Deze samenvatting bevat notities van het vak taalbeschouwing (deel 2 fonetiek, spelling, morfologie), eerste semester. Het vak wordt gegeven door Hanne Kloots. De notities zijn een verkorte versie van het werkboek en bevat al de nodige leerstof. Ik heb met deze notities een 15/20 behaald.
Speech/spraak: menselijke communicatie via gesproken taal
<-> language: de taal zelf
1. Bedoelen = een idee, concept in het hoofd dat moet omgezet w
2. Formuleren = idee w omgezet in woorden MAAR op een abstract, mentaal niveau
3. Spreken = de woorden en zinnen w uitgesproken
4. Spraakgeluid = botsende luchtdeeltjes
5. Horen = het signaal komt binnen
6. Verstaan = luisteraar herkent afzonderlijke klanken in het signaal
7. Begrijpen = klanken interpreteren + bedoeling vd spreker achterhalen
De 3 takken v fonetiek:
Spraakproductie: niveau vh spreken zelf (hoe werkt het?)
Transmissie: het overbrengen van geluid
Spraakperceptie: niveau vh horen (waarneming)
!! articulatorische fonetiek = hoe worden klanken gemaakt
Akoestische fonetiek: focust op het geluid spraakgeluid = botsende deeltjes
Auditieve/ auditorische fonetiek: medische hoek: hoe spraak waargenomen wordt
B. SPRAAKPRODUCTIE
= articulatorische fonetiek
3 fasen vh spraakproductieproces:
1. Initiatie = luchtstroom komt op gang vanuit de longen
Egressieve luchtstroom klanken bij uitademen
Ingressieve luchtstroom bij inademen (vb: IA van een ezel)
2. Fonatie = luchtstroom brengt stembanden aan het trillen (facultatief)
Stembanden trillen vooral bij klinkers
Bij [b] trillen je stembanden ook <-> bij [p] niet
3. Articulatie = lucht via luchtpijp + stembanden keel-, mond-, neusholte: verlaat lichaam via neus/mond
Medeklinkers: lucht w geheel of gedeeltelijk tegengehouden door hindernis
Volledige afsluiting of vernauwing
Afhankelijk vd aard & plaats van de hindernis andere medeklinkers
Klinkers: geen obstakel in mond-keelholte
Bij klinkers kan de lucht vrij naar buiten stromen
Welke klinker het is w bepaald door de positie vd tong en vd lippen
, Spraakorganen:
We hebben die organen niet perse gekregen om te spreken
De tong heeft als functie bv. smaken te detecteren
Luchtpijp dient in de eerste plaats om te ademen wij zijn de lucht gaan gebruiken voor klanken
Neus ververst de lucht en beschermt tegen koude lucht
Stembanden zitten in een doosje van kraakbeen en voorkomen eten in luchtpijp
Zijaanzicht strottenhoofd:
(1) = het strotklepje luchtpijp afsluiten voor voedsel
(2) = adamsappel stukje van schildvormig kraakbeen bescherming luchtpijp en stembanden
(3) = schildvormig kraakbeen
(4) = stembanden
(5) twee bekervormige kraakbeentjes helpen stembanden open en dicht te laten gaan door bewegen
Bij fluisteren blijven de stembanden tegen elkaar en de enige opening is tussen de bekervormige
kraakbeentjes onderaan DRM is fluisteren vermoeiend want je duwt al die lucht daardoor
Bij kuchen = stembanden met een klap tegen elkaar slaan MAAR niet super gezond
(6) Ringvormig kraakbeen helpt mee om stembanden aan te spannen door beetje te kantelen
(7) bovenkant luchtpijp
C. INDELING VD KLANKEN
1. Orale vs. nasale
De huig = uiteinde vh zachte gehemelte kan 2 posities innemen
Sluit de neusholte af lucht verlaat lichaam via de mond
Orale klanken
Sluit de neusholte niet af lucht verlaat het lichaam via de neus
Nasale klanken
Nasale klinkers: un bon vin blanc <-> nasale medeklinkers : n,
m, p
2. Klinkers vs. medeklinkers
Klinkers (vocalen):
Monoftongen
Vrije of “lange” klinkers <-> gedekte of “korte” klinkers
!! -R heeft een verlengend effect op een klinker en houdt diftongering vaak tegen
Diftongen of tweeklanken
Echte tweeklanken ij/ei – au/ou – ui
Onechte tweeklanken aai, ooi, oei – eeuw, ieuw, uw
!! -R houdt diftongering vaak tegen
Sjwa = een doffe “e”
Geronde klinkers = klinkers geproduceerd met geronde lippen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lunaamolenberghs. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.82. You're not tied to anything after your purchase.
