Kwestie 4: Grens-vervagingen —> ‘A Cyborg Manifesto’ van Donna Haraway (1944)
H11 Grensvervaging tussen mens en dier (en planten, schimmels en bacteriën)
Peter Wohlleben (boswachter): bomen zijn elkaars vrienden (samen groeien, etc) —> een andere
beschrijving van de wereld geeft aanleiding tot een andere omgang ermee
Donna Haraway: de grens tussen mens en dier vervaagt
Timothy Morton (1968): stelt dat er geen scherpe grens tussen mensen en andere levende wezens
is —> wij hebben bacteriën nodig in ons lichaam, die op hun beurt weer bestaan uit andere
‘wezens’ (mitochondriën etc) —> we moeten volgens Morton over onszelf nadenken in verband
tot andere levende wezens —> genoemd het ecologisch denken
Mesh: Morton gebruikt dit als metafoor voor het ecologisch denken, het woord is namelijk op veel
manieren te gebruiken (zowel wetenschaps loso sche als ethische implicaties) —> bijv:
-ecologische fenomenen zijn lastig te scheiden van elkaar —> er is niet maar 1 oorzaak voor het
stikstofprobleem —> ook is stikstof niet alleen goed of alleen slecht —> mesh
Primaire tekst 11: ‘The ecological thought’ van Timothy Morton
Plessner: de mens is een unieke diersoort welke als enige kan nadenken over wat we doen —>
zowel Latour als Morton oneens (berlijnse sleutel, primaire tekst 13)
Onderscheid tussen gedrag en handelen is gebaseerd op 2 vooronderstellingen:
-bewust handelen veronderstelt dat we zoiets als een geest of ziel hebben die nadenkt voordat
het lichaam iets doet —> zijn bewust denken (geest) en doen (lichaam) zo scherp te scheiden?
-is ons vermogen om weloverwogen te handelen wel zo groot? —> wij kunnen minder goed
plannen en nadenken over onze handelingen dan we denken —> we vertonen meer ‘gedrag’ dan
dat we echt ‘handelen”
Plantenneurobiologie: specialisatie in wat planten ‘denken’ (ruiken, proeven, voelen etc)
Vinciane Despret (1959): geeft in haar boek uit 2012 voorbeelden over de grensvervaging tussen
mens en dier —> onderzoek met apen (primatoloog Barbara Smuts, werk van Donna Haraway)
-Smuts wilde onderzoek doen naar Bavianen in Tanzania —> de Bavianen merkten Smuts op, en
gingen hierop hun gedrag aanpassen (slecht voor onderzoek)
-Smuts probeerde zich zoveel mogelijk als ‘baviaan’ op te stellen, maar de bavianen vonden haar
toch ‘anders’ (niet sociaal zoals zij zelf) omdat zij geen interactie met hen aanging
-Shirley Strum deed ditzelfde onderzoek —> probeerde zich net zoals Smuts op te stellen als
baviaan —> de bavianen accepteerden haar pas als ‘normaal’ toen Strum moest plassen, dit was
het bewijs dat zij net zoals de bavianen leeft —> de bavianen pasten hun gedrag niet meer aan
Onderzoek levert enkele uitgangspunten op:
-in plaats van dat de onderzoeker onzichtbaar moet zijn, moet de onderzoeker vooral geen
abnormale invloed uitoefenen op de situatie —> verstoord objectiviteit
-het dier wordt dus bestudeerd vanuit een derdepersoonsperspectief (alleen waarneembaar
gedrag valt binnen het onderzoek)
Vinciane Despret stelt hierdoor dat dit soort onderzoeken niet realistisch zijn en juist leiden tot een
vooringenomen beeldvorming over het gedrag van de dieren —> betrek voortaan ook het
eerstepersoonsperspectief —> mens dus niet het ‘centrum’ van de onderzoekswereld
Primaire tekst 12: ‘What would animals say if we asked the right questions?’ van Vinciane Despret
fi fi
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller renskejasmijn06. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.71. You're not tied to anything after your purchase.