Inhoudsopgave Stappenplan IPR
1. W1 Aard & bronnen.....................................................................................................1
2. W2 Verdragenrecht & doorwerking.............................................................................3
3. W3 Staten & Afbakening van staatsgezag...................................................................6
4. W4 Rechtssubjecten..................................................................................................10
5. W5 Vrede en veiligheid..............................................................................................13
6. W6 Aansprakelijkheid................................................................................................15
7. W7 Geschillenbeslechting.........................................................................................17
1. W1 AARD & BRONNEN
Bronnen IPR
• Artikel 38 ICJ-S
(1) Verdragen
(2) Gewoonterecht
• Incl. met de status jus cogens Art. 53 WVV
(3) Algemene Beginselen (incl. billijkheid)
(4) ** Subsidiair: gerechtelijke beslissingen (en juridische geschriften) **
• Niet in het Statuut:
(5) Besluiten (Resoluties) Internationale Organisaties
(6) Eenzijdige handelingen
• In het Statuut maar buiten het recht:
(7) ‘Redelijkheid en Billijkheid’ (ex aequo et bono)
Totstandkoming gewoonterecht (Art. 38 ICJ-S)
(a) Algemene statenpraktijk (North Sea Continental Shelf)
• Omvangrijk (extensive) zijn
- “specially affected states”, “very wide spread and representative”
, - Geen bijzondere tijdsduur vereist (kort of lang)
• Vrijwel uniform (virtually uniform) zijn
- Voldoende consistent, op gelijke omstandigheden gelijk gedragen
- Gedraging hoeft niet altijd consistent conform te zijn (Nicaragua)
(b) Rechtsovertuiging (opinio juris) (North Sea Continental Shelf)
• Gedragingen door internationaal recht worden toegestaan, geduld of gevorderd
• In de toekomst in overeenstemming met die praktijk handelen
• Opinio juris zonder relevante praktijk leidt echter niet tot gewoonterecht.
(Legality of Nuclear Weapons, GA)
• Af te leiden uit
- Stemgedrag (Nicaragua)
- Gedrag in praktijk (Legality of Nuclear Weapons, GA)
- Beslissingen van internationale organisaties (Legality of Nuclear
Weapons, GA)
- Nationale wetgeving
NB: na codificatie blijft gewoonterecht naast het verdragenrecht bestaan ook al bevatten de twee
dezelfde bepalingen. Als een staat niet aan een verdragsbepaling kan worden gebonden, kan deze
vervolgens wel aan het gewoonterecht worden gebonden. (Nicaragua)
Wijziging van gewoonterecht
Is afwijkende praktijk schending van een regel of het begin van een nieuwe regel?
(2) Het ligt aan de rechtvaardiging, als staten verklaren dat ze anders willen ontstaat een
nieuwe regel.
(3) Kijk naar de context van de handeling (bijv. rechtvaardiging, framing van de feiten). Zie
ook het (Nicaragua)
Eenzijdige toezegging (Nuclear Tests)
(1) Publiek gezegd
• Ook als deze niet in de context van internationale onderhandelingen is gedaan
(2)
, (4) Intentie om gebonden te zijn (geobjectiveerd)
• Kan worden afgeleid uit de inhoud, feiten en omstandigheden
• Grondslag is opgewekt vertrouwen, rechtszekerheid, goede trouw
(5) Vertegenwoordiger van de staat die bevoegd is
(6) Voldoende duidelijk en geadresseerd aan betreffende staat
Samenloop van bronnen – aanbrengen van hiërarchie
(1) In beginsel zijn gewoonterecht, verdrag en besluiten van internationale organisaties van
gelijk gewicht.
(7) Jus Cogens (dwingend recht)
- Heeft voorrang boven elke andere regel (denk aan verbod op agressie, foltering en
volkerenmoord)
- Zijn normen die zijn aanvaard als norm door alle staten en ook gewoonterecht zijn
(Art. 53 WVV).
(8) Eerst kijken of verdragen en besluiten zelf een regel bevatten over de wijze waarop deze
conflicten worden opgelost.
- Bijv. Art. 103 VN-H: verplichtingen krachtens handvest heeft voorrang.
