Other
Uitwerkingen probleem 5 IRW
- Course
- Institution
Uitwerkingen probleem 5 IRW
[Show more]
Seller
Follow
fennekijne
Content preview
Probleem 5 – RechtstheorieënLeerdoel I. Welke theorieën over het recht zijn er?
Rechtsposivitisme: Hans Kelsen (Grundnorm) en H.L.A. Hart
De gelding van een rechtsnorm is afhankelijk van de wijze van totstandkoming, vandaar de term
formeel rechts positivisme.
- Het rechts positivisme gaat niet in op de vraag naar het inhoudelijke goede of slechte van een
rechtsnorm.
Primaire rechtsregels beogen gedrag te reguleren. Zij richtten zich in de vorm van verboden en
geboden, rechten en plichten direct tot de justitiabelen.
- De regels van het materiële recht kunnen tot deze categorie gerekend worden.
De secundaire rechtsregels hebben betrekking op het functioneren van de primaire regels. Ze worden
gezien als regels van de regels (metaregels), ze richten zich tot de autoriteiten.
- Veranderingsregels, hoe primaire rechtsregels dienen te worden gewijzigd.
- Toepassingsregels, volgens welke procedures de primaire regels toepassing vinden.
o Regels van formeel recht of procesrecht.
- Erkenningsregels, hoe de primaire regels als regels van geldend recht worden geïdentificeerd.
o Deze erkenningsregels zijn ongeschreven rechtsregels en berustte in laatste instantie
op de uiteindelijke erkenningsregeling.
Natuurecht: Thomas van Aquino en Hugo de Groot
De leidende gedachte is dat er twee soorten recht zijn: het door mens gemaakte recht dat tijd en plaats
gebonden is (het positieve recht) en het met de natuur gegeven recht dat altijd en overal gelding heeft
(het natuurrecht).
Het driehoek model van recht is geen theorie, Het is een didactisch hulpmiddel om de elementen van
het rechtsbegrip in onderling verband te bezien.
De vraag naar het rechtsbegrip heeft al belang vanaf de Griekse oudheid.
- Socrates en Antigone
Het rechtsrealisme: Holmes, Pound en Cardozo
Voor het rechtsrealisme ontleent een rechtsregel zijn gelding niet aan de wijze van totstandkoming,
maar aan de naleving van de regel. Een rechtsregel geld wanneer zij effectief is, wanneer zij reële
gevolgen heeft en wanneer zijn menselijk gedrag beïnvloedt.
Deze rechtstheorie richt zich kortom op de werkelijkheid waar binnen het recht functioneert en waarop
de recht invloed uitoefent, vandaar de term rechts realisme.
Voor de rechtse realisten is het belangrijk te onderzoeken hoe het recht feitelijk werkt.
- Zo zien zij ook een sociaal wetenschappelijke bestudering van het recht als de juiste.
Voorheen was er In het rechts realisme vooral focus op het gedrag van de autoriteiten en de juristen,
vooral de rechters. Later was men meer geïnteresseerd In het effect van sancties en regels op attitudes
en gedragingen van justitiabelen.
Wat het recht is voor het uiteindelijk bepaald door autoriteiten, In het bijzonder de rechter.
In het common law system voor de rechtsregels geïdentificeerd met rechterlijke uitspraken.
- Rechtsregels die ineffectief blijven doordat ze niet worden toegepast, behoren dus niet tot het
rechtssysteem.
, Tussenposities tussen rechtspositivisme en natuurrecht
Cultuurrecht - Tussen het natuurrecht en het rechtspositivisme.
De rechtswetenschap is geen natuurwetenschap, maar een cultuurwetenschap.
Het recht is betrokken op de waarde van het rechtsidee, die bestaat uit de gerechtigheid, de
rechtszekerheid en de doelmatigheid.
Radbruch-formule - Gustav Radbruch
- Gerechtigheid, het formele gelijkheidsbeginsel: gelijke gevallen worden gelijk behandeld.
- De doelmatigheid is essentieel voor het rechtsbegrip, omdat die de inhoudelijke criteria
aanlevert.
- Rechtszekerheid eist dat het recht gepositiveerd wordt; zonder gesteld recht kan van enige
zekerheid immers geen sprake zijn
Gerechtigheid kan extra gewicht krijgen ten opzichte van de rechtszekerheid en de doelmatigheid.
In de positieve verende arbeid grijpen de wetgever en rechter voortdurend terug op de centrale
waarden die enerzijds de gegeven cultuur constitueren en anderzijds worden gerealiseerd door het
recht.
Er zijn grondbeginselen van recht die sterker zijn dan welke vorm van gepositiveerd recht dan ook.
Deze beginselen staan in wisselwerking met het recht; zij worden door het recht gerealiseerd en
verlenen het recht zijn bindende karakter. Ze zijn gebonden aan een bepaalde cultuur en veranderen
mee met die cultuur.
Interpretivisme - Rechtsbeginselen
Een rechtssysteem omvat naast rechtsregels, ook rechtsbeginselen (onderliggende grondgedachten die
rechtsregels samenhang en rechtvaardiging geven).
Rechtsbeginselen binden zich niet vanwege hun wijze van totstandkoming, maar vanwege de inhoud.
Beginselen zijn optimaliseringsvoorschriften; zij vereisen dat een bepaalde waarde zo goed mogelijk
wordt gerealiseerd.
Ronald Dworkin
De principles drukken een morele waarde uit die moet worden gevolgd (gerechtigheid).
Daarnaast zijn er de policies die een beleidsdoel tot uitdrukking brengen. Het recht moet worden
gezien als een systeem met een eigen coherentie of integriteit, dat wil zeggen Als de optimale
uitwerking van bepaalde waarden en beginselen.
- De interpretatie die de optimale uitdrukking vormt van waarden en beginselen van gegeven
rechtsorde.
Right answer-thesis: voor iedere rechtsvraag is een juist antwoord, namelijk die interpretatie die het
best mogelijke realisering van de waarden en beginselen van het recht vormt.
Er is geen scheiding tussen een hoger recht, natuurrechtelijke waarden, en positief recht volgens de
rechtsbeginselen. Het belang van de beginselen die verondersteld worden door het positiefrechtelijke
regels en die dus nodig zijn om het positieve recht als coherent geheel te begrijpen.
Het interactionisme
Elementen van het actuele en ideële moment van het driehoeksmodel. De verbinding met het actuele
moment wordt duidelijk door de centrale plaats die het gewoon terecht in Fullers theorie inneemt.
- Hoe rechtsnormen kunnen ontstaan uit de gezamenlijke handelen van burgers.
Rechtsnormen zijn niet altijd met de natuur gegeven, maar evenmin niet altijd het resultaat van de
regelgeving van de overheid.
De rechtsnormen ontstaan veelal In de interactie tussen burgers op de grond van wederzijdse
verwachtingen die zij ten aanzien van elkaars gedrag hebben.
- Rechtsnormen zijn niet altijd gegeven door een wetgever, maar liggen veelal besloten In het
menselijk gedrag In de praktijk (ongeschreven rechtsnormen, die achteraf door de rechter
kunnen worden geformuleerd).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fennekijne. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.24. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73091 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now