Mijn naam is Rachel Leermakers. In 2020 heb ik mijn MBO diploma behaald voor de opleiding
maatschappelijke zorg specifieke doelgroepen. Ik ben nu werkzaam binnen een beschermde
woonvorm voor mensen met verslavingsproblematiek, vaak gecombineerd met een andere
psychische aandoening. Ik zit nu in mijn tweede jaar van de opleiding Sociale Studies op Fontys
Hogescholen in Eindhoven.
,3.Stigma theorieën...............................................................................................................................16
3.1 Sociologisch perspectief: De gemodificeerde labelingtheorie....................................................16
3.2 Sociaal psychologisch perspectief: Het cognitief-emotioneel model..........................................17
4.Stigmatisering onder zorgverlening...............................................................................................18
4.1Gevolgen van stigmatisering....................................................................................................18
5.Stigmabestrijding en de-stigmatisering.........................................................................................19
5.1 Trends in de zorgverlening en actoren de-stigmatisering.......................................................19
5.2 De-stigmatiserend te werk gaan als hulpverlener..................................................................19
5.3 Collectieve strategieën om stigma te bestrijden.....................................................................20
5.4Interventie gericht op ggz-hulpverleners.................................................................................20
3.Onderzoek benadering......................................................................................................................22
De onderzoeksmethode...................................................................................................................22
Onderzoekspopulatie.......................................................................................................................22
Analyseren van verzamelde data......................................................................................................23
4.Het dataverzamelingsinstrument......................................................................................................24
5. Mail werven respondenten..............................................................................................................27
6.Geïnformeerde toestemmingsverklaring...........................................................................................28
Interviews.............................................................................................................................................29
7. Transcriptie interview 1................................................................................................................29
8. codeboom interview 1..................................................................................................................38
9. Transcriptie interview 2................................................................................................................44
10. Codeboom interview 2...............................................................................................................56
Resultaat beschrijving...........................................................................................................................60
Bibliografie...........................................................................................................................................63
2
,Inleiding
Op dit ben ik bezig met een probleem verkennend onderzoek om erachter te komen wat er speelt in
de praktijk en wat er al bekend is uit eerdere onderzoeken. Door middel van het literatuur onderzoek
probeer ik tot de vraag te komen die relevant is voor het sociaal agogisch domein. Het literatuur
onderzoek doe ik op macro, meso en micro niveau.
Op basis van mijn literatuuronderzoek formuleer ik een voorlopige probleemstelling. Vanuit mijn
voorlopige probleemstelling ben ik dit probleem gaan verifiëren in de praktijk, dit heb ik gedaan
doormiddel van gesprekken binnen de instelling X. Vanuit hier heb ik een definitief probleem en een
doel/vraagstelling geformuleerd.
Op het einde vind je een begripsafbakening en vermeldt de bronnen die ik heb gebruikt voor mijn
literatuur onderzoek.
3
, Probleemanalyse
Macro
Steeds meer landen voeren vaker grotere door de regering gesteunde campagnes om stigmatisering
te bestrijden. Organisaties zoals de World Psychiatric Association (World Pychiatric Association,
2019) en de World Health Organisation (WHO, 2022) zetten zich vooral in voor het tegengaan van
stigma en discriminatie. Echter zijn er in Nederland zijn er nog niet veel grote antistigma
campagnes/programma’s die dit onderwerp vaak onder de aandacht brengt. Er zijn vooral veel
landelijke organisaties, zoals t Landelijk Platform GGZ (LPGGz), Fonds Psychische Gezondheid (FPG),
GGZ Nederland, Trimbos en Samen sterk zonder stigma die zich sterk maken hiervoor en zich hier
mee bezig houden. In maart 2021 is Staatssecretaris Blokhuis een campagne gestart om praten over
psychische aandoeningen te stimuleren. Zo geeft ze aan dat erover praten belangrijk is , zorgt voor
wederzijds respect en kan bijdragen aan het verminderen van stigmatisering (Rijksoverheid, 2021).
Er zijn verschillende soorten stigma’s, publiek stigma en structuur stigma spelen zich af op
maatschappelijk en collectief niveau. Een publiek stigma is stigmatisering vanuit de maatschappij. Het
gaat hierbij om opvattingen die mensen in de samenleving hebben. De media speelt een grote rol in
het beeld en deze meningsvorming, door framing en agendasetting kan bijvoorbeeld het publieke
stigma gestuurd worden. De media word door veel mensen in de maatschappij als kennisbron
gebruikt. De media leert ons dingen over mensen waarmee we zelf niet routine matig mee omgaan.
Deze stroom van gegevens geeft de maatschappij een beeld over de aard van de andere groep. De
mediabeelden van mensen met een psychische aandoening richten zich vaak op framing en
bagatellisering. Dit kan stigmatisering negatief beïnvloeden. (Naveed Saleh, 2020)
Een andere oorzaak van het publieke stigma kan systeemrechtvaardiging zijn. Hier wordt de
heersende maatschappelijke situatie als juist beschouwt. Het publieke stigma hangt samen met het
structurele stigma. Bij structureel stigma is het stigmatiserende effect van bepaalde wetten, regels en
procedures. De overheid probeert op maatschappelijk niveau door middel van wet- en regelgeving
de omgeving voor het herstelproces te faciliteren en structureel en publiek stigma tegen te gaan.
Mensen met psychische aandoeningen behoren tot de meest gestigmatiseerde groepen in de
samenleving. (ggzstandaarden, 2020) Dit terwijl 48% van de volwassenen ooit in hun leven één of
meerdere psychische aandoeningen heeft gehad. Dit is gemeten in een vervolgstudie van NEMESIS-
2,In het NEMESIS-3 onderzoek wordt de psychische gezondheid van een representatieve groep
volwassenen (18 t/m 64 jaar) uit de Nederlandse bevolking bestudeert. In de NEMESIS wordt er
gesproken over verschillende hoofdgroepen die bepaald zijn volgens de criteria van de DSM-IV,;
stemmingsstoornissen, angststoornissen, middelenstoornissen , aandacht tekort- en
gedragsstoornissen. (de graaf, ten Have, & van Dorsselae, 2022)
Voorbeelden van de wetgeving die de overheid faciliteert om het herstelproces en empowerment
van de persoon met een psychische aandoening te bevorderen zijn onder andere de participatie wet,
jeugdwet, wet maatschappelijke ondersteuning, wet langdurige zorg, zorgverzekeringswet, wet
verplichte ggz en wet zorg en dwang (rijksoverheid, Onbekend) (www.pgb.nl, 2022).
Door deze wetten zou de overheid er in grote maten voor moeten zorgen dat er een inclusieve
maatschappij ontstaat zonder uitsluiting en discriminatie. Door de participatiewet zou iedereen met
een beperking toch betrokken moeten en kunnen worden bij de arbeidsparticipatie. Werk verleent
zingeving en is een manier om van betekenis te kunnen zijn in de samenleving. Werknemer zijn is een
maatschappelijk en sociale rol, die veel positieve ervaringen heeft in het herstelproces van de
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller rleermakers423. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $13.32. You're not tied to anything after your purchase.