Dit is een samenvatting van het Handboek 'Jeugdbeschermingsrecht, J. Put', de lessen en de powerpoints. Hiermee behaalde ik 18/20. Zeer uitgebreid en duidelijk.
Samenvatting Jeugdrecht
Leerdoelen
1. Juridisch & criminologisch inzicht in en kennis verwerven over het
Belgisch/Vlaamse jeugdrecht
- Fundamentele beginselen & evoluties
Jeugdrecht is anders dan het strafrecht
Examenvraag ‘wat maakt dat het jeugdrecht zo bijzonder is.” ( dan gaat het
over de fundamentele beginselen).
- Bevoegdheidsniveaus: Belgische Federale overheid <=> Vlaamse Gemeenschap
Jeugdrecht is verspreid over het Vlaamse niveau en het Federale niveau.
- Internationale normen en kinderrechten
- “Misdrijf omschreven feiten” (MOF)
- “Verontrustende situaties” (VOS)
- Gerechtelijk recht (procedures) bij MOF en VOS
heeft belangrijke verschillen met de procedures in strafrecht
2. Gebruik van rechtsbronnen van het Belgische/Vlaamse jeugdrecht (zie
Wetboek Jeugdrecht)
boek meenemen naar examen, zal testen of we dit boek kunnen gebruiken.
Law in Books vs Law in Action
Wat het recht zegt en hoe het wordt toegepast is niet altijd hetzelfde, er kunnen grote
verschillen zijn tussen beide.
- Law in Books = hoe is het jeugdrecht opgebouwd, de regels
- Law in Action = hoe de regels worden toegepast in de praktijk
Inhoud
Les 1: Intro in jeugdrecht & bevoegdheidsverdeling
Les 2: Kinderrechten
Les 3: MOF 1
Les 4: MOF 2
Les 5: VOS
Les 6: gerechtelijk deel
Feedback les: criminologisch juridische reflectie ter voorbereiding van het examen van de
lessen
1
, Deel I: begrip en beginselen
Begripsomschrijving en situering
(les 1)
Hoofdstuk 1: Begripsomschrijving en situering
Een definitie van jeugdbeschermingsrecht
Het jeugdbeschermingsrecht regelt de (overheids)interventies ten aanzien van kinderen en
jongeren die zich in bijzondere probleemsituaties bevinden of die delicten hebben gepleegd.
Deze interventies betreffen zowel vrijwillige als gerechtelijke maatregelen, veelal uitgevoerd
in specifieke voorzieningen.
Ontleding definitie
Het gaat dus om 2 doelgroepen in de definitie:
- Jongeren die zich in probleemsituaties bevinden (VOS)
Vroeger heette het de POS (problematische opvoedingssituaties)
Jeugdhulprecht
- Jongeren die delicten hebben gepleegd (MOF)
Jeugddelinquentierecht
Het jeugdbeschermingsrecht onderscheidt zich van het algemeen jeugdrecht door de
specifieke doelgroep of interventies. Het jeugdbeschermingsrecht komt in beeld wanneer de
ontwikkelings- of welzijnsnoden van minderjarigen gebaat zijn met bijkomende of specifieke
interventies.
VOS/MOF categoriale indelingen
VOS en Mof zijn categoriale indelingen van interventiegronden en doelgroepen, niet van de
jongeren zelf: het is perfect mogelijk dat een bepaalde jongere gelijktijdig tot deze 2
doelgroepen behoort. Dit komt in de praktijk ook vaak voor.
Vaak gebruikt in de praktijk is ‘kwalificatieswitch’ = wanneer bijvoorbeeld een
jongere in een ernstige Vos maar waarvoor het parket toch een MOF-
vordering opstart op basis van een delict.
- Reden: door deze kwalificatie van een Mof geeft toegang tot een
gemeenschapsinstelling waar er voor jongeren in een VOS geen plaats is.
