Bestuursrecht II – Rechtsbescherming tegen de overheid
Hoofdstuk 2 – Bevoegdheid
2.2 Constitutionele grondslag
2.2.1 Bestuursrechter en bestuursrechtspraak; art. 1:4 Awb
1:4 lid 1 bestuursrechter = een onafhankelijk, bij de wet ingesteld orgaan dat met
bestuursrechtspraak is belast.
Bestuursrechtspraak, 112 lid 2 Gw de berechting van geschillen die niet uit burgerlijke
rechtsbetrekkingen zijn ontstaan komen voor bij de uitoefening van
publiekrechtelijke/exclusieve bevoegdheden (besluiten).
2.2.2 Bestuursrechtelijke geschillen; art. 112 Grondwet
112 lid 1 Gw de rechterlijke macht is in meest ruime zin bevoegd om over geschillen te
oordelen.
112 lid 2 Gw geschillen die niet uit burgerlijke rechtsbetrekkingen voortvloeien, kunnen worden
opgedragen aan gerechten die niet tot de rechterlijke macht behoren.
De aard van de rechtsbetrekking is doorslaggevend voor de competentie van bestuursrechters die
niet tot de rechterlijke macht behoren.
2.2.3 Algemene en bijzondere bestuursrechtspraak
8:1 Awb een belanghebbende kan tegen een besluit beroep instellen bij de bestuursrechter. 8:6
bij de rechtbank, tenzij een andere bestuursrechter bevoegd is.
Algemene bestuursrechtspraak geldt voor alle besluiten waartegen bij de rechtbank beroep
kan worden ingesteld 8:6 lid 1.
Bijzondere bestuursrechtspraak besluiten waartegen bij een ander gerecht dan de rechtbank
beroep moet worden ingesteld uitzondering van 8:6 lid 1.
Een gerecht kan deel uitmaken van zowel het systeem van algemene als van bijzondere
bestuursrechtspraak Afdeling bestuursrechtspraak RvS: de Afdeling behandelt in haar
hoedanigheid van hogerberoepsinstantie het hoger beroep tegen een uitspraak van een
rechtbank over een omgevingsvergunning voor bouwen = algemeen + de Afdeling behandelt als
rechter in eerste en enige aanleg het beroep tegen het besluit ter vaststelling van een
bestemmingsplan = bijzonder. Geldt ook voor Centrale Raad van Beroep & College van Beroep
voor het bedrijfsleven.
Absolute bevoegdheid welke instantie?
Relatieve bevoegdheid welk gerecht in NL?
Bevoegdheidsregeling = bijlage 2 Awb. Het beroep kan worden ingesteld bij de rechtbank, tenzij
een andere bestuursrechter bevoegd is ingevolge h2 van de Bevoegdheidsregeling
bestuursrechtspraak dan wel ingevolge een ander wettelijk voorschrift.
8:105 Awb het hoger beroep wordt ingesteld bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad
van State, tenzij een andere hogerberoepsrechter bevoegd is ingevolge h4 van de
Bevoegdheidsregeling.
2.3 Algemene bestuursrechtspraak
2.3.1 Beroep bij de rechtbank
8:6 lid 1 beroep bij de rechtbank. Bevoegdheid van de rechtbank berust op 8:1 en 8:6 lid 1, in
samenhang met art 43 Wet RO. Daarin is bepaald dat de rechtbank bestuursrechtelijke zaken
behandelt ‘waarvan de kennisneming bij de wet aan hen is opgedragen’.
In een rechtbank zijn – blijkens art 1 Wet RO – twee soorten functionarissen werkzaam,
rechterlijke ambtenaren en gerechtsambtenaren.
o Rechterlijke ambtenaren alle personen die als rechter werkzaam zijn.
o Gerechtsambtenaren burgerlijke rijksambtenaren op basis van een
arbeidsovereenkomst werkzaam bij een gerecht overige personeel rb.
