Summary
Samenvatting Literatuur Week 1
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting Literatuur Week 1
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
im6
Reviews received
Content preview
Samenvatting week 1 – Consumentenrecht – zonder hoorcollege stofInleiding en overzicht
Hoofdstuk 1: Ontstaan en positie van het consumentenrecht
1.2 Europees consumentenrecht
De huidige richtlijnen kenmerken zich door minimumharmonisatie: méér nationale
consumentenbescherming is toegestaan. Eerdere voorstellen gingen uit van maximumharmonisatie:
verdergaande nationale bescherming zou dan moeten worden afgeschaft.
1.5 Consumentenrechtspraak
Het arrest Asbeek Brusse wordt ook wel een koevoet-arrest genoemd: het zet de contractmakers en de
rechters op scherp.
1.6 Consumentenvoorlichting
Consumentenvoorlichting is eigenlijk een overheidstaak: de wetgever heeft een daartoe strekkende
zorgplicht. Dat zulks in een richtlijn uitdrukkelijk opgenomen moest worden, is een teken aan de
wand. Hier ligt dan ook het grote manco van ons consumentenrecht. Weliswaar worden veel
consumenten voorgelicht door hun consumentenorganisaties in periodieken als de consumentengids
van de Consumentenbond en het eigen huis magazine van de Vereniging Eigen Huis, maar die
informatie is in beginsel alleen weggelegd voor de leden van die organisaties; hoeveel leden dat ook
mogen zijn, miljoenen consumenten in ons land blijven van die voorlichting verstoken. Er is dus een
belangrijke rol weggelegd voor radio- en tv-producers van consumentenprogramma’s; denk aan
bekende tv-programma’s als ‘Radar’ en ‘Kassa’.
1.7 Handhaving van consumentenrechten
De individuele consument. Van de consument valt niet veel te verwachten. Het meest effectieve
wapen dat de consument heeft, namelijk de consumentenboycot, schijnt althans in ons land vergeten te
zijn. Bovendien kent ‘de’ consument zijn wettelijke rechten niet, en zou hij al weet hebben van zijn
rechten, dan zal hij niet spoedig geneigd zijn gelet op de investering van energie, tijd en geld, zijn
geschil aan de overheidsrechter voor te leggen. Voor deze consument bestaat een alternatief: de
diverse geschillencommissies, ressorterend onder de Stichting Geschillencommissies oor
Consumentenzaken. Een positieve ontwikkeling is wel dat de rechter, althans op het terrein van de
algemene voorwaarden, gedwongen door het Europese Hof, de bedingen ambtshalve inhoudelijk gaat
toetsen. Die ontwikkeling kan de individuele consument wellicht op den duur over de drempel helpen.
De consumentenorganisaties. Consumententransacties, zoals koop-, reis-, krediet- en
verzekeringstransacties, worden gekenmerkt door hun massakarakter. Het gaat in het
consumentenrecht welhaast steeds om collectieve belangen. Een consumentenprobleem vraagt dan
ook bij voorkeur om een evenzeer collectieve reactie. Die vinden we in de collectieve actie (art.
3:305a e.v. BW en art. 6:240 BW), in te stellen niet door individuele consumenten, maar juist door
consumentenorganisaties als behartigers van het algemeen consumentenbelang. Bovendien zou het in
de rede liggen dat een consumentenorganisaties een van de talloze veelvoorkomende problemen uit de
dagelijkse praktijk in een collectieve actie zou aankaarten, teneinde met een rechtelijke uitspraak
dienaangaande duidelijkheid te scheppen. Een dergelijke uitspraak kan vervolgens via de media alom
bekend worden gemaakt, hetgeen helpt te voorkomen dat talloze consumenten individueel rechtens ten
strijde moeten trekken.
De Autoriteit Consument en Markt. Deze consumentenautoriteit houdt zich bezig met zowel nationale
als grensoverschrijdende inbreuken op het consumentenrecht. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om
oneerlijke handelspraktijken waarmee groepen consumenten te maken hebben, zoals misleidende
reclame, agressieve verkoop via de telefoon, oneerlijke bedingen in algemene voorwaarden en
structurele wetsovertredingen zoals bij de consumentenkoop. Voorzien is in een bestuursrechtelijke
handhaving. De ACM heeft de mogelijkheid om in bepaalde gevallen een last onder dwangsom of een
bestuurlijke boete op te leggen en openbaar te maken. Daarnaast heeft deze autoriteit een
buitenwettelijke taak, namelijk het fungeren als informatieloket aangaande consumentenrecht voor
consumenten en bedrijven; daartoe is de website ConsuWijzer.nl in het leven geroepen.
