Summary
Samenvatting VIO (+stappenplan) (P4)
- Course
- Institution
- Book
Alles omvattende samenvatting van het Handboek risicobeheersing, inclusief het stappenplan. P4 leerjaar 1 IVK Avans hogeschool.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
1 review
By: romeysaf • 1 day ago
Seller
Followmds97
Reviews received
Content preview
Samenvatting vioInleiding
Belang van medewerkers in het bedrijf
Veiliger en gezonder werken levert een bijdrage aan de arbeidsparticipatie: het voorkomt uitval en
verbetert duurzame inzetbaarheid van medewerkers. Doordat technische en organisatorische
knelpunten expertmatig en solistisch in kaart worden gebracht is het niet goed mogelijk om de
risico’s en kansen op het gebeid van gedrag in kaart te brengen, deze positief te benutten en daarbij
patronen te doorbreken. Als een mens optimaal kan functioneren in grote vitaliteit en duurzaamheid,
komt dit direct ten goede aan de prestaties van het bedrijf en dragen de werknemers bij tot het
incasseringsvermogen en de veerkracht van het bedrijf.
Hoe bedrijven tegen de RI&E aankijken
Veel bedrijven stellen de RI&E zo lang mogelijk uit, en het mag niet teveel geld kosten. Oorzaken
hiervan zijn:
Verbeterde arbeidsomstandigheden. Vaak is er al een RI&E uitgevoerd, en wordt de
noodzaak en meerwaarde van op nieuw een RI&E uitvoeren niet ingezien.
Tijd en geld. Doordat bedrijven geen deskundigen inhuren voor de RI&E, neemt de kwaliteit
en toegevoegde waarde ervan af.
Verplicht karakter. Doordat adviseurs onvoldoende overtuigend de link leggen tussen de
RI&E en productie, wordt het door de werkgever gezien als verplichting.
Voldoen aan regels. Dit is vaak de invalshoek in plaats van te kijken naar risico’s.
Verwisseling middel en doel. Door de afgenomen waardeperceptie lijkt de RI&E een doel in
plaats van een middel om de kwaliteit en arbeid te verbeteren.
Focus op problemen. Werkgevers zien de RI&E als belediging.
2 risico’s en veiligheidsculturen
2.1 de begrippen gevaar en risico
Gevaren zijn intrinsieke eigenschappen van materialen, machines, stoffen etc. die de potentie
hebben letsel of schade toe te brengen. Chemicaliën zijn in te delen op basis van hun potentie:
Gezondheidsletsel te veroorzaken, zoals vergiftigen, irritatie of kanker etc.
Schade toe te brengen aan materialen door deze te etsen, verbranden op te blazen etc.
Micro-organismen kunnen intrinsiek gevaarlijk zijn, doordat zij negatieve gezondheidseffecten
kunnen hebben.
De interpretatie van de termen gevaar en risico wordt duidelijk geformuleerd in de NEN-ISO 45001,
de norm voor managementsystemen voor gezond en veilig werken, naast de risico’s kijkt deze norm
ook naar de arbokansen. Deze norm hanteert als definities:
Gevaar: bron die mogelijk letsel en gezondheidsproblemen kan veroorzaken.
Arborisico: combinatie van de waarschijnlijkheid van optreden van een werkgerelateerde
gevaarlijke gebeurtenis of blootstelling en de ernst van mogelijk letsel en
gezondheidsproblemen als gevolg van gebeurtenissen of blootstelling.
Arbokans: werkgerelateerde gezondheids- en veiligheidskans.
2.2 manieren op maar gevaren en risico’s te kijken
Visies op veiligheid:
1. risico’s horen bij het leven. Bij deze visie is er weinig bereidheid om in actie te komen tegen
gevaren en risico’s.
2. gedrag van medewerkers. Bij deze visie ligt de schuld van ongevallen bij de werknemer. Bij deze
visie wordt er geïnvesteerd in trainingen om de bewustwording van de medewerker te vergroten.
Een sanctiebeleid en blamecultuur kunnen het gevolg zijn van deze opvatting.
