Uitgebreide aantekeningen van de hoorcolleges van het eerstejaars vak Inleiding Recht. Ik heb zelf een 8 gehaald met deze aantekeningen dus doe er je voordeel mee!
Hoorcolleges Inleiding Recht
Hoorcollege 1 – terreinverkenning
Wat is recht?
Het recht gaat om verwachtingspatronen, zo kunnen mensen hun gedrag op elkaar aanpassen. Recht
ontstaat zodra twee mensen met elkaar in contact komen.
Bevelen die door dreigementen worden gehandhaafd, goede definitie (door Austin)? Nee, dan zijn
criminele organisatie ook rechtsordes.
Verschillende mensen stellen andere rechtsordes bovenaan (IS anders dan het westen bijv.)
H. L. A Hart: Het recht komt tot stand volgens een bepaalde procedure die onderworpen is aan regels
(essential law-making, procedures). Je moet geen wetten maken die in strijd zijn met andere wetten.
Immanuel Kant: De wet staat centraal.
Oliver Wendell Holmes: Rechtsspraak staat centraal. Wat de rechter zegt is op dat moment het
recht.
Basisbegrippen
BASISONDERSCHEIDINGEN
Lus postivum of ius constitutum vs. ius constituendum
ius postivum of ius constitutum
- positief recht (het recht dat gesteld is, status quo)
ius constituendum
- het recht zoals wij zouden willen dat geldt, of zoals het zou moeten zijn, het ideale recht
Moraal vs. Recht
Moraal
- niet afdwingbaar, een innerlijke houding, gedachten
Verschillen tussen normen en feiten? Norm is het behoren, iets wat je moet doen. Feiten vertellen
ons over de stand van zaken hoe het in de werkelijkheid is.
Positief recht vs. Natuurrecht
Positief recht
- de bevoegde instantie
- volgens de vastgestelde procedure
- met dwang wordt gehandhaafd, het is niet vrijwillig het moet gewoon
- gepubliceerd, moet bekend zijn voor iedereen
,Natuurrecht
- hoger recht: ongeschreven rechtsbeginselen
- als toetssteen voor de geldigheid voor de wetten
- bijv. rechten van de mens, gelijkheidsbeginselen, natuurbehoud
Dit zijn eigenlijk rechten die worden gezien als iets wat hoort, menselijke waarden
Objectief vs. Subjectief recht
Objectief recht
- alle uitgevaardigde wetten in een land
Subjectief recht
- de bevoegdheid dat aan iemand toekomt
- bijv. een koper mag zijn gekochte product zichzelf toe-eigenen van de verkoper
- vloeien voort uit het objectief recht
Formeel vs. Materieel recht
Formeel recht
- regels die betrekking hebben op de toepassing van het materieel recht
- procedures
- bijv. wetboek van strafvordering (wat zijn gevolgen van acties die niet mogen)
Materieel recht
- betreft de gedragingen van mensen en instituties
- inhoudelijk recht
- bijv. wetboek van strafrecht (welke acties mogen niet)
De wet in formele zin vs. De wet in materiële zin
De wet in formele zin
- een wet dat door de Regering (koning en ministers) en de Staten Generaal (1 e en 2e kamer) tezamen
tot stand komt
- in rangorde zijn dit de hoogste wetten
- inhoud doet niet terzake, het gaat erom wie het tot stand heeft gebracht
De wet in materiële zin
- een algemeen verbindend voorschrift
- voor iedereen geldig
- abstract
- het gaat er niet om wie het tot stand heeft gebracht, maar wat erin staat en dat het algemeen
geldend is
, Rechtsgebieden
Positief recht:
1. Publiekrecht: overheid neemt initiatief tot de handhaving (verticale relatie tussen overheid
en burger).
2. Privaatrecht: initiatief tot de handhaving ligt bij de burgers zelf (horizontale verhouding
tussen burgers onderling, de beide partijen zijn hier gelijkwaardig)
Strafrecht is publiekrecht. Burger doet wel aangifte, maar de overheid neemt initiatief tot
handhaving.
Publiekrecht:
- Staats- en bestuursrecht
- Strafrecht
- Internationaal en Europees recht
- Belastingrecht
Privaatrecht:
- Vermogensrecht
- Personen- en familierecht
Rechtsbronnen
Rechtsbronnen: identificatiemiddelen voor geldend recht.
- Wet
- Gewoonte
- Rechtspraak
- Verdrag
Verschillende landen hebben verschillende prioriteiten in het recht.
Bijv. Engeland en Amerika: rechters uitspraak staat centraal.
Nederland: wetten staan centraal.
Verschillende tijden hebben verschillende prioriteiten.
19e eeuw: de wet en gewoonte
20e eeuw (begin): de rechter
20e eeuw (2e helft): het verdrag
De vorming van moderne staten begon met de Vrede van Westfalen in 1648. De wereld werd
opgedeeld in nationale en soevereine staten.
Territoriale jurisdictie: de wet geldt voor het land waarin deze wordt uitgevaardigd.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sharonvos2000. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.79. You're not tied to anything after your purchase.
