Summary
samenvatting levenslooppsychologie
- Course
- Institution
samenvatting boek, notities en ppt
[Show more]
Seller
Follow
paulinebracke
Content preview
LEVENSLOOPPSYCHOLOGIEINLEIDING
EEN ORIËNTATIE OP DE LEVENSLOOPPSYCHOLOGIE
- waar houden ontwikkelingspsychologen zich mee bezig?
- periode waarin veranderingen elkaar het snelst opvolgen
- van geboorte tot adolescentie
EEN DEFINITIE VAN LEVENSLOOPPSYCHOLOGIE
- de wetenschappelijke studie naar de patronen van groei, verandering en stabiliteit
die zich voordoen bij toenemende leeftijd, dus van conceptie tot aan de dood
- definitie opsplitsen verschillende delen
- bestuderen van groei, verandering en stabiliteit
- gebruiken methodische, wetenschappelijke technieken
- richten op menselijke ontwikkeling
- universele ontwikkelingsprincipe
- invloed culturele, raciale en etnische verschillen
- ontwikkeling → continue proces
- tot het einde van hun leven blijven groeien en veranderen
- gedrag blijft meestal stabiel
WAT IS ONTWIKKELING
- het veranderen van een aanwezige structuur
- ont-wikkelt, ont-vouwt, ont-plooit de hele levenscyclus
- verwerven nieuwe mogelijkheden of verliezen
- levenslang proces
- verloop in tijd
- houdt een vooruitgang in
ACTUELE VRAAGSTUKKEN EN ONDERWERPEN
CONTINUE VERANDERING EN DISCONTINUE
VERANDERING
- continue verandering
- ontwikkeling geleidelijk aan
- prestaties vloeien voort uit de vorige
- kwantitatief
- discontinue verandering
- in aparte stappen of stadia
- elk stadia → gedrag, gevoelens,
gedachten
1
, - anders dan het vorige stadia
- ontwikkeling als beklimmen van een trap
KRITISCHE EN GEVOELIGE PERIODEN
- kritieke periode
- specifieke periode waarin een bepaalde gebeurtenis de grootste
consequenties heeft
- aanwezigheid van bepaalde soorten → noodzakelijk voor ontwikkeling
- vandaag de dag
- mensen veel flexibeler zijn dan eerst
- kinderen latere ervaringen gebruiken op achterstanden in te halen
- bv: infectieziekten, geen veilige hechting,...
- gevoelige periode
- organismen extra ontvankelijk zijn voor bepaalde soorten stimuli in hun
omgeving
- bepaalde vermogens naar voor komen
- niet altijd onomkeerbare consequenties
- bv: taal leren,...
NATURE EN NURTURE DISCUSSIE
- nature
- eigenschappen, vermogens en capaciteiten geërfd van de ouders
- geleidelijk ontvouwen van voorbestemde genetische informatie
- maturatie
- nurture
- omgevingsinvloeden die bepalend zijn
- biologische
- de invloed van cocaïnegebruik ve zwangere vrouw op haar
ongeboren kind
- sociale
- de manier waarop ouders hun kinderen opvoeden en de invloed van
leeftijdsgenoten op de adolescent
- maatschappelijke
- socio-economische kansen van leden van minderheidsgroepen.
- interactie tussen genetische en omgevingsfactoren → complex
- genetische eigenschappen invloed op gedrag maar ook indirect bijdragen
aan vorming omgeving
LEVENSLOOP PERSPECTIEF EN FOCUS OP SPECIFIEKE PERIODEN
- welk deel moeten ontwikkelingspsychologen zich focussen?
