Verschillende hoofdstukken (zie namen van documenten)
10 juillet 2024
12
2023/2024
Resume
Sujets
filosofie
wijsbegeerte
filosofen
Livre connecté
Titre de l’ouvrage:
Auteur(s):
Édition:
ISBN:
Édition:
École, étude et sujet
Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Onderwijskunde
L Filosofische grondslagen van de geesteswetenschappen
Tous les documents sur ce sujet (12)
Vendeur
S'abonner
florencedeclercq
Aperçu du contenu
Inleiding en natuurfilosofen
L-Filosofi sche grondslagen van de geesteswetenschappen
Preliminaria (theoretisch)
1. Plato’s grot
2. Filosofie en ideologie
3. Historiciteit van de filosofie
4. Wereldbeelden
1 Plato’s grot
Het verhaal gaat als volgt: stel je voor, zegt Plato, dat mensen in een grot aan een muur
vastgeketend zitten, zodanig dat ze slechts recht voor zich uit kunnen kijken. Wat zien ze?
Schaduwen van voorwerpen die achter hen door een vuur op de rotswand worden
geworpen. Met die schaduwen bedoelt Plato dat wat die gevangenen kennen slechts
meningen zijn. Hun kennis is dus geen echte kennis. Ook de voorwerpen die achter hen
worden gedragen, zijn slechts tweedehandse kennis.
Om de werkelijkheid te leren kennen, moet de gevangene zich bevrijden van zijn ketenen en
een tocht naar het zonlicht aandurven. Dat zonlicht zal hem eerst verblinden, maar als hij
eraan gewend is, zal hij de schoonheid van de wereld buiten de grot ontdekken. Echter, als
hij terugkeert naar de duistere grot om de andere gevangenen te vertellen over de echte
wereld, kan hij niets meer zien. Zijn metgezellen zullen daaruit afleiden dat het zonlicht hem
heeft geschaad en zullen weigeren hem naar buiten te volgen. Ze zullen hem zelfs willen
doden. Bij dit laatste zinspeelt Plato op Socrates' veroordeling en dood.
Wat Plato hier zegt is dat wat we om ons heen zien slechts onvolmaakte kopietjes zijn van
de eeuwige Vormen in het zonlicht. Pas als de filosoof in staat is om in te zien dat de
tijdelijke en veranderlijke dingen om hem heen slechts flauwe afspiegelingen zijn van die
eeuwige "Vormen" of "Ideeën", is hij geschikt om leider van de staat te worden. Wie daar
niet in slaagt, is veroordeeld om de eeuwige gevangene te blijven van illusies.
Plato maakt iets duidelijk dat wezenlijk met elke verwondering gepaard gaat:
plots daagt een besef dat de oude evidenties op losse schroeven zet, en
waartegenover men niet kan blijven doen ‘alsof zijn neus bloedt’; niet iedereen
zal die boodschap van harte verwelkomen
Persoon die bevrijd werd is de filosoof die met dat hernieuwde inzicht
rondloopt en anderen tracht te bevrijden
De filosoof wordt dan al eens lacherig beschouwd als een wereldvreemde
dromer die verder geen vlieg kwaad doet, maar toch is de filosoferende mens in
de hoogste mate wèl op de wereld betrokken: wat hij/zij doet is eigenlijk de
1
, wereld in de hoogte mate erkennen, ‘wereld’ laten zijn, door haar niet te snel
tot evidenties en rustgevende vanzelfsprekendheden te herleiden
Filosofie vertrekt vanuit de verwondering
o Filosofie gaat altijd uit van het besef dat de wereld niet is wat ze
lijkt
o Er is een moment van ‘vervreemding’ (betekenisverlies) in het spel,
waarin we het gewone als vreemd gaan zien
Filosofen hanteren het moment van vervreemding als
houding om naar de realiteit te kijken
o We nemen het gegevene niet zonder meer aan, maar stellen het ter
discussie
o Filosofie kan ook beginnen van iets dat niet zo aangenaam is!
Bv. traumatische/tragische gebeurtenis die ervoor zorgt dat
men op een totaal andere manier naar zaken kijkt
o Verwondering is in de filosofie niet alleen het beginpunt, maar ze
blijft ook de leidraad die het denken altijd in haar greep houdt is
het begin en het beginsel dat de filosofie beheerst en heeft niet
enkel het eerste, maar ook het laatste woord
Actief en passief
o Actief: als houding cultiveren (filosofen) trachten naar de
werkelijkheid te kijken en het vanzelfsprekende in vraag te stellen
o Passief: kan je overkomen
Voorwerp van verwondering = alles
o Filosofie heeft geen concreet afgebakend object ( biologie, taal-en
letterkunde…)
Wereld is vooraf geordende structuur
o Volgens Husserl vergeten mensen dat het objectieve
communicatiemiddel van de wetenschap slechts een constructie is
‘Tweede natuur’ wordt het voorwerp van kritische reflectie
o Wij zijn gaan geloven dat de tweede natuur onze werkelijkheid is
o Symbolische orde heeft wel degelijk een structuur, motor en proces
(betekenis ligt niet vast, maar wordt alleen bepaald door te
verwijzen naar andere dingen)
Bv. “Wat is een boom?” “Dat is geen kebabszaak, geen
friteuse, geen…” wordt bepaald door wat niet is
2
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur florencedeclercq. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour $11.98. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