3.wetten en regels. Bij deze visie wordt gedacht dat het leven te beheersen is door wetten en regels.
Door wet- en regelgeving kunnen risico’s en gevaren voorkomen worden, als er toch een ongeval
,voorkomt, ziet het bedrijf dit als overtreding van de regels. Er heeft een zwart-witpricipe: of het is
veilig of het is onveilig.
4. risico’s als kansbenadering. Bij deze visie gaat het er om dat er geen absolute veiligheid mogelijk is,
maar wordt er gedacht in kansen. Absolute veiligheid bestaat niet, maar de risico’s moeten tot een
aanvaardbaar niveau teruggebracht worden. Er wordt gedacht in kansen en effecten.
5. techniek, organisatie en gedrag. Veiligheid (onveiligheid en het ontstaan van risico’s) wordt soms
gezien als een gevolg van een wisselwerking tussen technische, organisatorische en gedragsfactoren.
6. barrières. Veiligheid wordt beschouwd als het beheersen van potentiële risico’s door het
aanbrengen van barrières. Er zijn vaak technische, organisatorische, en cultuur- en gedragsbarrières.
Als er een goede veiligheidscultuur aanwezig is, vertaalt deze zich in de technische, organisatorische
en gedragsfactoren. De cultuur wordt dan als fundament (kasplankje) gezien, waar de andere
barrières op rusten (gatenkaas model). Er kan ook verschil gemaakt worden en preventieve en
repressieve barrières (vlinderdas model), hier is zowel de preventieve als repressieve kant verdeeld
in technische, organisatorische en gedragsbarrières.
7. interactie mens, risicobron en omgeving. Veiligheid, onveiligheid en risico’s zijn soms het resultaat
van de interactie tussen mens, risicobron en omstandigheden. Een methode om risico’s te reduceren
die op deze visie gebaseerd is, is de arbeidshygiënische strategie. Deze richt zich op bronbestrijding,
werkmethode en het aanbrengen en beheersen van barrières.
8.systeem. veiligheid is verweven met het bedrijf, het systeem, de cultuur, sociale factoren en het
bedrijfsbeleid waarin de medewerker zich bevind. Als er toch een onveilige situatie ontstaat, is er
sprake van systeemtekortkomingen, als gevolg verkeerde handelingen van medewerkers. Ongevallen
zijn te voorkomen door op organisatorisch niveau het systeem aan te passen. het systeem moet zo
ingericht zijn dat medewerkers niet verleid worden om verkeerde handelingen te verrichten.
9. human factors. Bij deze benadering ligt de nadruk op het afstemmen van taken op de
eigenschappen van de persoon. Volgens deze visie is de belangrijkste oorzak van risico’s de slechte
aftstemming tussen de eisen die het systeem stelt en de menselijke vermogens. Het belangrijkste
onderdeel is de taakallocatie (wat doen mensen en wat doen machines).
2.3 ontwikkelingsfasen van bedrijven
Op arbogebied zijn in bedrijven verschillende ontwikkelingsfasen te onderscheiden. Het is bij het
advies over de keuze van de opzet van de RI&E van belang om te weten in welke fase het bedrijf zit.
op basis van de uitkomsten van de cultuurmeting kan het bedrijf verder bouwen aan de
veiligheidscultuur met acties en programma’s die passen bij de ontwikkelingsfase. De bevindingen uit
de cultuurmeting kan het bedrijf gebruiken om concrete doelstellingen en activiteiten te benoemen
om de veiligheidscultuur verder te verbeteren.
Cultuurladder van Parker en Hudson
De cultuurladder onderscheid ontwikkelingsfase in 5 niveaus:
1. ontkennend of pathologisch
Het bedrijf heeft niks met arbo en ziet veiligheid als een probleem veroorzaakt door medewerkers.
Ze wilt niet gepakt worden door de inspectie, maar acht die kans ook klein. Hebben geen RI&E .
2. reactief
Deze bedrijven hebben een slechte RI&E en komen pas in actie na dat er een ongeval gebeurd is.
