Samenvatting van alle stof uit week 6 van het vak OVV-1.
Handig om te gebruiken als leerstof voor het tentamen.
Zowel de literatuur samengevat voor de ZSO als college aantekeningen.
ZSO: Oorzaken obesitas
Ter voorbereiding op iRat/tRat.
Leerdoelen, de student kan:
Het ontstaan van obesitas verklaren met behulp van de energiebalans (energie-inname,
energieverbruik en fysiologische aanpassing).
Vertellen welke categorieën van factoren van invloed zijn op een verstoorde energiebalans
en daarmee op het ontstaan van obesitas.
Kan individuele/persoonsgebonden oorzaken van obesitas onderscheiden van
collectieve/omgeving gebonden oorzaken.
Kan uitleggen in welke zin de obesitasepidemie (ook) een publiek gezondheidsprobleem is.
Causes of case=
Oorzaken op individueel niveau.
Causes of incidence=
Oorzaken op niveau van populaties en groepen.
Energiebalans
- Kleine verschillen in inname en energieverbruik zorgen op lange termijn op het ontwikkelen
van obesitas.
Calorieoverschot van meer dan 75kcal of meer per dag.
De inname is groter dan het verbruik.
Wordt gedacht dat kleine veranderingen verschil maken: zoals frisdrank vervangen door
water of door vaker te fietsen.
Echter snel al een overschot door bv. een klein zakje chips of reepje.
Verstoorde energiebalans
- Zijn 7 factoren die deze kunnen verstoren:
Biologische factoren,
Voedselconsumptie,
Psychologische factoren,
Fysieke activiteit,
Voedselsysteem,
Sociaal-maatschappelijke factoren
Gebouwde omgeving
,Factoren van invloed op obesitas
Biologische factoren
Zoals genetische factoren, metabolisme, effecten van drugsgebruik.
Persoonlijke factoren
- Voedselconsumptie
Eetgedrag/voedingspatroon.
Grootte van porties, mate van variatie, alcoholgebruik.
- Psychologische factoren
Stress, mate van etensreclames (media), controle op eten, prikkeling tot eten.
Factoren van invloed op iemand zijn gedrag.
- Fysieke activiteit
Mate van beroepsactiviteit, binnenlandse activiteit, vervoer, aanleg voor activiteit.
Omgevingsfactoren
- Voedselsysteem
Goedkoper en meer aanbod van calorierijke maaltijden.
Productie/distributie en marketing van voeding.
- Sociaal-maatschappelijke factoren
Factoren uit omgeving die het eet- of beweeggedrag en/of omgeving obesigeen maken.
- Gebouwde omgeving
Weinig sportfaciliteiten, ruimte voor beweging, omgeving die stimuleert veel te eten
Dat wat bijdraagt aan meer eten en minder bewegen in omgeving.
Oorzaken van obesitas
Individuele/persoonsgebonden oorzaken
- Zoals erfelijkheid, ziektes zoals langzaam werkende schildklier of syndroom van Cushing.
- Kinderen met ouders met overgewicht.
- Lichaamsbouw en stofwisseling.
- Stress.
Collectieve/omgeving gebonden oorzaken
- Teveel eten, te weinig bewegen of bepaalde medicijnen.
- FEBO om de hoek
- Weinig mogelijkheid tot sportclubs en beweging
Collectieve determinanten (= bijdragende factoren aan ziekte)
- Vaccinatieprogramma
- Goede riolering
- Werktijdenregelingen
- Organisatie van zorg
- Minder zittend werk
- Goedkopere caloriearme maaltijden aanbieden
Obesitasepidemie
- Volgens public health is volksgezondheid voor een groot deel bepaald door ‘collectieve
determinanten’ en kan dit het beste worden bevorderd via collectieve maatregelen.
- Vanuit perspectief van public health zouden interventies zich op de omgevingsfactoren
moeten richten om zo, via hun invloed op persoonlijke factoren, obesitas te verminderen.
- Public health interventies leiden tot minder obesitas?
, Mogelijke interventies zijn te beredeneren gezien eerdergenoemde determinanten van
obesitas.
Voorbeelden zijn: campagnes voor begrip obesitas, regulering prijs van gezond/ongezond
voedsel, goedkopere manieren voor sport.
Goede fietsmogelijkheden voor kinderen: fietspaden, verlichte wegen, schoolbus
afschaffen.
- Vanuit groeiende obesitasepidemie is het de vraag of de levensverwachting blijft stijgen?
Artikel: ‘Sick individuals and sick populations’
Bijvoorbeeld, als reactie op een negatieve energiebalans, kan de eetlust in eerste
instantie toenemen of kan de fysieke activiteit verminderen14; vervolgens kunnen
gewichtsverlies, vetoxidatie en ruststofwisselingssnelheid afnemen totdat een nieuwe
energiebalans is bereikt.19 Fysiologische aanpassing kan bij sommige mensen
praktischer zijn als gevolg van biologische factoren zoals geslacht, leeftijd of genetische
make-up .
Een implicatie hiervan is dat frequente plateaus, of het vertragen van gewichtsverliezen
in de tijd, een normale fysiologische reactie zijn op energie-onevenwicht. Aanpassingen
lijken krachtiger te zijn als reactie op gewichtsverlies dan gewichtstoename, vooral bij
magere individuen, 21 en ze kunnen ook krachtiger zijn na snelle, eerder dan langzame,
veranderingen. Vandaar de noodzaak om zich te concentreren op langdurig verlies van
vet in plaats van op korte termijn, en meestal tijdelijk, gewichtsverlies. Dit stelt de ethiek
in twijfel van programma's die grote gewichtsverliezen aankondigen in korte perioden
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller juliajongejan98. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.59. You're not tied to anything after your purchase.