Hoofdstuk 1: Inleiding
a. Definitie
- natuurlijk voorkomen (niet gemaakt door de mens)
- homogeen (in alle punten identiek en dezelfde samenstelling) heterogeen
- vaste stof (alle atomen t.o.v. elkaar op vaste plaats + zowel vaste vorm als een vast volume) gas, vloeibaar
- welbepaalde (maar niet vaste) chemische samenstelling: vaste oplossing zuivere stof
- kristallijn (geordende atoomstructuur, long-range order) amorf, mineraloïden
- anorganisch (niet gemaakt door organisme) biomineralen
b. Belang van mineralen voor economie & maatschappij
- grote economische waarde
- esthetische waarde
- bouwelementen van gesteenten
- belangrijke rol in systemen die optreden op aarde
- belangrijke rol voor milieu en maatschappij
c. Classificatie en naamgeving
klasse: o.b.v. chemische samenstelling (vnl. o.b.v. anionen)
↓
familie: o.b.v. chemische types
↓
(sub-)groep: structurele gelijkenis: o.b.v. inwendige structuur (kristalstructuur)
↓
species + series: = structuur, ≠ chemie
soort: welbepaalde kristalstructuur + kenmerkende chemische samenstelling
polymorfisme = mogelijkheid van vaste stof om in meer dan 1 kristalstructuur voor te komen
↓
chemische variëteit: = algemene chemische samenstelling + inwendige structuur
≠ chemische samenstelling, specifieke vorm en/of kleur of bij andere factoren
mineraal met ongewoon hoge concentratie van een bepaalde chemische component adj.
= aanrijking van bepaalde chemische component
d. Hoeveel mineralen?
mineralen: chemische verbindingen = combinatie van chemische elementen
e. Plaats in de natuurwetenschappen
- beschrijvende mineralogie – fysische mineralogie: fysische eigenschappen identificatie
- kristallografie: klassieke geometrische kristalkunde, optische kristallografie, X-stralen kristallografie
- kristalchemie – chemische mineralogie: chemische samenstelling
- systematische mineralogie (mineraalclassificatie) : indelen en groeperen
- studie van het geologisch voorkomen der mineralen
- biomineralogie
, Hoofdstuk 2: Beginselen van kristalchemie
1. Chemische binding in mineralen
- fundamentele bouwstenen mineralen zijn atomen bepalen chemische eig.’en en geometrische organisatie
- atomen zijn gerangschikt in 3D-roosters; kristalstructuur
≠ types chemische bindingen invloed op mineraalstructuur en -eigenschappen
b. Bindingskrachten in kristallen: ionisch, metallisch, covalent, Van der Waals, waterstof
c. Atomaire en ionenradius (varieert i.f.v. coördinatiegetal (RE) en lading ion (kation kleiner, anion
groter))
d. Coördinatie van ionen
e. Coördinatiegetal (CN) = aantal ionen/atomen dat direct een atoom/ion van interesse omgeeft (o.b.v.
Rkation/Ranion)
f. Dichtste bolstapelingen
alle atomen/ionen hebben dezelfde grootte: CN = 12 (in contact met 3+6+3 atomen) metalen
hexagonaal kubisch
h. Pauling’s regels
a. Het coördinatieprincipe
rondom een coördinerend kation wordt een polyeder van anionen gevormd,
waarbij de kation-anion afstand bepaald is door de som der radii en door het CN
b. Elektrostatisch valentie principe
sterkte ionische (elektrostatische) binding (EV) tussen kation en anion = lading ion / CN
isodesmisch = bindingen in alle richtingen van gelijke sterkte sterk symmetrische kristalstructuren
( anisodesmisch)
c. Gemeenschappelijke elementen polyeders I
gemeenschappelijke ribben/vlakken tussen coördinatiepolyeders verminderen de structuurstabiliteit
de kationen komen dichter bij elkaar te liggen
d. Gemeenschappelijke elementen polyeders II
- in een kristal met verschillende kationen,
hebben deze met hoge valentie en een klein CN niet de neiging polyedrische elementen te delen
- lager geladen kationen hebben meer de neiging om 2 of meer anionen te delen op hoeken/vlakken
dan sterk geladen kationen
e. Soberheidsprincipe
- aantal verschillende structurele sites in een kristal beperkt
- in een mineraal met complexe chemische samenstelling zullen sommige ionen dezelfde sites innemen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller annadeckmyn. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.68. You're not tied to anything after your purchase.