Summary
Verbintenissenrecht samenvatting tentamen
- Course
- Institution
Volledige samenvatting van alle stof van verbintenissenrecht inclusief arresten
[Show more]
Seller
Follow
isaolders
Content preview
Samenvatting verbintenissenrechtHet vermogensrecht bestaat uit het goederenrecht en het verbintenissenrecht. Verbintenissenrecht
kent een open systeem dat partijen overwegend veel vrijheid biedt.
Verbintenis = Het recht van de een op een prestatie waartoe een ander verplicht is.
➔ Ontstaat alleen indien dit uit de wet voortvloeit ex art. 6:1 BW.
Bronnen van verbintenissen:
- Uit overeenkomst (art. 6:213 e.v. BW) = meerzijdige rechtshandeling waarbij verbintenissen
worden gesloten.
- Uit de wet → Onrechtmatige daad (art. 6:162 e.v. BW) en kwalitatieve aansprakelijkheden
Bij aansprakelijkheid altijd kijken → Is sprake van een overeenkomst?
- Zo ja: contractuele aansprakelijkheid
o Schadevergoeding vorderen op grond van wanprestatie ex art. 6:74
o Nakoming vorderen ex art. 3:296 lid 1 BW
evt. met schadevergoeding ex art. 6:74 jo. 6:85 BW
o Ontbinding ex art. 6:265 BW
evt. met schadevergoeding ex art. 6:277 BW
o Opschorting ex art. 6:52 jo. 6:262 BW
- Zo nee: wettelijke aansprakelijkheid
o Onrechtmatige daad of kwalitatieve aansprakelijkheid art. 6:162 e.v. BW
o Art. 7:658 BW = veilige werkomgeving
o Art. 185 WVW
In beginsel zal vaak een beroep kunnen worden gedaan op een private verzekering of sociale zekerheid.
Pas wanneer dit geen oplossing biedt, kijkt men naar het aansprakelijkheidsrecht.
In dit geval heeft schuldeiser een actief recht (vordering/verhaalsrecht) en de schuldenaar een passief
recht (schuld/draagplichtig).
Het verhaalsrecht kan enkel met executoriale titel worden geëxecuteerd:
- Vonnis van de rechter
- Schikking ter zitting dat is opgenomen in proces-verbaal
- Notariële akte
- Uitzondering: Recht van parate executie
,Contractenrecht
Onderwerpen:
- Wilsontbreken (geestelijke stoornis)
- Wilsgebreken (dwaling)
- Uitleg (Haviltex)
- Niet-nakoming → wanprestatie en ontbinding
- Gevolgen van vernietiging, ontbinding en recht van reclame
- Samenloop
Structuur contractenrecht:
1. Totstandkoming overeenkomsten
2. Inhoud en uitleg van overeenkomsten → nakoming
3. Gevolgen van niet-nakoming
Beginselen:
- Contractsvrijheid → zo lang niet in strijd met de wet, goede zeden of openbare orde.
- Vormvrijheid → wilsovereenstemming is voldoende ex art. 3:33 BW
- Verbindend → de overeenkomst is verbindend, tenzij strijd met redelijkheid en billijkheid ex
art. 6:248 BW of onvoorziene omstandigheden ex art. 6:258 BW → rechter kan aanpassen
Onvoorziene omstandigheden ex art. 6:258 BW: Wanneer sprake is van een aanzienlijke wijziging van
omstandigheden waardoor ongewijzigde instandhouding onredelijk is, kunnen partijen de rechter
verzoeken om de overeenkomst aan te passen of te ontbinden.
Ontstaan overeenkomsten
Art. 6:217 BW → overeenkomst komt tot stand door aanbod en aanvaarding.
Aanbod: Een verklaring die de belangrijkste elementen van de inhoud voor een te sluiten overeenkomst
bevat, zodat een ‘ja’ van de wederpartij voldoende is om te overeenkomst te doen ontstaan.
