Summary
Samenvatting politicologie
- Course
- Institution
Samenvatting van boek en powerpoint en lesnotities (zwart = powerpoint en lesnotities, blauw = boek)
[Show more]
Seller
Follow
lisa-bellemasson
Content preview
POLITICOLOGIEINLEIDING
ONZE REISWEG
na een voorbereidende aanloop (politiek en politicologie)
van centrale concepten (ideologie en macht
over actoren (elites, massa, partijen)
naar instellingen (parlement, staat, regering, administratie…)
binnen politieke systemen (democratie (via verkiezingen), IR, EP)
HOOFDSTUK I
WAT IS POLITIEK?
leerdoelstellingen
1. Hoe kunnen we het begrip politiek omschrijven?
2. Waarom moeten we dat weten en wrm is dat geen evidente vraag?
3. Wat is de oorsprong en geschiedenis van het begrip?
4. Waarom is politiek een wezenlijk betwist begrip?
5. Hoe klinkt een synthese-omschrijving van politiek?
6. Wat is het belang van verschil en conflict voor politiek?
Wat is politiek?
fundamentele (existentiële) vraag
- politicologen
o existentieel: zeer belangrijke vraag
(veel discussie tussen politicologen en politici)
- niet-politicologen
o ook voor gewone mensen belangrijk
“wat door de staat moet geregeld” “datgene dat door de staat geregeld wordt”
- minimal vs nannystate
o minimal state: vooral orde en tucht, bescherming van grenzen en van het
eigendomsrecht slechts een aantal ‘verzorgende taken’ waarvoor
belastingen nodig waren
o nannystate: van wieg tot graf de mensen begeleiden
bv law & order = openbare orde
bv coronacrisis
Nanny State Index
= veel regels rond roken, eten en drinken?
bv Turkije: veel regels, zeer aanwezige staat
, bv Duitsland: weinig regels
beide landen hebben heel ander beeld over wat politiek is
wat je vindt dat de staat moet doen, hangt af van hoe je kijkt nr de politiek
- definitie impact op reikwijdte (bv klimaat)
= meningsverschil over de definitie richt zich onder meer op de reikwijdte v politiek
onenigheid bij politicologen: eindeloze reeks definities (NIET KENNEN)
- definities allemaal niet kennen, gewoon weten dat je op veel manieren naar politiek
kan kijken
- ditzelfde geldt voor de definitie van bv ‘democratie’
domein/arena vs aspect/proces benadering
vanaf wnr kan je iets politiek noemen?
- arena- of domeinbenadering
= al het gedrag gesteld in politieke instellingen
o politiek wordt beperkt tot een afgebakende sfeer van menselijke
organisaties, instellingen en actoren;
tot een specifieke sector in de samenleving;
tot een bepaalde arena of set van instellingen
o gaat dus over een afzonderlijk politiek domein: bv staat, overheidsbeleid
o politicologie = studie van actoren en processen in deze afgebakende sfeer
van de samenleving
- proces- of aspectbenadering
= politiek gedrag heeft typische kenmerken
= is iets specifiek, moet conflicten regelen
o politiek als onderdeel, aspect van alle sociale verhoudingen van gedrag
o ‘aspecten’ hebben geen betrekking op specifieke instellingen of sectoren
politiek kan dus overal in de samenleving aanwezig zijn
bv geld KSA-mosselsouper
arena benadering: geen politiek
proces benadering: wel politiek
essentially contested concept
= concept waarover eindeloos debat bestaat
- 5 voorwaarden enkel de laatste is relevant
( verschillende stromingen hebben verschillende opvattingen over het correcte
gebruik of de juiste interpretatie van het begrip, maar ook dat iedereen erkent dat
het eigen gebruik of de eigen interpretatie door anderen, tot op zekere hoogte
terecht, betwist kan worden)
o wezenlijk betwist begrip (cf. nanny state vs minimal state, democratie en
gelijkheid), door normatieve concepten
o andere wetenschap (vb. chemicus)
o oplossing: bewust zijn van bril en expliciteren (vb. stemgedrag)
, o uiteenrafelen concepten
o politiek moeilijk te definiëren, maar eensgezind over oorsprong
oorsprong politiek
Athena – Griekenland
politika = datgene wat betrekking heeft op de polis/collectieve zaken
bv olympische spelen
vs private leven
‘de mens is een politiek (sociaal) dier’ - (aristoteles)
- ‘zoön politikon’ vs ‘idiotes’
politiek is het meest hoogstaande dat je kan doen in Griekenland, enkel voor vrije mannen
(verheven beeld)
traditionele politiek (politika)?