, Art 15 Wet RO aan het hoofd van de rechtbank staat een bestuur, bestaande uit een voorzitter
(president) en twee leden. Twee van de leden, waaronder de voorzitter, zijn rechterlijke
ambtenaren. Bestuur is belast met de algemene leiding, organisatie en bedrijfsvoering 23 lid 1
Wet RO. Vormen en bezetten van enkelvoudige en meervoudige kamers.
Art 91 lid 1 Wet RO de Raad voor de rechtspraak is belast met het toekennen van budgetten
aan gerechten, en met de ondersteuning van en het toezicht op de bedrijfsvoering van de
gerechten, met name ter bevordering van de kwaliteit van de bestuurlijke en organisatorische
werkwijze van de gerechten.
2.3.2 Relatieve bevoegdheid
8:7 lid 1 Awb hoedanigheid bestuursorgaan bepaalt waar het beroep moet worden ingesteld.
8:7 lid 2 Awb de woonplaats van de indiener bepaalt waar het beroep moet worden ingesteld.
2.3.3 Concentratie
Soms wordt bij wet afgeweken van de regeling van de relatieve bevoegdheid van 8:7 Awb, en kan
niet bij elk van de 11 rechtbanken beroep worden ingesteld.
8:7 lid 3 bepaalt dat als beroep wordt ingesteld tegen een besluit als bedoeld in h3 van de
Bevoegdheidsregeling, slechts de door dat hoofdstuk aangewezen rechtbank bevoegd is.
vreemdelingenrecht, economisch bestuursrecht, belastingrecht.
2.3.4 Hoger beroep tegen een uitspraak van een rechtbank
2.3.4.1 Algemeen
Hoger beroep bij ABRvS, Centrale Raad van Beroep, het College van Beroep voor het bedrijfsleven
of een gerechtshof.
Er bestaan uitzonderingen op de hoofdregel dat hoger beroep mogelijk is tegen een uitspraak van
de rechtbank 8:104. Als een rechtbank van oordeel is dat zonder meer duidelijk is welke
beslissing op een beroep moet worden genomen, en tevens dat de behandeling van het beroep
ter zitting achterwege kan blijven, kan zij 8:54 toepassen. Vereenvoudigde behandeling. De
rechtbank spreekt uit dat zij kennelijk onbevoegd is het beroep in behandeling te nemen, dan wel
dat het beroep kennelijk niet-ontvankelijk, kennelijk ongegrond of gegrond is. Tegen een uitspraak
waarin 8:54 is toegepast, is geen hoger beroep mogelijk. Wel is het mogelijk bij de rechtbank
verzet te doen tegen de uitspraak 8:55 lid 1. Tegen de uitspraak op het verzet is ook niet hoger
beroep mogelijk. Hoger beroep is evenmin mogelijk als de uitspraak de reactie is op een verzoek
tot het treffen van een voorlopige voorziening.
2.3.4.2 Verschillende hogerberoepsinstanties
AFDELING BESTUURSRECHTPSRAAK RAAD VAN STATE
Art 30b RvS de Afdeling is belast met de berechting van de bij de wet aan haar opgedragen geschillen.
2.5 Rechtsmiddelvoorlichting en doorzending
2.5.1 Inleiding
Hoe komt iemand die beroep wil instellen tegen een besluit van een bestuursorgaan bij de juiste
bestuursrechter terecht? Bepalingen in Awb die ervoor moeten zorgen dat (1) degene die beroep wil
instellen, weet waar hij terecht kan; (2) als bij de verkeerde bestuursrechter beroep is ingesteld, het
beroep bij de juiste terechtkomt; (3) als ten onrechte de civiele rechter in plaats van de bestuursrechter is
benaderd (of andersom), die fout wordt hersteld.
2.5.2 Rechtsmiddelvoorlichting
3:45 en 6:23 Awb de verplichting van bestuursorganen en bestuursrechters om betrokkenen te
informeren over hun rechtsmiddelen, dus over de mogelijkheden die zij hebben om tegen een
besluit of uitspraak in het geweer te komen.
3:45 besluit uitgangspunt
6:23 beroepsmogelijkheid uitgangspunt
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller erdgnb1905. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.69. You're not tied to anything after your purchase.