Summary
Samenvatting Epithelen - Histologie (1010FBDBMW)
- Course
- Institution
Samenvatting van het onderdeel 'Epithelen' uit het vak Histologie. Gebaseerd op de inhoud van de powerpoints, de USB-stick en notities uit de lessen.
[Show more]
Seller
Follow
inebeirynck
Reviews received
Content preview
EPITHEELALGEMENE KENMERKEN
Functies
・Beschermen onderliggend weefsel → bedekkende epithelen
- bedekken lichaamsoppervlak
- lijnen lichaamsholten & kanalen af (bv. lumen bloedvaten)
・Regulatie van de opname en afgifte van stoffen (steeds rechtstreeks contact met buitenwereld)
・Klieren vormen → klierepithelen (bv. darmepitheel vormt slijmbekercellen)
・Gespecialiseerde epitheliale weefsels (bv. voor zintuigen, spermatozoën-vormend in testis)
Bouw
Bestaan uit 1/meer lagen van epithelen (op basaalmembraan) (niet ééncellig, wel éénlagig)
Weinig extracellulaire/intracellulaire matrix (heel weinig dingen rondom/in de cel)
- LM: nauw aansluitende laag dicht opeengepakte cellen
- EM: nauwe spleten te zien (20-50 nm), gevuld met interstitiële vloeistof
Nooit bloedvaten (anders te snel beschadigd)
→ diffusie voor aanvoer voedingsstoffen + O2 & afvoer afvalstoffen
Cellen met elkaar verbonden dmv intercellulaire verbindingen → ondoordringbaar
Basaalmembraan = connectie epitheel & onderliggende bindweefsellaag
Vaak blootgesteld aan fysische/chemische beschadiging → oude/beschadigde cellen vervangen
⇒ celdeling → vaak ver van mogelijke beschadigingen: in basale lagen / stamcelniches
Mitotische activiteit = mate van celdeling
Metaplasie = verandering van epitheeltype tot een ander type onder bepaalde omstandigheden
bv. ‘respiratorisch’ epitheel vormt bij wrijving om tot meerlagig verhoornd plaveiselepitheel
- carcinoom = kwaadaardige tumor van epitheliale oorsprong
- adenocarcinoom = kwaadaardige tumor afkomstig van klierepitheel
Definitie
Het weefsel dat het lichaamsoppervlak bedekt, holten & kanalen in het lichaam aflijnt en klieren vormt
Een avasculair en bijna volledig cellulair* aggregaat van cellen die gespecialiseerd zijn in
absorberende, secretorische, beschermende of sensorische activiteiten
* met weinig/geen intercellulaire matrix
Laag die wijst naar bindweefsellaag (blauw) = basaalmembraan
Laag die wijst naar buiten (lumen) = epitheel
, EPITHEELCEL
Cytoskelet
= inwendige versteviging, die bestaat uit verschillende eiwitten (vnm keratine)
Vele verschillende keratine-eiwitten geproduceerd in epitheelcellen
→ afhankelijk van type keratine kan je epitheeltype, ontwikkelingsfase, plaats in lichaam bepalen
→ belangrijk bij klinisch onderzoek van carcinoma’s
bv. K8 & K18 éénlagig, K10 meerlagig
Keratine-eiwitten kunnen keratinefilamenten/intermediaire filamenten/tonofilamenten vormen
→ bepalen grootste deel morfologie van cytoskelet
→ kunnen ev. verenigen tot tonofilament bundels
Functies: oa keratinisering & verhoorning
Tumor: bevat het keratine? → tumor afkomstig van epitheelcellen
Celpolariteit
Epitheelcellen zijn gepolariseerd → verschillende kanten / domeinen
- vrije kant gericht naar lumen = apicale domein (adluminaal)
- kant gericht naar onderliggende bindweefsellaag = basale domein
- kanten gericht naar naburige cellen = laterale domeinen
⇒ functioneel verschillend → specifieke structurele & moleculaire kenmerken
Laterale + basale domeinen = basolateraal domein (gelijkaardige functionele kenmerken) (abluminaal)
Apicale domein - zonula occuldens (tight junctions) - basolaterale domein
Epitheelcellen zijn steeds heel dicht verbonden met onderliggende bindweefsel via basaalmembraan
Blaren: basaalmembraan is beschadigd → epitheel komt los van bindweefsel
Apicale domein → oppervlaktespecialisaties
Microvilli
= vrij korte, vingervormige uitsteeksels v/h plasmamembraan v/d cel (1 µm lang (EM), 80 nm diameter)
die het apicale celoppervlak vergroten
→ op plaatsen waar groot celoppervlak belangrijk is (maximaal contact met dingen in lumen)
bv. absorptie voedingsstoffen in darmepitheel (staafjeszoom)/reabsorberende niertubuli (borstelzoom)
Glycocalyx = koolhydraatketens van membraaneiwitten & -lipiden die uitsteken uit het membraan
→ liggen bovenop microvilli & ondersteunen functie (+ adhesie- & celherkenningsproces)
Actinefilamenten = microfilamenten = cytoskeletelementen die microvilli ondersteunen
→ vormen bundels: viline & fimbrine verbinden plasmamembraan & actinefilamenten
→ hechten in apicale deel v/d cel aan terminaal web = cytoskelet onder celmembraan
Terminaal web = cytoskelet dat zich onder celmembraan bevindt (uit actinefilamenten)
→ zit verankerd in zonula adhaerens: spectrine verbindt celmembraan & actinefilamenten
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller inebeirynck. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $12.03. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73091 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now