Summary

GESLAAGD IN 1e ZIT. Samenvatting fysicochemie van geneesmiddelen

39 views 1 purchase

Course
Fysicochemie van geneesmiddelen (J000492A)

Institution
Universiteit Gent (UGent)

Deze samenvatting is uitgebreid en gestructureerd. Het is een combinatie van de slides en wat de prof zei in de les. Belangrijke aspecten en methoden/technieken worden duidelijk uitgelegd. Ik verkoop van dit vak ook een overzicht die de belangrijke methoden bundelt in 1 document.

[Show more]

Preview 4 out of 191 pages

View example

Uploaded on July 7, 2024
Number of pages 191
Written in 2023/2024
Type Summary

fysicochemie

Institution
Universiteit Gent (UGent)
Education
Farmaceutische Wetenschappen
Course
Fysicochemie van geneesmiddelen (J000492A)

eloisevnn

Member since 1 year 34 documents sold

$18.11

Added

Add to cart

Add to wishlist

100% satisfaction guarantee
Immediately available after payment
Both online and in PDF
No strings attached

FYSICOCHEMIE
1 INHOUDSOPGAVE

2 GM IN VASTE TOESTAND ................................................................................... 4
2.1 INTRODUCTIE ..................................................................................................................... 4
2.2 AMORF, KRISTALLIJN EN POLYMORF GM ....................................................................... 4
2.2.1 ALGEMEEN ...................................................................................................................... 4
2.2.2 bepalen of een GM kristallijn, amorf of polymorf is ......................................................... 7
2.2.3 biofarmaceutisch belang van de kristallijne vs amorfe toestand van een GM .................. 7
2.3 ONDERKOELDE VLOEISTOFFEN & GLASTOESTAND ..................................................................... 8
2.3.1 wat zijn onderkoelde vloeistoffen? ................................................................................... 8
2.3.2 glass transitie temperatuur: farmaceutisch belang ........................................................ 16
2.4 HYGROSCOPICITEIT VAN VASTE STOFFEN ............................................................................... 18
2.4.1 farmaceutisch belang .................................................................................................... 18
2.4.2 hoe vochtgehalte van vaste stoffen (hygroscopiciteit) bepalen? .................................... 18
3 GM IN OPLOSSING ......................................................................................... 26
3.1 INTRODUCTIE ................................................................................................................... 26
3.2 OPLOSSINGEN VS DISPERSIES ............................................................................................... 27
3.3 ANALYTISCHE CONCENTRATIE VS FYSICOCHEMISCHE ACTIVITEIT VAN (GM) OPLOSSINGEN .......... 28
3.4 OSMOTISCHE EIGENSCHAPPEN VAN (GM) OPLOSSINGEN ......................................................... 29
3.4.1 osmose & osmotische druk............................................................................................. 29
3.4.2 dampdruk (verlaging) – kookpunt (verhoging) – vriespunt (verlaging) ........................ 31
3.4.3 experimentele bepaling vd osmolariteit van (GM) oplossingen .................................... 41
3.4.4 berekening osmotische druk van een (GM) oplossing................................................... 47
3.4.5 farmaceutisch & medisch belang osmose & osmolaliteit oplossingen............................ 47
3.5 IONISATIE VAN GM IN OPLOSSING ........................................................................................ 48
3.5.1 farmaceutisch & medisch belang v ionisatie GM............................................................ 48
3.5.2 invloed pH op ionisatie v GM ......................................................................................... 48
3.5.3 bepaling van de pKa van een GM .................................................................................. 53
3.5.4 invloed van oplossen van GM op pH van solvent ........................................................... 56
3.5.5 buffers – buffercapaciteit ............................................................................................... 59
3.6 OPLOSBAARHEID & OPLOSSNELHEID VAN GM......................................................................... 63
3.6.1 oplosbaarheid van geneesmiddelen.............................................................................. 63
3.6.2 oplossnelheid van GM ................................................................................................... 70
3.7 STABILITEIT & DEGRADATIE VAN GM (IN OPLOSSING) .............................................................. 77
3.7.1 degradatie mechanismen & stabiliteit v GM (in opl) ...................................................... 77
3.7.2 kinetiek v chemische degradatie v GM (in opl) ............................................................. 81
3.7.3 zuur en/ of base gekatalyseerde afbraak ....................................................................... 90
3.7.4 versnelde stabiliteitstesten v GM (in opl) ......................................................................102
1 FARMACEUTISCHE POLYMEREN.....................................................................105
1.1 TERMINOLOGIE ................................................................................................................ 105
1.2 FARMACEUTISCH GEBRUIK VAN POLYMEREN .......................................................................... 108
1.3 BEPALING GEMIDDELD MOLECULAIR GEWICHT (DISTRIBUTIE) ................................................... 109
1.3.1 size exclusion chromatografie (SEC) ............................................................................109
1.3.2 alternatieve methodes om MW te bepalen ...................................................................113
1.4 MONOGRAFIEËN V FARMACEUTISCHE POLYMEREN IN DE FARMACOPEE ...................................... 115

