Criminaliteit, cognitie en persoonlijkheid (500186B6)
Institution
Tilburg University (UVT)
Volledige samenvattingen van alle hoorcolleges voor het vak Criminaliteit, cognitie en persoonlijkheid 2023/2024. Gebaseerd op het nieuwe boek Clinical forensic psychology: Introductory perspectives on
offending (Garofalo, C., & Sijtsema, J. J., 2022). Zelf op basis van deze samenvatting (zonder v...
Criminaliteit, cognitie en persoonlijkheid (500186B6)
All documents for this subject (27)
1
review
By: royschel • 3 months ago
Translated by Google
Very concise and little context and explanation.
Seller
Follow
javerschoorschoenmakers
Reviews received
Content preview
HOORCOLLEGE 1: INTRODUCTIE
Agenda
● Definities v antisociaal gedrag, agressie en geweld.
● Cursus opzet.
● Modellen v antisociaal gedrag.
● Vormen v agressie.
● Criminaliteit in de maatschappij.
Definities
Antisociaal gedrag
Antisociaal gedrag: gedrag dat maatschappelijke normen niet respecteert, wetten of de
rechten v anderen of (in het geval v kinderen) verwachtingen v autoriteitsfiguren zoals ouders of
leraren schendt (Frick, 1998).
Agressie en geweld
Agressie: enig gedrag dat gericht is op een ander individu dat wordt uitgevoerd met de directe
bedoeling om schade toe te richten.
● In toevoeging moet de dader het idee hebben dat het gedrag schade zal aanrichten aan
dat andere individu en dat dat andere individu gemotiveerd is schade om te ontwijken
(Bushman & Anderson, 2001).
Geweld: specifieke vorm v agressie met extreme schade als doel.
Wat is dus NIET agressie en geweld?
Geen handelingen die … zijn:
● Onopzettelijk
● Consensueel
● Uiteindelijk voordelig
Criminaliteit
Criminaliteit: gedrag dat door de wet strafbaar gesteld wordt.
Hoe relateren de verschillende definities zich tot elkaar?
Om de ontwikkeling v criminaliteit (maar ook antisociaal gedrag, agressie en geweld) te
begrijpen moeten we meerdere perspectieven nemen, waarbij persoonlijke en
omgevingsfactoren in acht worden genomen.
In deze cursus -> nadruk op persoonlijke factoren, maar worden ook altijd omgevingsfactoren
en interacties daarmee besproken.
1
,Cursus opzet
Leerdoelen
Lay-out
● 12 hoorcolleges (waarvan 1 responsiecollege, zonder nieuwe stof)
● 3 (optionele) werkcolleges
Garofalo & Sijtsema (2022)
Garofalo, C. & Sijtsema, J. (2022) -> Clinical forensic psychology: Introductory perspectives on
offending.
Tentamering
● Meerkeuzetentamen
- 50 vragen met 4 antwoordmogelijkheden
- 31/50 goed voor een voldoende
2
,Antisociaal gedrag
In een notendop
Antisociaal gedrag: gedrag dat maatschappelijke normen niet respecteert, wetten of de
rechten v anderen of (in het geval v kinderen) verwachtingen v autoriteitsfiguren zoals ouders of
leraren (Frick, 1998).
● Overkoepelende term voor een breed scala aan gedragingen.
● Een gedeelde component (common core) v alle antisociale gedragingen.
● Verschillen in type gedrag, timing v opkomst v gedrag en persistentie over tijd door
genetische, neurobiologische en ontwikkelingsfactoren.
Onderzoek naar antisociaal gedrag in het verleden
● Origineel gezien als puur biologisch of psychosociaal.
● In late 19e eeuw en vroege 20e eeuw: opkomst v modellen om antisociaal gedrag te
verkleinen:
- Genetisch
- Evolutionair
- Biopsychologisch
- Psychosociaal
Genetische modellen
Erfelijkheid v gedrag en variatie daarin -> voor individuele verschillen.
● Bewijs: rol genen in antisociaal gedrag ~50%.
