Een samenvatting van het probleem 4 van de minor gezinnen van nu in een overzichtelijke weergave die alle onderwerpen behandeld en fijn te lezen is. Handig voor bij het leren!
1. Wat voor opvoedstijlen zijn er?
2. Wanneer is iets opvoeding of mishandeling?
3. Wat zijn de oorzaken van kindermishandeling?
4. Wat zijn de gevolgen van kindermishandeling?
5. Hoe zou je kindermishandeling kunnen voorkomen?
6. Hoe vaak komt het voor en in welke vormen?
Opvoedstijlen
Vanuit socialisatietheorieën wordt het evenwicht tussen ondersteunen en structureren als belangrijk kenmerk
genoemd om een opvoedingssituatie te kunnen beoordelen. Dit zijn twee pijlers die de kwaliteit van de
opvoeding bepalen.
Ondersteunen gaat om de affectieve band tussen ouders en kinderen, de mate waarin ouders
betrokken zijn, de emotionele ondersteuning die zij hun kind bieden en de ruimte om eigen initiatieven
te ontplooien.
Structureren betreft het belang van het bieden van structuur en houvast en de noodzaak om
ongewenst gedrag tijdig te corrigeren. Het stellen van grenzen aan het gedrag van kinderen en
toezicht houden op wat ze doen.
Er zijn vanuit de theorie vier basis prototype stijlen van opvoeding te onderscheiden:
Een autoritaire opvoeding wordt gekenmerkt door machtsuitoefening. Het gaat hier om een strenge
opvoeding met veel regels en controle.
De permissieve opvoeding is het tegenovergestelde. Kinderen krijgen weinig structuur en regels maar
wel veel warme en affectie.
Bij de afwezige opvoeding is er eigenlijk geen sprake meer van opvoeden. Ouders zijn fysiek en
emotioneel niet aanwezig voor hun kinderen.
De autoritatieve opvoeding voldoet aan de criteria van een goede opvoeding. Hierin zijn duidelijke
regels en een sensitieve manier van disciplineren die wordt gecombineerd met adequate emotionele
ondersteuning en betrokkenheid.
Effecten opvoedstijlen
Het is gebleken dat de opvoedingsstijl het welzijn van de kinderen kan voorspellen op het gebied van sociale
competentie, academische prestaties, psychosociale ontwikkeling en probleemgedrag.
Een autoritaire opvoeding kan de optimale ontwikkeling van kinderen in de weg staan, vooral als in het
gezin warmte en betrokkenheid ontbreken. Kinderen van autoritaire ouders presteren over het
algemeen matig goed op school en zijn niet betrokken bij probleemgedrag, maar ze hebben wel
slechtere sociale vaardigheden, een lager zelfbeeld en een hoger depressieniveau
De permissieve opvoeding heeft als nadeel dat kinderen weinig sturing krijgen waardoor zij minder de
kans krijgen om zelfcontrole te ontwikkelen. Deze kinderen vertonen vaker probleemgedrag en
presteren minder goed op school. Echter hebben ze wel een hoger zelfbeeld, betere sociale
vaardigheden en een lager niveau van depressie.
De afwezige opvoeding heeft als invloed dat kinderen slecht op alle domeinen scoren
De maatschappij heeft er baat bij als mensen hun kinderen autoritatief opvoeden omdat kinderen zo
leren overleggen, elkaars mening respecteren, zelfcontrole, frustraties hanteren en conflicten oplossen
op een constructieve manier. De kinderen zijn meer sociaal en instrumenteel competent en vertonen
minder probleemgedrag
Het grootste verschil tussen autoritaire en autoritatieve ouders is de mate van psychologische controle. Waar
autoritaire ouders verwachten dat hun kinderen hun eigen oordelen, waarden en doelen accepteren zonder
vragen te stellen, staan autoritatieve ouders meer open om te geven en te nemen met hun kinderen en maken
ze meer gebruikt van uitleg. Ze zijn dus beide even hoog in gedragscontrole alleen verschillen ze in mate van
psychologische controle.
