Dit is de essentie van wat je moet kennen voor het vak bestuursrecht. Ik was er van de eerste keer door en heb dit samen met mijn notities/samenvatting geleerd van de lessen.
Schema’s bestuursrecht
(Stap 0: is er sprake van een administratieve overheid)
- In beginsel: uitvoerende macht (ook WM en RM soms bestuurshandelingen, geen abs SdM) + lokale besturen ook (ook al behoren
niet tot UM)
Art. 14 RvS-wet: vernietigingsberoep akten en reglementen administratieve overheid
De Raad van State rechtspraak criteria ontwikkelt bepalen of administratieve overheid
2 criteria RvS: zijn alternatief van toepassing en NIET cumulatief
1) Organieke criteria: hebben betrekking op de instellingen
– Eerste organiek criterium: oprichting => opgericht of erkent door de overheid?
– Tweede organiek criterium: controle => onder toezicht van een overheid? (hiërarchisch
toezicht of administratief/bestuurlijk toezicht)
2) Functionele criteria: hebben betrekking op de functie(s)
– Eerste functioneel criterium: Taak van algemeen belang of openb dienst?
– Tweede functioneel criterium: imperiumbevoegdheid / eenzijdige bindende beslissing:
eenzijdige besliss die derden kan binden zonder de instemming
➔ Van belang bij private rechtspersonen: Gimvindus, (HvC, 1997) => ging over een NV, die
opgericht door OH (= dus een duidelijke organieke band met OH) maar HvC besliste hier dat
het van cruciaal belang is dat zij een eenzijdige bindende beslissing nemen opdat zij vallen
onder het begrip administratieve OH in de zin van art. 14 RvS-wet
Bv. examenbeslissing, onteigening, statutaire aanstellingen (= benoeming statuut) MAAR het
toekennen van overheidsopdrachten is geen eenzijdige bindende beslissing
Autonome overheidsbedrijven: publieke rechtspersonen die niet altijd in het algemeen belang
handelen maar ook in commercieel belang kunnen handelen
Bv. gemeentebeslissing inzake overheidsopdrachten => handelen altijd in algemeen belang maar een
bedrijf als Bpost bij bv. het rondbrengen van pakjes van Zalando handelt inzake die handelingen niet
als een overheid in de zin van art. 14 RvS-wet terwijl het wel een overheidsbedrijf is
Art. 14 RvS-wet: 1° Administratieve overheid en 2° bep handelingen RM en WM kunnen ook
aangevochten worden bij de RvS => MAAR zijn dan geen administratieve overheden
, Stap 1: Bestuurlijk of hiërarchisch toezicht
1) Is er sprake van een gedecentraliseerde of gedeconcentreerde administratieve overheid
➔ Welke verschijningsvorm van de overheid hebben we?
Centralisatie:
- Alle bevoegdheden liggen bij één centraal orgaan dat hiërarchisch is georganiseerd
- Hiërarchisch gezag op lagere ambtenaren en diensten
- Bevoegdheden worden NIET overgedragen
Verzelfstandiging:
Gevaar: inefficiënt & verantwoordelijkheid afschuiven bij centralisatie DUS meer autonomie,
verantwoordelijkheid en subsidiariteit
Subsidiariteitsbeginsel: als je een bepaalde aangelegenheid beter op een lager niveau kunt regelen,
moet je dit doen en moet de overheid zich ook terughoudend opstellen
Deconcentratie / interne verzelfstandiging: zie A
- Bevoegdheden worden overgedragen in beginsel binnen eenzelfde rechtspersoonlijkheid (er is dus
een behoud van een hiërarchische band) (uitz. IVA met RP)
Interne deconcentratie: bevoegdheden worden overgedragen in een binnendienst zelf bv.
minister van financiën draagt bevoegdheden over aan diensthoofd van de FOD
Externe deconcentratie: bevoegdheden overgedragen aan een buitendienst maar wel in naam en
voor rekening van de overheid bv. provinciegouverneur die handelt in naam en voor rekening van
de federale overheid
- Hiërarchisch toezicht
- Toewijzing en delegatie mogelijk
Decentralisatie / externe verzelfstandiging: zie B
- Bevoegdheden overgedragen naar een andere rechtspersoonlijkheid
- Grotere autonomie (eigen rechtspersoonlijkheid: handelen dus in eigen naam)
- Administratief/bestuurlijk toezicht
- Enkel toewijzing
Functionele decentralisatie:
Specifieke bevoegdheden in een welbepaald domein worden toegekend
Kan opgericht bij vereniging (bv. Intercommunales, Nationale Bank) of dmv stichting (bv.
economische overheidsbedrijven)
Territoriale decentralisatie:
Politiek oogmerk
Groot takenpakket binnen een bepaald territorium
Uitzondering: OCMW = combinatie van functionele en territoriale decentralisatie
Federale economische overheidsbedrijven (Wet 21 maart 1991 betreffende de hervorming van
sommige overheidsbedrijven)
- Gewone autonome overheidsbedrijven of NV van publiekrecht
- Onderscheid taken van openbare dienst en andere taken
- Aansturing via een beheersovk (art. 4-6)
- Verregaande autonomie (art. 7-14)
- Administratief toezicht via regeringscommissaris (art. 23-24)
- Financiële controlemechanismen (art. 25)
➔ Overdracht?
Delegatie: van de overheid op de overheid wordt de bevoegdheid overgedragen
➔ In principe verboden: art. 33, tweede lid Gw. (bepaalt dat alle machten door de gw bepaalde
wijze moeten worden uitgevoerd mag je eigen bevoegdheden niet vervreemden of
overdragen, je moet ze zelf uitoefenen)
➔ Uitzondering: Cass. Arrest 1920: delegatie mogl zonder expliciete machtiging onder 4 VW
1) Delegatie ten allen tijden herroepbaar
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lauravanlaer. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.11. You're not tied to anything after your purchase.