Tweeling en adoptiestudies:
● Monozygote (MZ) tweeling = 100% overlap genen, 100% overlap omgeving.
● Dizygote tweeling = 50% overlap genen, 100% overlap omgeving.
● MZ in verschillende huizen = 100% overlap genen, 0% overlap omgeving.
● Geadopteerde brus = 0% overlap genen, 100% overlap omgeving.
Moleculaire studies (minder populair):
● Zoektocht naar variatie in allel-vormen.
● Echter:
- Onwaarschijnlijk dat antisociaal gedrag gecodeerd is op 1 gen.
- Invloed v genen kan verschillen in verschillende ontwikkelingsfases, blootstelling
aan omgeving en soort antisociaal gedrag.
● Recenter: Genome Wide Association Studies (GWAS) = data-driven.
-> Werd minder populair door associatie met eugenetische beweging.
Evolutionaire modellen
● Stammen af v Darwin’s theorie v natuurlijke selectie -> antisociaal gedrag overleeft
omdat het voordelen heeft.
- Sommige v deze trekken zijn alsnog (in sommige situaties) adaptief, anderen
minder.
● Evolutionaire modellen legitimeren niet dat mensen antisociaal gedrag vertonen; ze
leggen enkel uit waarom ze dit mogelijk doen.
Biopsychologische modellen
Focussen op hoe aspecten v biologische systemen -> invloed op antisociaal gedrag, bijv.:
● Hersenen
● Hormoonsysteem
3
, ● Zenuwstelsel
● Immuunsysteem
Psychosociale modellen
● Focussen op de invloed vd omgeving op individuen.
● Sociale leermodellen:
- Antisociaal gedrag wordt aangeleerd door anderen te observeren.
● Sociale ontwikkelingsmodellen:
- Beschermende factoren dragen bij aan positieve sociale skills en risicofactoren
dragen bij aan gedragsproblemen.
- Balans tussen beschermende en risicofactoren bepaalt levensstijl.
- Factoren zitten op het niveau vh individu, de familie, het bredere sociale niveau
en op meerdere niveaus (multilevel).
Recenter onderzoek naar antisociaal gedrag
● Recentere modellen integreren meerdere perspectieven.
-> Complexer, maar daarmee wss ook beter in staat om de volledige werkelijkheid te vatten.
Een integratief, intergenerationeel, ontwikkelings, biopsychosociaal model v antisociaal gedrag
Studies die mensen over langere periodes hebben gevolgd (longitudinaal) -> een aantal
inzichten:
● Ontwikkeling v fysieke agressie -> komen we later op terug.
● Antisociaal gedrag ~50% genetische invloed, 50% omgeving.
● Risicofactoren in de omgeving zijn vaak prenataal -> benadrukt het belang v kijken naar
intergenerationele transmissie v antisociaal gedrag.
Genen, omgeving en waar ze samenkomen
● Gen-omgevingscorrelatie (rGE):
- Passief
- Evocatief
- Actief
● Gen-omgevingsinteractie (GxE)
● Omgeving beïnvloedt genen (epigenetics)
Oefening: Genen en omgeving
● Jongens met het lage MAOA gen -> een verhoogde kans op antisociaal gedrag, maar
enkel wanneer zij als kind mishandeld zijn.
● Mensen die agressiever zijn, zullen ook vaker in bar fights raken.
● Ouders met agressieproblemen voeden hun kinderen vaker in lage SES
omstandigheden op.
Conclusie
De effecten op antisociaal gedrag zijn complex en bestaan uit een combi. v verschillende
soorten effecten die uit elkaar moeten worden getrokken, om goed te begrijpen wat de invloed is
v elke individuele factor.
(Preventieve) interventie vanuit een ontwikkelings, biopsychosociaal perspectief
● Gezien het belang v prenatale factoren, belang om vroeg te starten.
● Aangezien risicofactoren vaak stabiel zijn, zijn preventie/interventie zinvol in
verschillende levensfasen.
● Preventieprogramma’s moeten zich richten op alle niveaus v risicofactoren.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller javerschoorschoenmakers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.29. You're not tied to anything after your purchase.