1 FYSICOCHEMISCHE ASPECTEN VAN GM VRIJSTELLING ....................................116
1.1. INTRODUCTIE .................................................................................................................. 116
1.2 ALGEMENE VRIJSTELLINGSKINETIEK ..................................................................................... 117
1.2.1 0e orde vrijstelling ........................................................................................................117
1.2.2 1e orde vrijstelling ........................................................................................................118
1.3 MATHEMATISCHE MODELEN VOOR GM DISSOLUTIE & VRIJSTELLING .......................................... 119

1

, 1.3.1 Noyes-Whitney (& Nernst-Brunner) ..............................................................................120
1.3.2 Hixson-Crowell (cube root law) ....................................................................................121
1.3.3 diffusie-gecontroleerde GM vrijstelling uit gecoate doseringsvormen ........................122
1.3.4 Higushi model ...............................................................................................................125
1.3.5 theoretische modellen VS empirische modelen ...........................................................127
2 FYSICOCHEMISCHE ASPECTEN VAN GM ABSORPTIE ........................................128
2.1 ABSORPTIE OVER BIOLOGISCHE MEMBRANEN ......................................................................... 128
2.1.1 biologische membranen ...............................................................................................128
2.1.2 transportmechanismen .................................................................................................128
2.2 ABSORPTIE VIA PH PARTITIE................................................................................................ 128
2.2.1 pH partitie theorie.........................................................................................................128
2.2.2 pH partitie vergelijkingen .............................................................................................129
2.2.3 voordelen & nadelen pH partitie theorie.......................................................................130
2.3 ABSOPTIE IN TERMEN V PARTITIEWET & WET VAN FICK ............................................................ 131
2.3.1 partitiewet.....................................................................................................................131
2.3.2 wet v Fick ......................................................................................................................133
2.3.3 multilayer passieve diffusie...........................................................................................135
1 CALORIMETRIE ............................................................................................136
2 REOLOGIE ....................................................................................................136
2.1 WAT IS REOLOGIE? ........................................................................................................... 136
2.2 FARMACEUTISCH BELANG .................................................................................................. 136
2.3 FORCE – DEFORMATION – SHEAR......................................................................................... 137
2.4 VISCOSITEIT .................................................................................................................... 138
2.5 ELASTICITEIT ................................................................................................................... 139
2.6 VISCO-ELASTISCHE MATERIALEN ......................................................................................... 141
2.7 VISCOSITEIT METEN .......................................................................................................... 141
2.7.1 capillaire viscosimeter ..................................................................................................141
2.8 ELASTICITEIT METEN ......................................................................................................... 142
2.9 NEWTONIAANS VS NIET-NEWTONIAANS MATERIAAL ............................................................... 143
2.10 INTRINSIEKE VISCOSITEIT ................................................................................................... 145
2.11 MOLECULAIR GEWICHT (MW) VAN POLYMEREN BEPALEN ....................................................... 147

3 LICHTVERSTROOIING ...................................................................................148
3.1 INTRODUCTIE .................................................................................................................. 148
3.1.1 Voorbeelden lichtverstrooiing: .....................................................................................148
3.1.2 Gebruik lichtverstrooiing ..............................................................................................148
3.1.3 modes v lichtverstrooiing ..............................................................................................149
3.2 STATISCHE LICHTVERSTROOIING ......................................................................................... 150
3.2.1 Rayleigh verstrooiing ....................................................................................................150
3.2.2 Mie verstrooiing ............................................................................................................152
3.2.3 multi-angle light scattering (mALS) detectors ..............................................................152
3.3 DYNAMISCHE LICHTVERSTROOIING ...................................................................................... 153
3.3.1 Instrumentatie ...............................................................................................................154
3.3.2 Voorbeelden .................................................................................................................154
3.4 DYNAMISCHE LICHTVERSTROOIING VS STATISCHE LICHTVERSTROOIING .................................... 155
3.5 ZETA POTENTIAAL ............................................................................................................ 155
3.5.1 Waarom is het belangrijk? ............................................................................................155
3.5.2 relevantie voor proteïnen .............................................................................................156
3.5.3 Hoe meten? ...................................................................................................................156
CALORIMETRIE, SEC, REOLOGIE & LICHTVERSTROOIING VOOR DE KARAKTERISATIE
...........................................................................................................................157
VAN PROTEÏNE GM ..............................................................................................157

2

,4 PROTEÏNE & PEPTIDE GM ..............................................................................157
4.1 INTRODUCTIE .................................................................................................................. 157
4.1.1 voorbeelden van proteïne-achtige GM .........................................................................157
4.1.2 belang v proteïne-achtige GM ......................................................................................157
4.1.3 vergelijking tss small molecules & proteïneachtige GM ...............................................158
4.1.4 verschil tss peptiden & proteïnen ..................................................................................159
4.2 FYSICOCHEMISCHE EIGENSCHAPPEN ................................................................................... 159
4.2.1 moleculair gewicht .......................................................................................................159
4.2.2 grootte & vorm ..............................................................................................................160
4.2.3 lading............................................................................................................................160
4.2.4 hydrofobiciteit ..............................................................................................................161
4.2.5 oplosbaarheid...............................................................................................................161
4.2.6 VISCOSITEIT .................................................................................................................162
4.3 STABILITEIT ..................................................................................................................... 163
4.3.1 fysieke stabiliteit ...........................................................................................................163
4.3.2 chemische stabiliteit .....................................................................................................166
5 SEC, AUC & FFF VOOR PTROTEÏNE GM & POLYMEER ANALYSE .........................167
5.5 INTRODUCTIE .................................................................................................................. 167
5.6 SIZE EXCLUSION CHROMATOGRAPHY (SEC) ......................................................................... 167
5.7 ANALYTISCHE ULTRACENTRIFUGATIE (AUC) ......................................................................... 170
5.7.1 sedimentation velocity AUC experimenten ...................................................................171
5.7.2 sedimentation equilibrium AUC ....................................................................................171
5.8 FIELD FLOW FRACTIONATION (FFF)..................................................................................... 172

