Tijd van jagers en boeren
Personen en groepen
Elke student kan van deze personen aangeven waarom ze belangrijk worden
gevonden en ze in de tijd plaatsen.
Sumeriërs
Een bevolkingsgroep die de grondleggers zijn van het (spijker)schrift zo’n
3000 jaar voor christus. Ook ontdekten zij de astronomie, wiskunde en waren
zij de uitvinders van het wiel.
Gilgamesh
De vijfde koning van Uruk waarvan een verhaal is terug te vinden op een
kleitablet. Deze kleitabletten symboliseren de eerste vondsten van het eerst
geschreven verhaal (geschrift).
Babyloniërs
Eerste gemeenschap met machtsverhoudingen. Ze hadden meer mensen
nodig om impulsen te geven aan cultuur, wetenschap, enzovoorts dus groeide
de macht binnen het volk.
Hammurabi
Hij was een Babylonische vorst die het oudste bekende wetboek heeft
geschreven, de wetten van Hammurabi. Deze staan op granieten zuilen in het
spijkerschrift geschreven.
Nebukadnezar
Koning van Babylon die zorgde voor het Babylonische ballingschap. (De
ballingschap van de Joden nadat zij werden meegevoerd, volgend op de
verwoesting van de tempel van Jeruzalem. Zij mochten hun geloof blijven
belijden en hadden betrekkelijke vrijheid.)
Egyptenaren
Ondanks dat ze erg afgelegen leefde t.o.v. andere gebieden waren ze binnen
hun samenleving goed georganiseerd en werd hun gebied heringedeeld door
een nieuwe farao (koning).
, Ramses II
Grootste farao aller tijden wordt hij genoemd. Hij heeft vele tempels laten
bouwen en uitgebreid. Ook heeft hij een nieuwe hoofdstad gekozen omdat dat
strategisch beter was.
Echnaton
Ook wel Amonhotep IV. Binnen zijn bewind in Egypte streefde hij naar het
monotheïsme en leek er een breuk te komen in Egyptische tradities die al
duizenden jaren bestonden.
Toenanchamon
Hij wilde de breuk die Echnaton wilde gaan veroorzaken terugdraaien onder
zijn bewind. Zijn graftombe werd ongeschonden bewaard als eeuwige
rustplaats.
Howard Carter
Hij ontdekte in 1922 de graftombe van Toenanchamon die tot die tijd
ongeschonden was gebleven.
Begrippen
Elke student kan deze begrippen kort uitleggen en in de tijd plaatsen.
Archeologie
De wetenschap die overblijfselen van oude culturen bestudeerd en
reconstrueert door o.a. vondsten bij opgravingen.
IJstijd
Een geologisch tijdvak waarin ijskappen voorkomen en vaak delen gebied
bedenkt waren met landijs.
Steentijd
Het stenen tijdperk duidt de prehistorie aan waarin mensen stenen werktuigen
gebruikten en nog geen metalen. (xxx – 3000 jaar geleden)
o Paleolithicum
Ook wel oude steentijd (xxx – 10.000 jaar geleden). Het gaat hier om
de periode van jagen en verzamelen. Het is de oudste periode binnen
de prehistorie die eindigt bij de laatste ijstijd.
o Mesolithicum
, Ook wel middensteentijd (ca. 10.000 – ca. 6000 jaar geleden). Dit is de
overgangsperiode, waarin ontwikkelingen voor landbouw op gang
kwamen. Het staat bekend als cultuurperioden Europa na de laatste
ijstijd, die eindigt bij de neolithische- en sedentaire revolutie
o Neolithicum
Ook wel nieuwe steentijd (ca. 8000 – 3000 jaar geleden). Deze periode
wordt gekenmerkt door technische en sociale veranderingen. Hierin
gaan mensen over op landbouwsamenlevingen (agrarische
samenleving) en stappen ze af van het nomadisch bestaan.
Bronstijd
(5000 – 2800 jaar geleden). In deze perioden werden er voor het eerst
bronzen werktuigen werden gebruikt.
IJzertijd
(2800 – nu?). In deze perioden werden er voor het eerst ijzeren werktuigen
gebruikt.
Homo habilis
(2.200.000– 1.500.000 jaar geleden). Naast skeletten van deze mens soort
zijn er ook werktuigen van gevonden. Homo-habilis betekent de handige
mens, wat dus overeenkomt met de vondst van de werktuigen.
Homo erectus
(1.900.000 – 400.000 jaar geleden). Deze soort zou verwant kunnen zijn aan
de homo-habilis, ze hebben namelijk wel samengeleefd. Ze konden vuur
beheersen, dit hield in dat ze niet bang waren voor vuur en het konden
maken. Ze waren erg handig, konden rechtop staan, hadden een verbeterde
herseninhoud en gebruikte ook werktuigen.
Homo sapiens
(De laatste 250.000 jaar geleden). Homo sapiens staat ook wel bekend als de
wetende mens. Deze soort bestaat uit twee soorten; de neanderthalers en de
Cro-magnonmens. De homo sapiens zijn de voorlopers van de moderne
mens.
Neanderthaler
, (180.000 jaar geleden). Dit zijn de eerste oermensen en zijn uiteindelijk
uitgestorven.
Neolithische revolutie
De eerste landbouwrevolutie die de overgang vormde van een samenleving
van jagen en verzamelen met een rondtrekkend bestaan naar een
samenleving van mensen die in nederzettingen wonen (sedentarisme) en aan
landbouw en veeteelt doen.
Cro-magnonmens
(50.000 jaar geleden). Heeft zichzelf verspreid over de hele wereld en is
ongeveer 30.000 jaar geleden opgekomen. Pas 15.000 jaar geleden is de
oversteek gemaakt naar Amerika. Deze soort heeft zich hoogstwaarschijnlijk
vermengt met de neanderthaler, buiten Afrika, waar wij, de moderne mens,
van af zullen stammen. Wij zullen waarschijnlijk meer verwant zijn met de Cro-
magnonmens omdat de Neanderthalers geheel zijn uitgestorven.
Nomaden
Mensen/bevolkingsgroepen die geen vaste woon- of verblijfplaats hebben en
doorgaan rondtrekken achter vee aan, hun levensonderhoud.
Grotschilderingen
Werd al voor het schrift gebruikt als een soort van communicatiemiddel en
wordt gezien als onderdeel van de cultuur.
Hunebedden
Ze zijn gemaakt door een vroege boerencultuur in Nederland, die naar haar
aardewerk de trechterbekercultuur genoemd wordt. Het zijn een soort
kunstmatige grotten, die kon dienen als begraafplaats voor aanzienlijke
trechterbeker mensen. Ze stonden buiten de dorpen en werden eeuwenlang
gebruikt als steengroeve.
Natuurgodsdienst
Een religie die vooral op natuurverschijnselen (donder, bliksem, wind, vuur) is
gebaseerd en die de krachten van de natuur aanbidt. Na de dood zal men
voortleven als geest en invloed hebben op nabestaanden. Goden worden
gunstig gestemd om onheil te voorkomen.
Polytheïsme
Een geloof waarin meerdere goden worden vereerd.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Liduina. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.