- Vóór aanvaarding kan een aanbod worden herroepen, dan vervalt het. Na aanvaarding is dit
niet meer mogelijk, tenzij het aanbod vrijblijvend is gedaan ex art. 6:219 BW.
- Aanbod vervalt indien: verstrijken bepaalde termijn, indien niet onmiddellijk/binnen redelijke
tijd wordt aanvaard (art. 6:221 BW), na verwerping of herroeping.
Aanvaarding: Aanvaarding die in overeenstemming is met het aanbod (art. 6:225 BW).
- Krijgt werking vanaf het moment dat het de andere partij heeft bereikt, tenzij het niet-tijdig
bereiken voor risico ontvanger komt ex art. 3:37 lid 3 BW.= ontstaansmoment overeenkomst
Wilsontbreken: De wil ontbreekt. → nietig
Een overeenkomst is een meerzijdige rechtshandeling. Ex art. 3:33 BW is voor een rechtshandeling een
met de verklaring overeenstemmende wil vereist. Indien de verklaringen wel overeenstemmen, maar
de wil niet, is sprake van wilsontbreken. Dan is geen geldige overeenkomst tot stand gekomen = nietig.
Degene die zich hierop beroept dient dit te bewijzen ex art. 150 Rv.
➔ Uitzondering: art. 3:35 BW (gerechtvaardigd vertrouwen)
➔ Echter, wanneer gelet op maatstaven van redelijkheid en billijkheid een beroep hierop
onredelijk is, mag wederpartij zich hier niet op beroepen ex art. 6:248 BW.
,Wilsontbreken ten gevolge van geestelijke stoornis ex art. 3:34 BW
De wil wordt geacht te ontbreken indien: → geen tegenbewijs
Voorwaarden:
1. Sprake van een verklaring
2. Geestvermogens zijn blijvend of tijdelijk verstoord bv. met doktersverklaring
3. a. de stoornis belette een redelijke waardering van de belangen, OF
De gestoorde kan niet goed de gevolgen van het handelen inschatten
b. de verklaring onder invloed van de stoornis is gedaan
→ Een verklaring wordt vermoed onder invloed van de stoornis te zijn gedaan indien:
De rechtshandeling voor de gestoorde nadelig was TENZIJ het nadeel niet was te voorzien.
Tegen dit laatste vermoeden is dus wél tegenbewijs mogelijk.
Rechtsgevolg: Sprake van een stoornis → een met de verklaring overeenstemmende wil ontbreekt
- Meerzijdige rechtshandeling = vernietigbaar (lid 2 eerste zin)
- Eenzijdige rechtshandeling = nietig (lid 2 tweede zin)
Art. 3:35 BW beschermt de wederpartij tegen dit wilsontbreken i.g.v. gerechtvaardigd vertrouwen.
➔ Eelman/Hin: De overeenkomst is vernietigbaar, tenzij de wederpartij er gerechtvaardigd op
mocht vertrouwen dat de wil bestond. In dit geval is goede trouw vereist ex art. 3:11 BW.
➔ Westhoff/Spronsen: Er bestaat een afkoelingsperiode aan de kant van de gestoorde. Bij een
langere termijn is sneller sprake van gerechtvaardigd vertrouwen.
Hierbij kan van belang zijn: uitvoering onderzoeksplicht, kennis, soort en vaardigheden partijen.
ECHTER! De beperkende werking van redelijkheid en billijkheid ex art. 6:248 lid 2 BW jo. art. 6:2 lid 2
BW kan de wederpartij dit beroep op art. 3:35 BW ontnemen, indien een beroep hierop naar
maatstaven van redelijkheid en billijkheid onrechtvaardig is.
Relevante factoren uit Westhoff/Spronsen en S/MS:
- Is er aan de zijde van de gestoorde sprake van ernstig nadeel?
- Is er aan de zijde van de wederpartij sprake van nadeel? (heeft hij voortgebouwd op de
verklaring?)
- Was sprake van een geestelijke stoornis?