1
,De rechter. De Nederlandse rechter, de rechtshandhaver bij uitstek, doet sedert enige jaren ervaring op
met de steeds toenemende druk van het Europese Hof o bedingen in algemene voorwaarden
ambtshalve inhoudelijk te toetsen.
M.B.M. Loos, Consumentenbescherming bij de consumentenverkoop van auto’s, WPNR
2015/7062, p. 423-424
In deze bijdrage staat de vraag centraal of consumenten die online een auto verkopen aan een
professionele wederpartij gebruik kunnen maken van de consumentenbeschermende bepalingen uit het
Burgerlijk Wetboek. Het antwoord lijkt afhankelijk van de precieze formulering van de desbetreffende
bepalingen.
Inleiding
Het Nederlandse recht gaat ervanuit dat bij een consumentenovereenkomst de verkoper of
dienstverlener een professionele partij en de koper of opdrachtgever een consument is. Zo betreft de
1
consumentenkoop volgens art. 7:5 BW (vereenvoudigd gezegd) de koopovereenkomst waarbij een
natuurlijk persoon die niet handelt in de uitoefening van een beroep of bedrijf, een roerende zaak
koopt van een natuurlijk persoon of een rechtspersoon die wel handelt in de uitoefening van een
beroep of bedrijf.
Worden dergelijke consumenten beschermd naar het Nederlands recht?
Consumentenkoop
De regeling van de consumentenkoop zal de consument geen bescherming kunnen bieden nu de
definitie van de consumentenkoop in art. 7:5 BW nadrukkelijk aansluit bij de hoedanigheden van de
consument als koper en de professionele partij als de verkoper.
Algemene voorwaarden
Voor zover partijen gebruik hebben gemaakt van een door de professionele garage ingebracht
modelcontract zal de algemene voorwaarden-regeling wel bescherming kunnen bieden tegen
onredelijk bezwarende bedingen in het modelcontract. Bescherming zal veelal plaats moeten vinden
aan de hand van de open norm van art. 6:233 sub a BW, aangezien de zwarte en grijze lijst van art.
6:236 en 237 BW in de praktijk eveneens uitgaan van de situatie dat de professionele partij de
verkoper en de consument de koper is. Mijns inziens is er echter alle reden om aan de bepalingen op
de zwarte en grijze lijst hier een zekere mate van reflexwerking toe te kennen: niet toevallig gaat het
bij de gegeven voorbeelden om bepalingen die spiegelbeeldig zijn aan bepalingen op de zwarte en
grijze lijst.
Oneerlijke handelspraktijken
Bescherming kan ook worden geboden door de bepalingen betreffende oneerlijke handelspraktijken.
Art. 6:193a lid 1 onder a en b BW omschrijft de begrippen consument en handelaar als de partij die
niet respectievelijk wel in de uitoefening van een beroep of bedrijf handelt, zonder aan te geven of de
consument de verkoper of koper is. Als de handelaar bij de aankoop van de auto bijvoorbeeld gebruik
maakt van een misleidende of agressieve handelspraktijk, handelt hij onrechtmatig (art. 6:193b lid 1
jo. lid 3 BW) en is de overeenkomst vernietigbaar indien de consument de auto verkocht heeft aan
de garage onder invloed van die oneerlijke handelspraktijk (art. 6:193j lid 3 BW).
Bedenktijd
De definities van de begrippen ‘consument’ en ‘handelaar’ in art. 6:230g lid 1 onder a en b BW sluiten
aan bij de definities in de regeling van de oneerlijke handelspraktijken en lijken dus ruimte te bieden
voor toepassing van de wettelijke regeling.
Ook art. 3 lid 1 van de richtlijn consumentenrechten wijst in die richting, aangezien de richtlijn
volgens die bepaling van toepassing is op alle tussen een handelaar en een consument gesloten
2
, overeenkomsten ‘onder de voorwaarden en in die mate als aangegeven in de bepalingen ervan’.
