Probleem 3 – Onwaardige Erfgenaam
Leerdoel I: Wat is ongeschreven recht?
Ongeschreven recht is recht dat niet door de wetgever en de rechter in het leven is geroepen, maar wel
algemeen als geldend recht wordt erkend. Ongeschreven wetten zijn gebaseerd op normen, waarden en
gewoonten.
Leerdoel II: Welke soorten ongeschreven recht zijn er?
Er zijn twee soorten ongeschreven recht; het rechtsbeginsel en het gewoonterecht
Leerdoel II.a: Wat is een rechtsbeginsel?
Samengevat zeggen wij dat rechtsbeginselen normatieve gedachten zijn die een rechtsorde funderen.
Voorwaarde voor de gelding van rechtsbeginselen:
I. Het moet een normatieve gedachte uitdrukken, een desideratum met morele of politieke
betekenis.
II. Rechtsbeginselen vinden verankering in de wet, jurisprudentie of verdragen.
De normatieve functie van rechtsbeginselen:
Rechtsbeginselen en regels vervullen een vergelijkbare rol, door tot rechtsgevolgen te leiden.
a. De aanvullende werking van rechtsbeginselen:
Wanneer de wet een leemte kent die met behulp van een of meer rechtsbeginselen
wordt opgevuld. Het gelijkheidsbeginsel werkt hier dus aanvullend.
b. Dit beperkende of derogerende werking van rechtsbeginselen:
Wanneer op grond van een beginsel een wetsbepaling opzij wordt gezet
Legitimerende functie van rechtsbeginselen:
Wanneer rechtsbeginselen extra rechtvaardiging bieden aan een rechterlijke uitspraak In het licht van
de toepassing geachte wet of regelgeving.
Actualiserende functie van rechtsbeginselen:
Deze functie houdt in dat ze bijdragen dat het recht wordt aangepast aan de eisen van de tijd.
Leerdoel II.b: Wat is de gewoonte?
Gewoonterecht houdt in dat lokale tradities rechtsgeldig zijn. Het is dus eigenlijk recht dat gebaseerd
is op gewoonten. De regels van gewoonterecht zijn ongeschreven en worden meestal mondeling
overgedragen
Legaliteitsvraag: onder welke voorwaarden:
I. Herhaling van feiten (usus)
- Door anderen waarneembare gedragingen: een vaste gedragslijn die vrij algemeen gevolgd
wordt door min of meer een vaste kring van personen.
- Hoe lang moeten die feiten herhaald worden om van usus te spreken?
o Contra legem zal minder snel gehonoreerd worden dan praeter legem.
o Er zijn meer factoren die dit bepalen; sterkt een omvang
II. Een ideëel moment: de overtuiging dat het recht vereist dat het zo gedaan wordt en niet anders
(opinio necessitatis)
- Normatieve/ideëele rechtsvoorwaarde
- Het moet als rechtsplicht worden gezien, men moet het eens zijn dat het zo hoort en niet
anders.
- Het criterium van wederzijdse verwachtingen; gaat om het handelen op basis van
verwachtingen van anderen dar iemand zich aan deze verplichting houdt.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fennekijne. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.01. You're not tied to anything after your purchase.