(9) Voorrangsregels
(a) Specifiek (bijzonder) voor algemeen (lex specialis)
- Mensenrechten en humanitair recht in Wall Advisory Opinion (2004)
(b) Latere (jongere) wetten voor oude (lex posteriori)
- VN Zeerecht 1982 voorrang boven Geneefse Zeerecht 1958
2. W2 VERDRAGENRECHT & DOORWERKING
Verdrag sluiten
(1) Vormvrij (o.b.v. jurisprudentie) (Aegean Continental Shelf)
• Hangt af van de inhoud, test en omstandigheden. (Qatar/Bahrain)
- De intentie van partijen is van belang
(3)
1. W1 Aard & bronnen.....................................................................................................1
2. W2 Verdragenrecht & doorwerking.............................................................................3
3. W3 Staten & Afbakening van staatsgezag...................................................................6
4. W4 Rechtssubjecten..................................................................................................10
5. W5 Vrede en veiligheid..............................................................................................13
6. W6 Aansprakelijkheid................................................................................................15
7. W7 Geschillenbeslechting.........................................................................................17
1. W1 AARD & BRONNEN
Bronnen IPR
• Artikel 38 ICJ-S
(1) Verdragen
(2) Gewoonterecht
• Incl. met de status jus cogens Art. 53 WVV
(3) Algemene Beginselen (incl. billijkheid)
(4) ** Subsidiair: gerechtelijke beslissingen (en juridische geschriften) **
• Niet in het Statuut:
(5) Besluiten (Resoluties) Internationale Organisaties
(6) Eenzijdige handelingen
• In het Statuut maar buiten het recht:
(7) ‘Redelijkheid en Billijkheid’ (ex aequo et bono)
Totstandkoming gewoonterecht (Art. 38 ICJ-S)
(a) Algemene statenpraktijk (North Sea Continental Shelf)
• Omvangrijk (extensive) zijn
- “specially affected states”, “very wide spread and representative”
, - Geen bijzondere tijdsduur vereist (kort of lang)
• Vrijwel uniform (virtually uniform) zijn
- Voldoende consistent, op gelijke omstandigheden gelijk gedragen
- Gedraging hoeft niet altijd consistent conform te zijn (Nicaragua)
(b) Rechtsovertuiging (opinio juris) (North Sea Continental Shelf)
• Gedragingen door internationaal recht worden toegestaan, geduld of gevorderd
• In de toekomst in overeenstemming met die praktijk handelen
• Opinio juris zonder relevante praktijk leidt echter niet tot gewoonterecht.
(Legality of Nuclear Weapons, GA)
• Af te leiden uit
- Stemgedrag (Nicaragua)
- Gedrag in praktijk (Legality of Nuclear Weapons, GA)
- Beslissingen van internationale organisaties (Legality of Nuclear
Weapons, GA)
- Nationale wetgeving
NB: na codificatie blijft gewoonterecht naast het verdragenrecht bestaan ook al bevatten de twee
dezelfde bepalingen. Als een staat niet aan een verdragsbepaling kan worden gebonden, kan deze
vervolgens wel aan het gewoonterecht worden gebonden. (Nicaragua)
Wijziging van gewoonterecht
Is afwijkende praktijk schending van een regel of het begin van een nieuwe regel?
(2) Het ligt aan de rechtvaardiging, als staten verklaren dat ze anders willen ontstaat een
nieuwe regel.
(3) Kijk naar de context van de handeling (bijv. rechtvaardiging, framing van de feiten). Zie
ook het (Nicaragua)
Eenzijdige toezegging (Nuclear Tests)
(1) Publiek gezegd
• Ook als deze niet in de context van internationale onderhandelingen is gedaan
(2)
, (4) Intentie om gebonden te zijn (geobjectiveerd)
• Kan worden afgeleid uit de inhoud, feiten en omstandigheden
• Grondslag is opgewekt vertrouwen, rechtszekerheid, goede trouw
(5) Vertegenwoordiger van de staat die bevoegd is
(6) Voldoende duidelijk en geadresseerd aan betreffende staat
Samenloop van bronnen – aanbrengen van hiërarchie
(1) In beginsel zijn gewoonterecht, verdrag en besluiten van internationale organisaties van
gelijk gewicht.
(7) Jus Cogens (dwingend recht)
- Heeft voorrang boven elke andere regel (denk aan verbod op agressie, foltering en
volkerenmoord)
- Zijn normen die zijn aanvaard als norm door alle staten en ook gewoonterecht zijn
(Art. 53 WVV).
(8) Eerst kijken of verdragen en besluiten zelf een regel bevatten over de wijze waarop deze
conflicten worden opgelost.
- Bijv. Art. 103 VN-H: verplichtingen krachtens handvest heeft voorrang.
(9) Voorrangsregels
(a) Specifiek (bijzonder) voor algemeen (lex specialis)
- Mensenrechten en humanitair recht in Wall Advisory Opinion (2004)
(b) Latere (jongere) wetten voor oude (lex posteriori)
- VN Zeerecht 1982 voorrang boven Geneefse Zeerecht 1958
2. W2 VERDRAGENRECHT & DOORWERKING
Verdrag sluiten
(1) Vormvrij (o.b.v. jurisprudentie) (Aegean Continental Shelf)
• Hangt af van de inhoud, test en omstandigheden. (Qatar/Bahrain)
- De intentie van partijen is van belang
(3)