Voor deze beperkende werking dient een afweging te worden gemaakt tussen het nadeel bij het laten
bestaan van de overeenkomst voor gestoorde en het nadeel bij het doorhalen van deze overeenkomst
voor de wederpartij.
Stappenplan wilsontbreken ex art. 3:34 BW:
1. Wat hebben partijen gewild? Stemt de wil overeen met de rechtshandeling?
➔ Aan de hand van Haviltex kijken naar bedoeling van partijen.
2. Is sprake van een stoornis in de geestvermogen ex art. 3:34 BW?
3. Kan de wederpartij een beroep doen op gerechtvaardigd vertrouwen ex art. 3:35 BW?
Eelman/Hin: Vernietigbaar, tenzij gerechtvaardigd vertrouwen + goede trouw.
4. Zo ja, is sprake van de beperkende werking van redelijkheid en billijkheid ex art. 6:2 lid 2 jo.
6:248 lid 2 BW? → Is het redelijk dat de wederpartij een beroep kan doen op 3:35?
Westhoff/Spronsen en S/MS: Lijdt gestoorde ernstig nadeel en lijdt wederpartij ook nadeel?
, Wilsgebreken: De wil is op een gebrekkige manier tot stand gekomen. → vernietigbaar
1. Bedreiging art. 3:44 BW
2. Bedrog art. 3:44 BW
3. Misbruik van omstandigheden art. 3:44 BW
4. Dwaling art. 6:228 BW
Dwaling ex art. 6:228 BW
Wanneer een overeenkomst tot stand is gekomen onder invloed van een onjuiste voorstelling van
zaken en deze niet was gesloten bij een juiste voorstelling van zaken, is deze vernietigbaar.
Voorwaarden:
1. Onjuiste voorstelling van zaken → Stemt niet overeen met werkelijkheid (lid 1)
2. Veroorzaakt door een mededeling, verzwijging of wederzijdse dwaling (lid 1)
3. Causaal verband tussen onjuiste voorstelling en sluiten overeenkomst (lid 1) → Met de juiste
voorstelling zou de overeenkomst niet zijn gesloten.
4. Kenbaarheid → De wederpartij weet dat hetgeen waarover gedwaald wordt voor de ander
essentieel is voor het sluiten van de overeenkomst. (lid 1)
5. Het betreft géén uitsluitend toekomstige omstandigheid (bv. aandelen die dalen in waarde) (lid 2)
6. De dwaling behoort voor rekening van de dwalende te komen: (lid 2)
- Op grond van de aard van de overeenkomst
- Op grond van de in het verkeer geldende opvattingen → schending onderzoeksplicht
o Van Geest/Nederlof: De mededelingsplicht is groter dan de onderzoeksplicht.
o Baris/Riezenkamp: Onder omstandigheden geldt een onderzoeksplicht, maar je mag wel
vertrouwen op hetgeen de wederpartij zegt.
o Inbev/Van der Valk: Voor professionals en bij planologische situaties geldt een hogere
onderzoeksplicht.
- Op grond van de omstandigheden van het geval
Wanneer is gepoogd een beroep op dwaling uit te sluiten in de overeenkomst, kan dit ervoor zorgen
dat de dwaling op grond van lid 2 voor rekening van de dwalende dient te blijven.
Mededelingsplicht: Factoren die van belang kunnen zijn bij de breedte van deze plicht zijn:
- Aard overeenkomst
- De deskundigheid van partijen
- Het bestaan van een vertrouwensrelatie
- Complexiteit van de te kopen zaak
Soms dient deze mededeling te geschieden in de vorm van een waarschuwing.
Baris/Riezenkamp: De gerechtvaardigde belangen van partijen kunnen vergen dat de
mededeling zo wordt ingekleed dat wordt voorkomen dat de wederpartij uitgaat van een
verkeerde voorstelling.
Inbev/Van der Valk: De mededelingsplicht geldt alleen wanneer de wederpartij zelf op de
hoogte is van de feiten of dit wordt geacht te zijn.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller isaolders. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.94. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
80630 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now