3. berekenend of calculerend
Deze bedrijven zorgen da top papier alles in orde is, maar de procedures zijn niet geïmplementeerd
op het personeel. De veiligheid bestaat uit het turven van incidenten.
4. proactief
Hier staat veiligheid hoog op de agenda. De nut van goede werkomstandigheden wordt gezien en ze
gaan verder dan alleen de wetgeving. Er wordt geïnvesteerd in verbeteringen. Het verbeteren van
veiligheid ligt bij alle medewerkers en is verbonden met het verbeteren van het primaire proces. Er
wordt veel waarde gehecht aan de RI&E,ze werken met een meer generieke en integrale benadering.
, 5. generatief of vooruitstrevend
Dit is de meest optimale vorm van veiligheidsorganisatie waarin veiligheid een integraal onderdeel is.
Deze bedrijven investeren in veiligheid en iedereen is zich er bewust van. Er is constant risico-
inventarisatie, implementatie en evaluatie. Werken onder: we doen het veilig of we doen het niet.
Vaststellen van de veiligheidscultuur
Aan de hand van de hearts and minds methode kan de veiligheidscultuur in kaart worden gebracht.
Er worden 18 elementen op 5 cultuurniveaus beschreven, deze worden bepaald door het invullen
van een vragenlijst. De hearts and mind elementen:
Is het management geïnteresseerd om VGWM met de werkvloer te bespreken
Betrokkenheid van de werkvloer en zorg voor elkaar
Welke beloning is er voor een goede VGWM-prestatie?
Wie veroorzaakt volgens het management ongevallen?
De balans tussen VGWM en winstgevendheid.
Aannemer management.
Competentie/training. Zijn medewerkers geïnterneerd?
Wat is de grootte/status van de VGWM-afdeling?
Werkplanning inclusief werkvergunningen, reisplanning.
Werkplek veiligheidstechnieken.
Wat is het doel van de procedures?
Incident/ongevalmeldingen, onderzoek en analyses.
Risico en onveilige handelingsrapporten.
Wat gebeurt er na een ongeval? Is de feedbackloop gesloten?
Wie controleert VWGM op dagelijkse basis?
Hoe worden VWGM-bijeenkomsten ervaren?
Audits/reviews.
Benchmarking, trends en statistieken.
VGWM = veiligheid gezondheid welzijn en milieu
Ook in de ISO 45001 (managementsysteem voor arbo) is toenemende aandacht voor cultuur. Deze is
ondersteunend aan het arbobeleid. De directie is verantwoordelijk voor cultuur. Bij het bepalen van
risico’s moet het cultuuraspect meegenomen worden.
Invloed van de veiligheidscultuur op de keuze van de RI&E
Bij het uitvoeren van de RI&E moet er rekening worden gehouden met de cultuurfase. Door het
uitvoeren van de RI&E kan de cultuur ook worden beïnvloed.
Omgaan met weerstanden
Het management kan weerstand hebben tegen het uitvoeren van een RI&E en het implementeren
van het plan van aanpak. Om managers te overtuigen van het nut van de RI&E is het belangrijk om de
meerwaarde daarvan te laten zien: het moet duidelijk worden wat het oplevert. Bij de rapportage
moeten aanbeveling zo smart mogelijk worden geformuleerd en worden onderbouwd met een
kosten-batenanalyse. 1 van de succesfactoren om een goede RI&E neer te zetten is om rekening te
houden met de te verwachten weerstand en te zorgen voor een grote betrokkenheid. Door uit te
zoeken waar de weerstand zit, kan hiermee rekening worden gehouden en kan de sfeer worden
omgebogen naar een positievere benadering.
Belangrijker dan het benadrukken van het reduceren van risico’s is het om aan te geven dat door
optimale werkomstandigheden te creëren, vee meer inzet en energie uit de medewerkers gehaald
kan worden. Dit is een positievere benadering dan alleen maar aandacht te vestigen op de risico’s.
het is dus van belang dat medewerkers betrokken zijn.
2.5 kosten-batenanalyse
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mds97. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.43. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
78140 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now