Daaruit zou kunnen worden afgeleid dat de regeling ook van toepassing is op een overeenkomst
waarbij een garage in de uitoefening van zijn bedrijf een auto van een particulier koopt, terwijl de
particulier bij die overeenkomst buiten zijn beroeps- of bedrijfsactiviteit handelt. Dat is op zich ook
niet zo vreemd omdat hier dezelfde informatie- asymmetrie en dezelfde machtsverhoudingen bestaan
als in het standaardgeval van de consument-koper en de handelaar-verkoper.
De hoop die de consument daaraan lijkt te kunnen ontlenen, wordt echter de kop ingedrukt in de
daaropvolgende omschrijving van het begrip consumentenkoop, dat simpelweg terugverwijst naar art.
7:5 BW, zodat met de begrippen ‘consument’ ‘handelaar’ kennelijk toch wordt gedoeld op de
particuliere koper en de professionele verkoper. En ook de richtlijn consumentenrechten zelf
omschrijft het begrip ‘verkoopovereenkomst’ in art. 2 onder 5 van de richtlijn in termen waarbij de
handelaar de verkoper is en de consument de koper. Dat lijkt te betekenen dat de bedenktijd van art.
6:230o BW niet van toepassing is.
Besluit
Het antwoord op de vraag of de consument-verkoper bescherming ondervindt van de
consumentenbeschermende bepalingen uit het Burgerlijk Wetboek lijkt afhankelijk van de precieze
formulering van de desbetreffende bepalingen. De consumentenkoop-regeling biedt in ieder geval
geen bescherming, de algemene voorwaarden-regeling en de regeling van de oneerlijke
handelspraktijken wel. Of de regeling van afdeling 6.5.2b BW, met de daarin opgenomen bedenktijd,
bescherming biedt, is echter onduidelijk.
Europees consumentenrecht
Hoofdstuk 2: Europees consumentenrecht
2.3 Europees consumentenbeleid en consumentenrecht
De. Ontwikkeling van het Europese consumentenrecht in het kader van het bevorderen van de
consumentenbescherming is een taak van de Unie en de lidstaten. De lidstaten hebben steeds
verdergaande maatregelen genomen om de specifieke belangen te verdedigen van de consumenten, die
een zeer belangrijke rol spelen in het economische en politieke leven.
A. CONSUMENTENBELEID: ALGEMEEN KADER EN PRIORITEITEN
2.3.1 Meerjarig consumentenprogramma 2014-2020
In de verordening (EU) 254/2014 is een meerjarig consumentenprogramma vastgelegd voor de jaren
2014-2020. De algemene doelstelling van het programma is een hoog niveau van
consumentenbescherming te waarborgen, de consument mondig te maken en hem centraal te stellen in
de interen markt, binnen het kader van algemene strategie voor slimme, duurzame en inclusieve groei.
Het programma zal daarom de gezondheid, de veiligheid en de juridische en economische belangen
van de consumenten helpen beschermen, en hun recht op voorlichting, vorming en hun recht van
vereniging ter bescherming van hun belangen helpen bevorderen en waarbij de integratie van
consumentenbelangen in andere beleidsterreinen zal worden ondersteund. Het programma zal het
beleid van de lidstaten aanvullen, ondersteunen en monitoren (art. 2 van die verordening).
2.3.2 Diensten en algemeen belang
Een belangrijk onderdeel van het algemene beleid betreft diensten van algemeen belang, waarvoor een
openbaredienstverplichting geldt.
B. INFORMATIE AAN DE CONSUMENT
2.4 Algemeen
Het netwerk van Europese centra voor de consument (ECC-netwerk) heeft de volgende doelstellingen
ten aanzien van de consument: a) verstrekken van informatie om de consument in staat te stellen om
met volle kennis van zijn rechten en plichten goederen en diensten op de interen markt te kopen; b)
antwoorden op directe vragen om informatie van de consument of andere partijen; c) helpen en
steunen van de consument bij contacten met de handelaar naar aanleiding van een klacht; d) zo nodig
helpen van de consument bij de beslechting van een geschil. Alle lidstaten beschikken over een
nationaal contactpunt dat deel uitmaakt van het ECC-netwerk.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller im6. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.26. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75759 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now