Staten-Generaal (art. 81 GW). De regering bestaat
uit de koning + ministers (art. 42 lid 1 GW) en de ministerraad (art. 45 GW) (alle ministers + kabinet
(ministers en secretarissen tezamen)). De Staten-Generaal bestaat uit de Eerste en Tweede Kamer
(art. 50 + 51 GW).
Uitvoerende macht: Betreft de regering. Wanneer de regering een besluit neemt heet dit een
Koninklijk Besluit (verder: KB). Dit kan bestuur of wetgeving betreffen. Wanneer het wetgeving betreft
heet dit een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB). Een rechtsvaststelling ten aanzien van een
individuele persoon heet een beschikking.
Rechtsprekende macht: de samenstelling en werkwijze van de rechtsprekende macht is vastgelegd in
de wet op rechterlijke organisatie (Wet RO). De belangrijkste taak van deze macht is de beslechtiging
van geschillen op basis van algemene regels. Als een rechter wordt ingeschakeld zonder een geschil is
er sprake van een beschikking in plaats van een vonnis/arrest. Een rechter is op basis van art. 12 wet
Houdende Algemene Bepalingen (wet AB) niet bevoegd om wetgeving te maken. In NL is geen van de
machten het sterkst. Er is dus sprake van een machtsevenwicht.
HOOFDSTUK 2.3
Naast TP bestaat er nog een andere manier om spreiding van machten te realiseren. Dit kan door een splitsing
aan te brengen tussen centrale organen en publiekrechtelijke lichamen ter plaatse (decentralisatie). Er zijn
twee vormen van decentralisatie:
Territoriale decentralisatie: Het bestuur van lagere overheden. In provincies zijn dit de provinciale
staten. Het bestuur van een provincie bestaat uit het college van gedeputeerde staten onder leiding
van de commissaris van de koning. In gemeenten maakt de gemeenteraad de wet. Het bestuur is hier
in handen van het college van burgemeester en wethouders.
Functionele decentralisatie: Wetgevende en bestuurlijke bevoegdheden worden toegekend met het
oog op het verwezenlijken van een specifieke doelstelling (denk hierbij aan waterschappen).
Binnen gemeenten of provincies is er sprake van autonomie of medebewind. Bij autonomie mogen gemeenten
en provincies zelfstandig zaken regelen. Bij medebewind moeten provincies en gemeenten op grond van de
wet meewerken aan wat op centraal niveau is besloten.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller robinhees. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.82. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now