Summary
Samenvatting leerdoelen - Praktijkondersteuner Huisarts Somatiek
- Course
- Institution
Een samenvatting van de leerdoelen voor het keuzevak Praktijkondersteuner Huisarts Somatiek.
[Show more]
Seller
Followdananooij
Content preview
Leerdoelen POHUitgewerkte beoordelingsformulieren
COPD:
De student toont inzicht in de achtergrond van de NHG standaard, de etiologie en
pathofysiologie van het ziektebeeld en kan dit aan de hand van de gekregen casus
beredeneren.
Etiologie:
- Langdurige prikkeling door roken, soms fijnstoffen (werken in mijnen, staal, vervoer)
- Soms erfelijkheid
- Soms aangeboren > deficientie van afla-1-antiprotease
Pathofysiologie:
- COPD is een chronische ontsteking van de kleine luchtwegen > door de chronische ontsteking
gaat het longweefsel kapot > er ontstaat longemfyseem (longblaasjes gaan verloren en
elasticiteit neemt af, denk aan opgeblazen ballon) en/of chronische bronchitis (ophoesten van sputum)
> beide zorgen voor obstructie van de luchtwegen waardoor er moeite is met uitademen.
- Waardoor met name last van het uitademen?
COPD leidt tot een blijvende afname van de luchtstroomsnelheid tijdens de uitademing >
hierdoor blijft er lucht in de longen achter > zorgt voor benauwdheid + afname van
haarvaatjes (die voor uitwisseling O2 en CO2 zorgen).
- Waarom op late leeftijd?
Bij het ouder worden neemt de longfunctie af.
- Symptomen zijn:
o continue hoesten
o slijm
o meer last in ochtend
o kortademigheid bij inspanning
o gewichtsverlies door verhoogde ademactiviteit wat energie kost
- COPD is niet reversibel (omkeerbaar).
- COPD is progressief.
De student kan benoemen welke punten er uitgevraagd moeten worden bij de anamnese
volgens de NHG standaard en kan deze aan de hand van de gekregen casus beredeneren.
- werkgerelateerde klachten
- vrijetijdsbesteding
- invloed van de klachten op functioneren
- allergieën
cardiovasculaire voorgeschiedenis (Gaswisselingsstoornissen door COPD vergroten het risico
op hartfalen > vernauwing van de longvaten)
- medicatiegebruik
- s’ morgens hoofdpijn (komt door de minder diepe ademhaling waardoor er
koolstofmonoxide in de longen achterblijft)
- voeding (genoeg energie binnen krijgen? Vanwege verhoogde ademinspanning wat meer
energie kost)
De student kan de belangrijkste aspecten van het lichamelijk onderzoek volgens de NHG
standaard benoemen. De student maakt onderscheid tussen normale en afwijkende
waarden en kan deze beredeneren aan de hand van de gekregen casus
,- Let op dyspneu, ademhalingsfrequentie, cyanose (blauwe verkleuring van de huid door
abnormaal zuurstoftekort), gebruik hulpademhalingsspieren, stand van de thorax, oedeem
van de benen.
- Ausculteer (beluister) hart en longen; let op een verlengde experium (uitademing), expiratoir
piepen, hartritme en souffles (harttruisen).
- Ausculteer bij vervolgconsulten alleen bij dyspneuklachten.
- Bepaal bij ernstige dyspneu de saturatie, de bloeddruk en de ademhalings- en
hartfrequentie.
- Meet gewicht en lengte, bereken de BMI; ga na of er ongewenst gewichtsverlies is (komt
door verhoogde ademactiviteit wat energie kost).
De student toont aan inzicht in het belang van aanvullend onderzoek volgens de NHG
standaard en kan dit beredeneren.
- Bepaal FVC, FEV1 en de flowvolumecurve voor en na gestandaardiseerde
bronchusverwijding.
- Bij twijfel tussen hartfalen en COPD: overweeg ecg
- Bij discrepantie (onovereenkomst) tussen klachten en spirometrische bevindingen: X-thorax
(kunnen uitsluiten van klaplong, longkanker).
De student kan vertellen wat een spirometrie is.
Spirometrie = een test waarbij de functie van de longen wordt gemeten.
Hoe werkt het?
Diep inademen, en dan in 1 keer zo hard uitblazen, en eindigen met weer rustig inademen.
Minstens 3 x laten uitblazen, want gaat vaak fout.
De student kan vertellen wat de waarden uit een spirometrie betekenen.
! Kaartjes voor gebruiken !
TLC = Totale longcapaciteit
VC =Vitale capaciteit (normale ademhaling)
RC = Reserve capaciteit
- FVC = totale longcapiciteit, geeft mate van restrictie aan.
Longcapaciteit > lucht die in en uit de longen gaat (binnen 6 sec.). Als deze is verminderd, is
de longcapiciteit verminderd. Vermindering zie je eigenlijk alleen bij zulke erge copd dat
iemand bijna terminaal is.
- FEV1 = het percentage van het totaal uitgeblazen volume dat in de 1 e seconde is uitgeblazen,
geeft mate van obstructie aan.
- Z-score = een spirometriewaarde, is te laag als de Z-score kleiner is dan -1,64 (dus verder van
de 0 > hoe dichterbij de 0 hoe beter). De Z-score geeft de afwijking weer van de voorspeelde
waarde van een gezonde waarde > hoeveel wijkt een COPD patient af van een gezonde
patient? Bij een Z-score kleiner dan -1,64 is er sprake van obstructie.
- FEV1% = is FEV uitgedrukt in %. Als er sprake is van obstructie wordt FEV1% gebruikt om de
ernst van de obstructie te bepalen. Indeling wordt gedaan volgens de volgende criteria (moet
je weten):
o Groter dan 80% = lichte obstructie.
o Tussen 50-80% = matige obstructie.
o Tussen 30-50% = ernstige obstructie.
o Lager dan 30% = zeer ernstige obstrutie.
De student is in staat om een spirometrie af te lezen.
- Spirometrie lezen: Op de afbeelding is tussen haakjes het aantal liters.
- Pre = voor de medicatie.
- Post = na de medicatie.
, - Pred z = z-score voor de medicatie (die 1,64) > voornamelijk kijken naar de FEV/FEV1, omdat
een afwijkende FVC niet veel zal voorkomen bij POH ! maar wel weten wat de FVC is !
- Post z = z-score na de medictie.
De student is in staat om via een spirometrie te kunnen bepalen of er sprake is van COPD
en/of astma.
- Sprake van COPD:
Als in de kolom van de post Z verbetering is, maar de z-score nog steeds kleiner is dan -1,64
dan is er sprake van COPD.
- Sprake van astma:
Als in pred Z verbetering is EN score groter dan 1,64 (meer richting de 0) EN een score hoger
dan 12% FEV1 in de kolom bij change dan is er sprake van astma.
- ! Een normale histamine- of metacholineprovocatietest sluit astma uit !
- Wat is opvallend bij een COPD spirometrie?
Bij een COPD spirometrie zal er geen sprake zijn van verbetering van de FEV1 > bij COPD heb
je namelijk blijvende obstructie na een bronchusverwijder > komt omdat iemand met COPD
minder lucht in 1 sec kan uitblazen, dit zal niet veranderen na een bronchusverwijder > FEV1
zal dus afwijkend blijven.
De student kan aangeven wanneer er sprake is van reversibiliteit.
Reversibiliteit na bronchusverwijding wordt gedefineerd als: een verbetering van de FEV1
met een waarde groter dan 12% EN groter dan 200 ml. Hier is dan sprake van ASTMA. MAAR
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller dananooij. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.61. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
81849 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now