- wat is recht?
- moeilijke vraag
- geen algemene rechtvaardige bepaling van recht
- onmogelijk 1 definitie van recht
- enkele definitie
- recht is een systeem van instellingen en regelingen dat in zijn geheel op
een dwingende wijze de uiterlijke aspecten van het samenleven ordent en
bevordert
- het recht is het geheel der regels die op een bepaald tijdstip, in een
bepaalde gemeenschap gelden en op haar gezegd zijn vastgesteld
- het recht is een stelsel van dwingende leefregels uitgevaardigd tot
beveiliging van menselijke belangen welke in contact der samenleving in
het gedrang dreigen te komen
KENMERKEN VAN HET RECHT
HET RECHT IS EEN GEHEEL VAN REGELS, REGELINGEN EN INSTELLINGEN
- recht gevormd door gedragsregels
- aan individuen een gedrag voorschrijven
- gebodsbepalingen
- bv: aangifte geboorten de opkomstplicht, dienstplicht
- verbodsbepalingen
- bv: bigamie, oneerlijke handelingspraktijken, het strafrecht
- verlofbepalingen
- regels die niet nageleefd moeten worden
- mogelijkheid om al dan niet gebruik te maken
- louter technische regels
- dienen op rechtsapparaat te laten draaien
- bv: akten van burgerlijke stand, inhoud dagvaarding
- het recht omvat het geheel van regeling en instellingen
- recht bestaat uit
- regelingen die geen regels of norm zijn
- regels die betrekking hebben op instellingen van land
- bv: staatsstructuur en gerechtelijke organisatie
HET DOEL VAN HET RECHT IS HET ORDENEN VAN DE SAMENLEVING
- het recht is een instrument om het samenleven in groep mogelijk te maken
- groep → dienen er afspraken te maken
- recht is een middel
- beleidsopties te realiseren
1
, - recht
- afspiegeling van overheersende MA tendensen
- afspiegeling waarden en normen
- tijdsgebonden
- resultaat van verschillende ideologische stromingen
- er is in de samenleving een toenemende “juridisering” merkbaar
- neiging om ALLES te regelen
- toenemende complexiteit van de SA → recht ook complexer
ER BESTAAT EEN BINDING TUSSEN GEZAG EN RECHT
- kleine primitieve gemeenschappen
- recht= onderlinge afspraken
- complexe samenleving
- moeilijk om burger rechtstreeks te betrekken
- recht → gemaakt door erkend gezegd
- nodig om naleving rechtsregel af te dwingen
- België
- constitutionele parlementaire democratie, met koning als hoofd
- soevereine volkswil → vertolkt door verkozen vertegenwoordigers in
parlement
HET RECHT HEEFT EEN DWINGBAAR KARAKTER
- onderscheid van religieuze of morele regels
- naleving → afdwingen via strafbepalingen
- rechtsdwang → meer rechtszekerheid verschaffen
- rechterlijke macht → sanctioneren van overtredingen
ENKELE BELANGRIJKE BEGRIPPEN
- objectief en subjectief recht
- objectief recht → geldende rechtsregels
- gevormd door rechtsregel op zich
- uit dit put individu subjectief recht
- subjectief recht
- aanspraak die een persoon tegenover een ander kan laten gelden
- rechtssubject en rechtsobject
- subject → persoon die bevoegdheden krijgt
- alle natuurlijke en rechtspersonen
- object → waarop bevoegdheid wordt uitgeoefend
- bv: auto, prestatie
- rechtsfeit en rechtshandeling
- feit → elke omstandigheid waaraan rechtsgevolgen zijn gekoppeld
- voorval waardoor rechtsregel in werking wordt gesteld
- had NIET de intentie de gevolgen te veroorzaken
- bv: een overlijden, vallen van een steen,...
- handeling → bewust stellen om de rechtsgevolgen te bekomen
- eenzijdige → wilsuiting van één persoon
- meerzijdige → wilsovereenstemming van twee of meer personen
- dwingend recht en wilsaanvullende rechtsregels
- dwingend/imperatief → mogen niet afwijken van de opgelegde regel
2
, - wilsaanvullend/ suppletieve → vrij om te volgen of afwijken
H2: INDELING VAN HET RECHT
PRIVAATRECHT - PUBLIEK RECHT
- privaatrecht
- verhouding tussen rechtssubjecten
- deel aanvullende rechtsregels en deel dwingende rechtsregels
- regels over staat van de persoon
- regels mbt instellingen die fundamenteel worden geacht
- regels mbt belangen van individuen die bijzondere beschermingen
behoeven
- publiek recht
- verhouding tussen burgers en overheid
- gekenmerkt met ongelijkheid
- belang individuele burger → ondergeschikt belangen van de staat
- overheid → zorgen voor goede werking van openbare diensten en
algemeen belang
- dwingen recht
NATIONAAL - INTERNATIONAAL
- nationaal recht
- binnen de grenzen van de staat
- toepassing op Belgisch grondgebied
- internationaal/ grensoverschrijdend recht
- verdagen afgesloten tussen België en een of meerdere staten
- bilaterale of multilaterale
- uitwerking als ze door ander land worden bekrachtigd →
geratificeerd
- verdragen tot stand door supranationale politieke instellingen
- NV, EU, Raad van Europa
- recht maken die meteen van toepassing is
BESPREKING VAN VERSCHILLENDE RECHTSTAKKEN
NATIONAAL RECHT
- privaatrecht omvat volgende rechtstakken
- burgerlijk recht
- algemene verhouding tussen burgers
- gemeen recht
- Burgerlijk wetboek → 1804
- sterk gewijzigd door MA evoluties
- omvat
- personen-, familie- en relatievermogensrecht
- goederenrecht
- verbintenissenrecht
- bijzondere overeenkomstenrecht
- ondernemingsrecht
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller paulinebracke. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.69. You're not tied to anything after your purchase.