traditionele politiek heeft vooral betrekking op een samenleving (bevolking), die verbonden
is aan ene territorium (territorium + bevolking)
David Easton
- politiek: toebedeling van waarden: zaken die gemeenschap waardevol vindt
- door schaarste ontstaan daarover conflicten
instelling nodig die tooebedeling kan uitvoeren op manier die in de samenleving
als gezaghebben wordt geaccepteerd
voor veel waarden is dit de overheid
o zo ontstaat dus een politiek systeem
(vredevol overleven in wereld schaarste)
- politiek systeem volgens Easton = geheel van de interacties waarlangs voor een
samenleving waarden ‘bindend gealloceerd’ worden
politiek is bindende besluitvormingen de acties van de overheid; waardoor de
verdeling door de meesten wordt geaccepteerd
- politiek maakt keuzes waar wel/niet geld aan uitgeven
evolutie
- globalisering (bv economie) wereld wordt groot dorp
- migratie, klimaat, corona problemen die staatsgrenzen overschrijden
- begrip + hoe je ernaar kijkt evolueert doorheen de tijd
‘geschiedenis’ van politiek
3 hoogtepunten uit het denken over politiek die vndg nog steeds terugkeren
(op vele manieren invullen, eigenzinnige selectie)
1. klassieke Griekenland: politiek als het nastreven van het goede leven
- ‘zoön politikon’ = burger van de polis
- (iedereen politicus)
, 2. Machiavellistisch: politiek as het streven naar macht
- Il Principe (1532)
- handleiding: machtsverwerving en -behoud (cf. citaat)
“Wie een ander machtig maakt, graaft zijn eigen graf.”
- politiek = macht(spel)
- strijd naar macht en conflict
- ‘doel heiligt de middelen’
3. Franse Revolutie: politiek als de organisatie binnen de staat
- °democratie
o °’ismen’ (conservatisme, liberalisme, socialisme)
- politiek is zaak van velen (geboorte parlement = parler)
(voordien enkel adel en clerus, maar moest eigenlijk van de gewone mens zijn,
dus zo ontstaat het parlement)
- politiek = discussie over inrichting (inhoudelijke laag)
- inhoud en lading evolueren = moeilijk te. definiëren
Carl Schmitt
lid van de NSDAP (lange tijd dus niet gedoceerd aan universiteiten)
Der begripp des Politischen (1928): essentie politieke zoeken
essentieel/laatste onderscheid onderscheid (cf. morele/esthetische/economische): vriend
en vijand (conflict/strijd)
- elk onderscheid van de samenleving
bv economie: rendabel vs niet rendabel
bv moreel/ethisch: goed vs slecht
bv esthetisch mooi vs niet mooi
grote invloed op hoe mensen denken over politiek: politiek is conflict
- is eigenlijk niet negatief
(stel je voor een wereld waarin iedereen hetzelfde denkt en wilt;
dan is er geen conflict en is politiek niet meer nodig)
conflict is positief (existentieel)
anders kunnen burgers geen macht meer nemen
bv democratie eist verschil
Chantal Mouffe (belgische politocologe, woont in amerika)
werkt verder op traditie van Schmitt
- radicale democratie: conflict/polariseren essentieel en positief
o conflict essentieel onderverdelen
o politiek moet polariseren, is essentieel, leidt anders tot populisme
- consensus / samenwerken als absolute ideaal vindt ze eigenlijk maar niets
o agonisme: ‘verheerlijking’ tegenstander)
- wederzijds respect en tolerantie + waardering voor de tegenstrever en een
zekere hoffelijkheid
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lisa-bellemasson. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.51. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
74534 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now