Overheidsinterventies
Op welke manier mag de overheid ingrijpen ten optie van deze 2 doelgroepen. Deze
interventies kunnen zowel op vrijwillige basis gebeuren als via gerechtelijke maatregelen.
2 soorten interventies
1) Vrijwillige hulpverlening of de buitengerechtelijke hulpverlening of sociale
hulpverlening
- Gebeurt niet door tussenkomst van het gerecht maar wel door
jeugdhulpaanbieders, de intersectorale toegangspoort en de gemandateerde
voorzieningen.
- Op een vrijwillige basis
- Voorbeeld CLB
2
, 2) Gedwongen hulpverlening of gerechtelijke hulpverlening
- Gebeurt door het gerecht, met name de jeugdrechtbank samen met het Openbaar
Ministerie en de sociale dienst van de jeugdrechtbank.
Opgelet!
Het onderscheid tussen vrijwillige en gerechtelijke interventies mag niet worden verward met
het onderscheid dat meestal wordt gemaakt tussen de 2 doelgroepen in het
jeugdbeschermingsrecht. het is dus niet zo dat de vrijwillige jeugdhulp enkel betrekking heeft
op VOS situaties en de gerechtelijke interventies zich enkel richten tot delinquente jongeren.
De vrijwillige hulpverlening is zeker ook toegankelijk voor jongeren die misdrijf omschreven
feit hebben gepleegd. Daarnaast is het mogelijk dat de jeugdrechtbank op dwingende wijze
maatregelen oplegt wegens verontrustende situaties. Dit is mogelijk na doorverwijzing door
een gemandateerde voorziening of in geval van dringende noodzaak.
Vrijwillige hulpverlening is NIET enkel voor de VOS situaties en de
gedwongen hulpverlening is NIET enkel voor de MOF-situaties.
2 bevoegdheidsniveaus
1) Vlaamse gemeenschap
2) Federale gemeenschap
Vlaamse gemeenschap
Basis van de Vlaamse interventies is het Decreet integrale jeugdhulp (2013).
Federale overheid
Belangrijke wetten hier zijn:
Jeugdwet 2006
GAS-wet (Gemeentelijke administratieve sancties) (2013)
Johan Put spreekt hier vooral over het jeugddelinquentie recht : jongeren die delicten plegen
of voor overlast zorgen.
Opgelet! Dit wil niet zeggen dat de Federale overheid enkel is voor de MOF-situaties, de
federale overheid vaardigt ook regels uit voor de VOS-situaties en dat de Vlaamse
gemeenschap ook een bevoegdheid heeft ten opzichte van de MOF-situaties.
3
, Hoofdstuk 2: Algemene Beginselen van het jeugdrecht
Algemene beginselen:
1) Recht Sui Generis
2) Specifieke Kinderrechten
3) Gezinsgerichtheid
4) Subsidiariteit
5) Differentiatie van de interventies
6) Essentieel hulpverlenend karakter
Sui generis
Jeugdrecht is een bijzonder recht, one in a kind = in het latijn ‘Sui generis’ (eigensoortig
recht)
Waarom Sui generis of eigensoortig recht? Omdat er geen andere rechtstak
is die is opgebouwd is zoals het jeugdrecht.
2 rechtstakken van essentieel belang
De materie van de jeugdbescherming houdt verband met verschillende rechtstakken.
2 daarvan zijn van essentieel belang!
Namelijk:
- Strafrecht
- Sociaal recht
Het is vanuit deze 2 rechtstakken dat de basisopties van het jeugdbeschermingsrecht zijn
ontstaan:
- Beschermen van de jongere in problematische situaties.
- Beschermen van de maatschappij tegen delinquent gedrag van jongeren.
Andere rechtstakken
Burgerlijk recht
Van de omringende rechtstakken is verder het burgerlijk recht van belang aangezien daarin
het algemeen juridisch statuut van kinderen/jongeren en hun ouders wordt bepaald.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller inadm. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $12.87. You're not tied to anything after your purchase.
