Dit is een samenvatting voor het vak staatsrecht. De samenvatting is gemaakt uit het boek praktisch staatsrecht. Het boek is van het 5e druk en komt uit het najaar 2021. Met deze samenvatting heb ik een 8.7 gehaald op mijn tentamen!
,Hoofdstuk 1
Kenmerken van de staat:
We spreken van een staat als er een gemeenschap is van mensen op een bepaald
grondgebied, waarover een organisatie het hoogste gezag uitoefent.
Grondgebied:
Het grondgebied van een staat, het territorium, kent grenzen.
Dit zijn grenzen die met de buurlanden zijn vastgelegd.
Bijvoorbeeld de grens tussen Nederland en Duitsland in 1815.
Gemeenschap:
De gemeenschap wordt gevormd door mensen die daartoe
behoren vanwege hun afstamming of die op een eigen verzoek
de nationaliteit van de staat hebben verkregen. Zo’n
gemeenschap kan bestaan uit mensen met een verschillende
taal, godsdienst, cultuur en geschiedenis die zich met elkaar verbonden voelen. Bijvoorbeeld
het volkslied.
Gezag:
Dit principe stelt dat de staat exclusieve controle heeft over zijn grondgebied en het recht
heeft om geweld te gebruiken om orde te handhaven en recht te handhaven, om te
voorkomen dat burgers voor eigen rechter spelen.
Soeverein: de staat kan in beide betekenissen worden beschouwd als een zelfstandige en
ondeelbare eenheid. Dit houdt in dat zowel het grondgebied van de staat als het gezag van
de overheid niet opgesplitst kunnen worden; ze vormen samen een ondeelbare eenheid.
Rechtspersoon: de Nederlandse staat is een rechtspersoon naar burgerlijk recht. Dit
betekent dat de staat, net als een persoon, zelfstandig drager is van rechten en plichten en
als staatsmacht kan optreden in het juridische verkeer
binnen Nederland en in contact met andere staten.
Algemeen belang:
De overheid zorgt niet alleen voor orde en handhaving, maar
ook voor het algemeen belang. Dit betekent simpelweg dat
de overheid beslissingen neemt die goed zijn voor de
meeste mensen en voor het land als geheel.
De overheid vervult haar taken door als wetgever op te
treden, door de staat te besturen en door middel van een
rechtspraak.
In Nederland wordt het publiekrecht onderverdeeld in het staatsrecht, het bestuursrecht en
het strafrecht. Staatsrecht gaat over hoe de staat is georganiseerd en hoe de overheid
optreedt, inclusief de belangrijke rechten van burgers.
Het Koninkrijk der Nederlanden:
Nederland was ooit deel van het Koninkrijk der Nederlanden, met koloniën zoals Nederlands-
Indië, Suriname en de Nederlandse Antillen. Indonesië en Suriname werden in 1945 en 1975
onafhankelijk. Aruba werd in 1986 een zelfstandige staat, maar bleef bij het Koninkrijk. In
2010 werden de Nederlandse Antillen opgeheven. Curaçao en Sint-Maarten werden
, zelfstandige staten, terwijl Bonaire, Sint-Eustatius en Saba BES-eilanden werden en een
soort overzeese gemeenten binnen Nederland.
Bronnen van het staatsrecht:
Het statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden: Het Statuut voor het Koninkrijk der
Nederlanden regelt de organisatie van het Koninkrijk en de relaties en samenwerking tussen
Nederland en de overzeese delen van het Koninkrijk. Het behandelt kwesties die het gehele
Koninkrijk aangaan, zoals het handhaven van onafhankelijkheid, verdediging van het
koninkrijk en buitenlandse betrekkingen. Wetten die gelden voor het hele Koninkrijk worden
rijkswetten genoemd.
Grondwet: Regelt de inrichting en het functioneren van de Nederlandse staat, inclusief de
verdeling van staatsmacht. Het is de hoogste wet in Nederland en biedt extra zekerheid
omdat het moeilijker te wijzigen is dan gewone wetten.
Organieke wetten: Specifieke wetten die door de regering en de Staten-Generaal worden
vastgesteld en de inrichting en bevoegdheden van bijvoorbeeld provincies en gemeenten
regelen.
Gewoonterecht: Ongeschreven rechtsregels die deel uitmaken van het staatsrecht, zoals de
vertrouwensregel die bepaalt dat een minister of regering moet aftreden als ze het
vertrouwen van het parlement verliest.
Verdragen en Europese regelgeving: Internationale verdragen en Europese regelgeving die
rechtstreeks van kracht zijn in Nederland en invloed hebben op het Nederlandse staatsrecht.
Jurisprudentie: Uitspraken van rechters die bestaande rechtsregels verduidelijken en
toepassen op concrete gevallen, waardoor ook nieuw staatsrecht wordt gevormd.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller aleynatosun. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.15. You're not tied to anything after your purchase.