- vroeger → babytijd en adolescentie
- nu → totale levensloop
HET LEVENSLOOP PERSEPECTIEF: UITGANGSPUNTEN
- ontwikkeling is een levenslang proces
- elke levensfase → belangrijke ontwikkelingen
- verandering op verschillende domeinen
- eerdere ontwikkelingen een invloed hebben op latere ontwikkeling
2
, - ontwikkeling is multi-dimensioneel en multi-directioneel
- multi-dimensioneel → ontwikkeling op verschillende domeinen
- multi-directioneel → ontwikkeling niet oneindig, toename of afnamen van
vaardigheden
- ontwikkeling is plastisch (veranderbaar)
- in elke levensfase, dus ook oudere leeftijd
- minder plastisch als mogelijkheden en kansen afnemen
- ontwikkeling wordt beïnvloed door meerdere, interagerende factoren
- in een historisch-culturele context → zelf voortdurend verandert
- ieder men behoort tot cohort
- mensen die rond dezelfde tijd op dezelfde plek geboren zijn
- onderhevig aan normatieve gebeurtenissen
- verschillende soorten
- normatieve historisch bepaalde invloeden
- van een bepaalde generatie
- bv: leven in een vluchtelingenkamp ten
gevolge van oorlog in Syrië
- normatieve leeftijdsgebonden invloeden
- van een bepaalde leeftijdsgroep
- bv: meeste kinderen gaan naar school rond 6
jaar
- normatieve socio- culturele invloeden
- bv: immigrantenkinderen die geen Nederlands
als moedertaal hebben
- niet-normatieve gebeurtenissen
- specifieke, atypische gebeurtenissen
- op een tijdstip dat zulke gebeurtenissen bij de meeste niet
overkomen
- bv: een lager schoolkind dat een poëziewedstrijd wint
- meestal grotere invloed dan normatieve gebeurtenissen
DE REIKWIJDTE VAN HET VAKGEBIED
- 2 manieren specialiseren
- een leeftijdscategorie→ ontwikkelingsfase
- ontwikkelingsthema → ontwikkelingsdomein
ONTWIKKELINGSFASEN EN -DOMEINEN
- ontwikkelingsfasen
- De geboorte en pasgeborene
- De babytijd (het eerste levensjaar)
- De peutertijd (één tot drie jaar)
- De kleutertijd (drie tot zes jaar)
- De lagere schooltijd (zes tot twaalf jaar)
- De adolescentie (twaalf tot twintig jaar)
- De jongvolwassenheid (tussen twintig en veertig jaar)
- De volwassenheid (tussen veertig en zestig jaar)
- De ouderdom (vanaf 60 jaar tot de dood)
- de leeftijdsgroepen relatief
- dommige duidelijk afgebakende grens andere niet
- duidelijke biologische oorzaak voor ontwikkeling
3
, - ook omgeving speelt een rol
- binnen elke fase → verschillende ontwikkelingsdomeinen
- ontwikkelingsdomeinen
- Lichamelijke ontwikkeling
- de lichamelijke groei die het kind doormaakt (lengte, gewicht,
lichaamsbouw).
- Motorische ontwikkeling
- de ontwikkeling van de motoriek of de bewegingen.
- Het gaat daarbij zowel om grote bewegingen als om de kleine
bewegingen
- Tekenontwikkeling
- Dit is een deelaspect van de motorische ontwikkeling, maar kan ook
gezien worden als deelaspect van de spelontwikkeling.
- Perceptuele ontwikkeling
- Hier staat de ontwikkeling van de zintuigen centraal. Het zicht, maar
ook de reuk-, smaak-, tast- en gehoorzin maken verschillende
ontwikkelingen door.
- Seksuele ontwikkeling
- Hierbij gaat het niet alleen om seksualiteit zoals wij die als
volwassenen kennen
- leren kennen en verkennen van het eigen lichaam en dat van de
andere kinderen, alsmede de gevoelens die daarmee gepaard gaan.
- Sociaal-emotionele ontwikkeling
- Het zijn allen belangrijke personen in de ontwikkeling van het kind
- Via contacten met anderen leert een kind sociale en ook emotionele
vaardigheden.
- Cognitieve ontwikkeling
- de ontwikkeling van het denken
- Hoe denkt een kind en waarom denkt het zo? Welke vaardigheden
leert het bij en welke denkfouten maakt het
- Taalontwikkeling
- Het jonge kind leert praten, leert een taal om zich op een
betekenisvolle manier uit te drukken in de communicatie met
anderen
- Het kind verwerft de ‘volwassenentaal’ door deze eerst te spreken
en later ook te lezen en te schrijven.
- Morele ontwikkeling
- Wat is goed en wat is kwaad? En waarom?
- Dit leerproces moet het jonge kind doormaken.
- Geleidelijk aan leert het wat het wel ‘mag’ en wat niet.
- Spelontwikkeling
- Kinderen spelen veel en graag. Elk materiaal, elke situatie kan hen
uitnodigen tot spelen.
- Tijdens het spelen leren kinderen. Dit maakt dat deze geliefde
bezigheid een belangrijke factor in de ontwikkeling van het kind is
- Persoonlijkheidsontwikkeling
- Elke mens ontwikkelt zich tot een unieke persoon met een eigen
identiteit
- In de persoonlijkheidsontwikkeling leert het kind zijn eigen ‘ik’-je
kennen.
- samenhang tussen deze gebieden
- horizontaal
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller paulinebracke. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.69. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53340 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now