In het document vind je een complete samenvatting van de lesbrief Onderneem-Het-Zelf vwo 6 (Bedrijfseconomie). Per hoofdstuk staat alles wat je moet weten overzichtelijk voor je opgeschreven.
Beco Onderneem-het-zelf
Hoofdstuk 1 Effectuation
§1.1 Causation versus Effectuation
Causation is dat gebeurtenissen plaatsvinden als gevolg van bepaalde andere
gebeurtenissen die daaraan vooraf zijn gegaan. Een oorzaak gaat vooraf aan een gevolg.
Het doel staat vast en er wordt gezocht naar middelen waarmee je dit doel kunt
bereiken. De middelen veroorzaken (causation) de realisatie van de doelstelling.
Effectuation is dat de ondernemer niet begint met concrete doelen, maar uitgaat van
de beschikbare middelen die hij heeft (en het aanvaardbaar risico dat hij bereid is om te
lopen en waarbij hij de onvoorspelbaarheden creatief ombuigt in eigen voordeel). Het
gaat hierbij om het handelen van de ondernemer zelf tijdens de opstartfase en de
manier waarop hij gebruikmaakt van zijn middelen, waarbij door de omgang met
anderen zijn middelen kunnen veranderen en dus zijn mogelijke doelen kunnen
wijzigen. Er is sprake van een dynamisch proces.
§1.2 Principes van Effectuation
Bij Effectuation staan 5 principes centraal;
1) Het ‘bird in hand’-principe.
2) Het ‘affordable loss’-principe.
3) Het ‘lemonade’-principe.
4) Het ‘crazy quilt’-principe.
5) Het ‘pilot in the plane’-principe.
Het ‘bird in hand’-principe (vogel in de hand principe)
‘Beter 1 vogel in de hand, dan 10 in de lucht.’ Kijk welke middelen je hebt en ga daarmee
aan de slag. De middelen die je hebt kun je in de uitgangssituatie boven tafel krijgen
door de volgende vragen te stellen:
- Wie ben ik? (karaktereigenschappen, wat drijft mij, wat zijn mijn voorkeuren, etc)
- Wat kan ik? (opleiding, waarin ben ik deskundig, wat kan ik goed, ervaringen, etc)
- Wie ken ik? (hoe ziet mijn sociaal en zakelijk netwerk eruit en welke mensen kan
ik mobiliseren)
De antwoorden op deze vragen geven de uitgangspositie weer. Je zou ook nog kunnen
vragen: wat heb ik aan fysieke middelen (schuur, werkplaats?). De doelstellingen zijn
dynamisch en veranderen mee met de ter beschikking staande of komende middelen.
Niet doelgericht van A naar B, maar flexibel met bewegende doelen, afhankelijk van de
deuren die opengaan of dichtblijven. Voordeel is dat je niet hoeft te wachten tot je alle
middelen hebt, maar meteen aan de slag kunt.
, Het ‘affordable loss’-principe (aanvaardbaar verlies principe)
Voorafgaand aan het hele proces geef je aan wat je bereid bent om te verliezen bij het
opzetten van de onderneming. Investeer niet meer dan dat je wilt riskeren. Wat is nog
een aannemelijk risico en hoe kun je dat zoveel mogelijk verkleinen. Voordat je van start
gaat moet je dus bepaalde grenzen trekken en weten wat je aanvaardbaar vindt om te
verliezen. Vraag jezelf steeds af wat de poging die je onderneemt waard is. Dit kan door
de volgende vragen te stellen:
- Is het uitvoerbaar?
- Is het de moeite waard, is er een markt voor?
- Kan ik het doen?
- Wil ik het doen?
De effectuator mijdt onverantwoorde risico’s en is kostenbewust, ook als het niet om
eigen geld gaat.
Het ‘lemonade’-principe (limonade principe)
‘Als er toevallig citroenen op je pad komen, maak dan citroenlimonade.’ Probeer
verrassingen om te buigen in je eigen voordeel en gebruik ze als kans. Limonade staat
symbool voor de oplossing. Het zorgt ervoor dat je als ondernemer innoveert en dus
relevant blijft. Je moet open blijven staan voor positieve en negatieve signalen. Gebruik
het toeval als hefboom naar succes.
Het ‘crazy quilt’-principe (lappendeken principe)
Zodra de ondernemer zijn middelen (wie ben ik, wat kan ik, wie ken ik) in kaart heeft
gebracht en bepaald heeft wat het aanvaardbare verlies is, gaat hij op zoek naar
partners. Je spreekt ook wel van belanghebbenden (stakeholders). Denk aan
werknemers, klanten, leveranciers, distributeurs, banken, e.d. Gesprekken met hen
leiden tot nieuwe ideeën, nieuwe middelen en nieuwe doelen. Hierdoor verandert hij
zijn uitgangspositie waarschijnlijk en ook zijn aanvaardbaar verlies, want hij heeft
nieuwe middelen die hij anders niet zou hebben. De ‘effectuator’ geeft stakeholders de
kans in te stappen en bij te dragen aan het plan met hun eigen lapje stof op de plek die
zij mooi vinden. Hier is sprake van co-creatie, samen wordt een lappendeken gemaakt
die iedereen mooi vindt.
Het ‘pilot in the plane’-principe (piloot in het vliegtuig principe)
Bij ‘effectuation’ wil de ondernemer de toekomst niet voorspellen, maar zelf bepalen
onder het motto ‘Als je de toekomst zelf maakt, hoef je haar niet te voorspellen’. De
ondernemer zal steeds zoeken naar mogelijkheden om de genomen risico’s te
beheersen. Hij wil de piloot zijn van het vliegtuig om alles naar zijn hand te kunnen
zetten. Zijn keuzes en beslissingen bepalen wat er gebeurt. Waar kies je voor? Een
goede vent met een redelijk plan of een redelijke vent met een goed plan. Omdat de
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller danaemirthe. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.24. You're not tied to anything after your purchase.
