Introductie
We gaan onderzoeken en bespreken waarom antropologie belangrijk is binnen deze opleiding.
Opzet
Eindcompetenties
Kennis hebben van de grote stromingen binnen de antropologie en van centrale auteurs
binnen deze verschillende stromingen.
Inzicht in de kritieken die geformuleerd zijn op en vanuit de discipline van de antropologie.
De visuele antropologie kunnen situeren als de studie van visuele uitingen van cultuur.
Interdisciplinaire toepassingen van antropologie kunnen situeren binnen de pedagogische
wetenschappen.
Inzicht in wat antropologische theorieën, concepten en methoden kunnen betekenen voor
het begrip en de studie van pedagogische praktijken en processen.
Kijk naar de studiefiche van de vakken om te achterhalen welke aspecten belangrijk zijn
voor het examen.
Opbouw
Module 1: Historische context
Module 2: Grote stromingen en centrale auteurs
Module 3: Visuele Antropologie
Module 4: Antropologie van/als Educatie
Module 1: Historische context
Van ‘ontdekking’ tot kolonisatie naar dekolonisatie.
de geschiedenis van de antropologie in vogelvlucht
Module 2: Grote stromingen en centrale auteurs
Culturele antropologie
Het structuralisme
Symbolische en interpretatieve antropologie
Het postkolonialisme
historische overzicht
auteurs van de voorbije eeuw gaan bespreken
concepten gaan uitleggen
antropologie heeft verschillende focussen, verschillende vormen van antropologische
onderzoek
Module 3: Visuele Antropologie
Film en visuele antropologie
Examenvraag: bespreking van een voorbeeld.
het is een reflexieve vraag en die krijg je op voorhand om erover na te denken
Module 4: Antropologie en/ als Educatie
Antropologie van pedagogische praktijken en processen.
Antropologie als vorm van pedagogie.
antropologische onderzoek in recente contexten en recente ideeën
antropologie creëert kennis
die kennis gaan we delen doorheen de wereld
probeert dingen in de wereld te begrijpen
,Wat is antropologie?
Antropologie is de studie van mens en cultuur.
mens als een diersoort in relatie tot de wereld om ons heen
de mens wordt gezien als een biologisch wezen.
de studie van mens en cultuur in gebieden die niet tot de westerse context behoren
zoals de globale zuiden, waar andere culturen een ander beeld van de wereld geven
dan wij gewend zijn.
de studie van lokale plaatsen en contexten die verschillen van de westerse cultuur.
Antropologie probeert te achterhalen of menselijk gedrag biologisch of cultureel bepaald is.
Het antwoord hierop kan worden gevonden in andere culturen
als mensen zich op dezelfde manier gedragen als wij, dan is het gedrag mogelijk
biologisch bepaald
als het gedrag verschilt van dat van ons, dan is het waarschijnlijk cultureel bepaald.
Wat is antropologie?
Klassieke definitie
Antropologie (van het Griekse 'anthrōpos', mens) betekent letterlijk studie of wetenschap van de
mens. Antropologen willen weten hoe mensen overal ter wereld door het aangaan van sociale
relaties op heel verschillende manieren vorm en betekenis geven aan hun leefwerelden.
Antropologie omvat een evolutionair perspectief op cultuur.
Hoewel een klassieke definitie dit benadrukt, gaat antropologie verder dan alleen dit aspect.
Het is een brede discipline die zich bezighoudt met de studie van mens en cultuur in diverse
contexten en op verschillende manieren.
Vergelijking kan waarden geladen zijn
Gebruiken het woord anders i.p.v. beter/ slechter
Troebele geschiedenis van het kijken naar ‘De Ander’.
de andere tussen aanhalingstekens zetten want anders ten opzichte van wat en wie.
culturen die op een andere manier een vorm en beeld geven aan de wereld
stereotyperend van wat anders is
culturele invullingen en aanvullingen die op een andere manier een
betekenis aan de wereld geven op een andere manier dan hoe we het in de
westen gaan bekijken
Interesse in ‘De Ander’ is er tijdens de hele wereldgeschiedenis geweest, maar acceleerde
tijdens de ‘ontdekkingsreizen’ (vanaf 15e eeuw).
Marco Polo’s expeditie naar China (1275-1292) had de toon gezet.
Aanhalingstekens gebruiken
Kritiek: de cultuur bestaat niet pas vanaf ze ontdekt zijn
het is niet alleen de geschiedenis
hoe moet je die cultuur gaan bestuderen die ontdekt werden door de
ontdekkingsreizigers
hoe ontstaat die blik op andere contexten en cultuur
De tweede acceleratie kwam er door handel en kolonisatie (vanaf 18e eeuw).
de gesch. van de studie van andere plekken wereld sterk gekoppeld is aan de
kolonisatie
Men was niet meer enkel geïnteresseerd in de ‘Ander’. Men wou hen tegelijk
onderdrukken om zo toegang te krijgen tot grondstoffen en andere kostbaarheden
uit die verre streken die de Westerse wereld tot zijn bezit maakte.
