Bijeenkomst 1
Tekst van Elias
1) Wat bedoelt Norbert Elias met ‘het civilisatieproces’. Illustreer je
antwoord met voorbeelden over taalgebruik en eetgewoonten.
Civilisatieproces: pogingen om het gedrag van lagere
bevolkingsgroepen bestuurlijk te beïnvloeden en meer beschaafder te
maken. Werkt alleen bij dynamiek. Geen doel maar maatschappelijke
processen.
De structuur en de ontwikkeling van de Franse samenleving zorgen bij
bredere lagen van de bevolking (periferie) voor een bereidheid en een
verlangen om deze gevormde modellen (van centrum) over te nemen:
ze raken geleidelijk verspreid met aanpassingen.
Totstandkoming van een bepaald ritueel in de loop van de
maatschappelijke en psychische ontwikkeling werd geïsoleerd uit de
totaliteit van het veranderende gedrag.
Bepaald soort contacten: afhankelijk van maatschappelijke structuur.
Levensomstandigheden bredere bevolking ontwikkelen vergelijkbaar
met centrum.
Sociale laag in samenlevingsfase is middelpunt van proces werkt
modellen voor anderen uit.
Voorbeelden:
-Soep eten met een lepel in plaats van vork
-Differentiatie eetgerei: apart bestek voor ieder gerecht.
-Niet smakken, snuiven, over tafel spugen, neus niet snuiten met
tafellaken, ieder zijn eigen bord, soep niet meer drinken
-Geen onhandige of plompe woorden
-Burgers door gedrag hoofse mensen beïnvloed en hoofse mensen door
het gedrag van burgers.
-Nuancering aanbrengen
-Delicate (verfijnde wijze)
-Juiste taalgebruik (hoofs)
-Platte woorden vermijden
-Geen te oude of te nieuwe woorden gebruiken
2) Welke verandering beschrijft Elias in ‘de speelruimte van de affecten’
en wat bedoelt hij hiermee?
In samenhang met een specifieke maatschappelijke situatie komt er
verandering in de belevingswereld, de gevoelens van de mensen
van de bovenlaag, en gegeven de structuur van de samenleving als
geheel breidt deze veranderde affectstandaard zich vervolgens
langzaam uit over de andere bevolkingslagen.