1 ADSORPTIE V MOLECULEN OP EEN (VAST) OPPERVLAK ....................................174
1.1 INTRODUCTIE .............................................................................................................. 174
1.1.1 definitie adsorptie .........................................................................................................175
1.2 RELATIE TSS CONCENTRATIE & GEADSORBEERDE HOEVEELHEID................................................ 175
1.2.1 adsorptie-isothermen ...................................................................................................175
1.2.2 adsorptie volgens Freundlich vergelijking / adsorptie-isotherm van Freundlich.......176
1.2.3 adsorptie volgens Langmuir vergelijking/ adsorptie-isotherm van Langmuir ...........177
1.2.4 adsorptie volgens Scatchard vergelijking/ adsorptie-isotherm van Scatchard...........179
1.2.5 adsorptie v gassen aan (opp v) vaste stoffen: BET-theorie ..........................................180
2 SPANNING IN EEN OPPERVLAK .......................................................................183
2.1 DEFINITIE OPPERVLAKTE-SPANNING ..................................................................................... 183
2.2 DEFINITIE OPPERVLAKTE-SPANNING (THERMODYNAMISCH)...................................................... 185
2.3 EFFECT VAN OPGELOSTE STOF OP OPPERVLAKTE-SPANNING (V SOLVENT) .................................. 185
2.3.1 effect surfactantia op oppervlakte-spanning (van solvent) ...........................................186
2.3.2 bepaling CMC via s ......................................................................................................187
2.4 OPPERVLAKTE-SPANNING METEN ........................................................................................ 188
2.4.1 capillaire (op)stijging ...................................................................................................188
2.4.2 methode van Wilhelmy .................................................................................................189
2.5 FARMACEUTISCH BELANG VAN OPPERVLAKTE-SPANNING: BEVOCHTIGING ................................ 189
2.6 FARMACEUTISCH BELANG VAN SURFACTANTEN: VERBETERING STABILITEIT DISPERSIES .................. 191

3

, 1. FYSICOCHEMISCHE EIGENSCHAPPEN
VAN GM
2 GM IN VASTE TOESTAND
2.1 INTRODUCTIE
- Terminologie
• GM (actieve stof + hulpstof)
• Actieve substantie / actieve stof
• Formulatie = doseringsvorm
• Excipiëntia = hulpstoffen
KEY QUESTIONS:
- Hoe bepalen of een GM amorf, kristallijn of polymorf is?
- Hoe grootte van vaste GM deeltjes (zoals GM kristallen) bepalen?
- Hoe hygroscopiciteit (wateraantrekkend of niet) van vast GM bepalen?
- Wanneer komen fysicochemische eigenschappen van vaste stoffen in beeld?

2.2 AMORF, KRISTALLIJN EN POLYMORF GM

2.2.1 ALGEMEEN
- Moleculen meestal gesynthetiseerd in opgeloste staat
- Om GM te krijgen in zijn vaste staat:
• Evaporatie (solvent afdampen " GM in vaste vorm blijft over) => meestal!
• Complexatie
• Vriezen
ð Telkens nog stap nodig om GM in vaste vorm te krijgen

- Vaste GM kn in versch toestanden voorkomen:
• Kristallijne materialen:
§ GM-moleculen geordend in kristal in bepaalde positie tov elkaar
§ Gedefinieerde, meestal gemakkelijk (microscopisch) herkenbare
structuren
§ Uit 3-dimensioneel “rooster” waarin indiv moleculen aan
zijkanten kristalrooster geplaatst zijn
§ !! in 1 GM kristal: miljoenen-miljarden GM-moleculen geordend
tov elkaar !!
• Amorfe materialen:
§ Geen ordening, geen kristallen
§ Niet goed gedefinieerd
§ Eerder willekeurig, ongeordend (microscopisch) uiterlijk
• (Polymorf: zie verder)

- “kristallijn”/ “amorf” = in vaste vorm !! " terminologie gebaseerd op manier waarop indiv
moleculen verpakt zijn in hun vaste toestand
• Vanaf GM opgelost: terminologie niet meer toepasbaar " indiv solventmoleculen nemen
plaats tss GM-moleculen!

4

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller eloisevnn. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $18.11. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

64438 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now

Start selling

Popular Universities in the United States

Popular books

Find notes and summaries for these qualifications

Seller