Slavenhandel, roven van de materiële cultuur (nog steeds in Westerse musea)
, Afrikamuseum: Voorwerpen worden teruggeven
Relatie met ‘De Ander’ gekenmerkt door dominantie en uitbuiting.
Die troebele geschiedenis zorgt voor complexiteit. De huidige antropologie is zich
bewust van die problematisch geschiedenis en machtsverhoudingen. Dat verleden
zorgt voor confrontaties in het heden zoals het Afrikamuseum.
Een vakgebied dat zichzelf voortdurend kritisch bevraagt.
aandacht voor de geschiedenis
In vraag stellen van het eigen Westers en Eurocentrisch perspectief.
Vroeger probeerden we een cultuur te begrijpen vanuit eigen
referentiekader, vanuit de westerse normatieve kader (zie BabaKiueria). Nu:
bewust dat ons eigen referentiekader niet het startpunt is.
andere culturen niet als primitief beschouwen, want dan gaan we
onze cultuur als norm gaan zien en met de andere vergelijken
Antropologie is voortgekomen uit ‘ontdekkingsreizen’
Geschiedenis van Amerika begint pas sinds de ontdekking
van het land, maar daarvoor was er ook al een bestaan!
De antropoloog als bemiddelaar en intercultureel vertaler.
pedagogische wet. belang
vanuit de cultuur gevoeligheid en hun perspectief vergroten
begrijpen hoe mensen vanuit de cultuur zin en betekenis geven aan dingen
Cultuur vergelijken en interpreteren i.p.v. begrijpen
Doel: interculturele uitwisseling
Belang van positionaliteit
onderzoeker gaat vanuit een positie starten
eigen rol van onderzoeker
effectief in een bepaald cultuur gaan leven
ethische vragen gaan stellen
je komt daar in een bepaald positie
bij mensen leven, is dat wel oké
ongekende geschiedenis en actualiteit aan het licht brengen aan de hand van
lokale kennis
verhalen en geschriften
rekening houdend met het dominante witte kader die de
geschiedenis gekleurd hebben.
What the rest think of the west
een kritische blik => omkeren van de blik van de geschiedenis.
te veel vanuit de westerse blik en geschiedenis naar de rest van de wereld gekeken
what the rest think of the west => boek
kijk naar cultuur en geschiedenis gemaakt van buitenaf de westerse cultuur
aan de hand van lokale verhalen en geschriften
Vertrekken vanuit lokale verhalen en geschriften.
Niet vanuit de stereotypen zoals bij Columbus
Methodologie
academisch domein
als onderzoeksgebied
De antropologie hanteert het principe van etnografisch veldwerk volgens het principe van de
participerende observatie.
, Methodologie
Etnografische veldwerken volgens het principe van de participerende observatie
methodologie waar je moet bevragen wat de veldwerk is
welke context gaat men bestuderen
methode van de antropologie om de menswetenschappen te onderzoeken.
Er zijn nog andere methodes in andere vakgebieden.
Antropologen gaan ‘in het veld’ en dompelen zich onder in de gebruiken en tradities van de
culturen die ze bestuderen.
observeren en kijken wat er gebeurd in die cultuur en gemeenschap
participeren en observeren
door deel te nemen aan de cultuur ga je ook meer/beter begrijpen en observeren
Participerende observatie: antropologen gaan hun interpretatie koppelen aan
ruimere ideeën van de maatschappij.
een ontstaansgeschiedenis in de context in de antropologie
Pionier van deze methode (veldwerk volgens de participerende observatie): Bronislaw
Malinowski
antropoloog in de afbeelding => ging als witte man in de geschiedenis en cultuur van die volk
meedoen
Antropoloog: witte man + Westerse kledij => is dat participatie?
Bedenkingen:
Gaat de bevolking zich anders gedragen door de aanwezigheid van een observator?
Hoe kunnen antropologen participeren?
Langdurig veldwerk:
maakt aanwezigheid van observator normaal => Malinowski (foto) wordt gezien als
de uitvinder van langdurig veldwerk
ontstaan uit noodzaak door WO I (zat daar vast). Hij zag door toevalligheden
de voordelen van langdurig veldwerk. Zo zat hij van 1915-1918 op de
Trobriand eilanden in het Zuidoosten van Papoea Nieuw-Guinea.
Veldwerk
Een antropoloog gaat alleen en voor lange tijd leven in een cultuur.
alleen en eenzaam in de andere gebieden leven
nu gaan ze samenwerken
Leert de taal, gebruiken en gewoontes, participeert en observeert.
een deel worden van de gemeenschap en de cultuur zelf
De ‘etnografische’ data worden gebruikt om de cultuur te analyseren en te begrijpen.
Etnografische data:
Veldwerk Notities in notitieboekjes
Audio- en filmopnames
probleem: mensen gedragen zich anders door een camera + het is een
momentopname: zeer selectief + ethisch: privacy?
Informele momenten en reflecties
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller abeeralbikawi. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.76. You're not tied to anything after your purchase.