Kritiek op de opvoedstijlen
Er is kritiek op het categoriseren van opvoedstijlen. De manier waarop ouders hun kinderen opvoeden wordt
namelijk door allerlei factoren beïnvloedt, zoals kenmerken van de ouder, de gezinssituatie en ook van het kind
zelf. Ook de wijdere context en praktische leefomstandigheden hebben veel invloed op de opvoedingsstijl van
ouders: slechte economische omstandigheden en bijvoorbeeld stress (waardoor er geen energie voor
nuancering is). Ouders die hun kinderen in risicovolle omstandigheden moeten opvoeden, kunnen juist baat
hebben bij een autoritaire en weinig democratische opvoedingsstijl. De betrokkenheid van ouders bij hun kind
en de mate waarin zij hun kind begrijpen is misschien wel van groter belang dan de specifieke opvoedingsstijl
die zij hanteren.
Kindermishandeling
Kindermishandeling is elke vorm van voor een minderjarige bedreigende of gewelddadige interactie van fysieke,
psychische of seksuele aard, die de ouders of andere personen ten opzichte van wie de minderjarige in een
relatie van afhankelijk of van onvrijheid staat, actief of passief opdringen waardoor ernstige schade wordt
berokkend of dreigt te worden berokkend aan de minderjarige in de vorm van fysiek of psychisch letsel.
Het gaat dus om dingen die ouders doen en dingen die ouders zouden moeten doen, maar nalaten. Er zijn vijf
vormen van mishandeling te onderscheiden:
Soort mishandeling Subcategorieën
Seksueel misbruik Seksueel misbruik of aanranding of het toelaten ervan, waarbij al dan niet sprake
is van genitaal contact van of door het kind
Fysieke mishandeling Opzettelijk lichamelijke mishandeling als dan niet met behulp van een voorwerp,
wapen of vreemde substantie
Emotionele Bewegingsbeperking
mishandeling Verbale dreigingen, uitschelden, patroon van kleineren
Fysieke verwaarlozing Weigering lichamelijke zorg na indicatie
Uitstel/afstel van noodzakelijke lichamelijke zorg
Weigering om de zorg voor het kind op zich te nemen
Ontoereikend toezicht
Emotionele Ontoereikende genegenheid
verwaarlozing Bewust toestaan van ongepast gedrag
Weigering emotionele zorg na indicatie
Huiselijk geweld waarvan het kind getuige is
Bewust toestaan van chronisch spijbelen
Niet registreren kind op school
Weigering om gediagnosticeerde onderwijskundige noden toe te staan of zorg te
dragen
Prevalentie
In de eerste Nationale Prevalentiestudie Mishandeling van kinderen en jeugdigen (NPM) werd aan
professionals die dagelijks met kinderen werkte gevraagd elk kind waarvan zij het vermoeden hadden of wisten
dat het werd mishandeld anoniem te rapporteren. Dit leverde een getal op van 107.000 kinderen en vijf jaar
later in 2010 kwam het getal uit op 119.00 kinderen. Dit komt neer op ongeveer 3% van alle kinderen in
Nederland. Ook bleek het aantal kinderen dat was gemeld bij het AMK aanzienlijk was gestegen. Uit
zelfrapportage bleek dat 95 op de 1000 jongeren rapporteren slachtoffer te zijn van kindermishandeling. Uit de
resultaten van de NPM bleek dat het vaak ging om verwaarlozing en dan vooral emotionele verwaarlozing
(88.000 kinderen). Een veelvoorkomende vorm van emotionele verwaarlozing i het getuige zijn van geweld
tussen de ouders. Er worden dan dus niet voldaan aan een belangrijke basisbehoefte van kinderen: het bieden
van emotionele veiligheid. Ruim 19.000 kinderen worden lichamelijk mishandeld en bij 4.700 kinderen gaat het
om seksueel misbruik. In realiteit ondervinden kinderen natuurlijk vaak meerdere vormen van mishandeling
(comorbiditeit).
De verhoging van 3,8% naar 6,4% tussen 2005 en 2010 kan voortkomen uit de grotere aandacht voor
kindermishandeling in de politiek en in de media beroepskrachten meer alter op signalen van
kindermishandeling en maken zijn daar vaker melding van. De zelfrapportagestudies zijn namelijk gelijk
gebleven.
Oorzaken
In alle lagen van de bevolking en bij alle soorten gezinnen komt mishandeling voor. De gezinnen die echter het
meest risico lopen op mishandeling zijn de gezinnen met: ouders met een lage opleiding, werkeloosheid,
alleenstaand ouderschap en ouders die zelf mishandeld zijn. Dit laatste resultaat wijst dus op een
intergenerationele overdracht. Er zijn drie beschermende factoren om de intergenerationele overdracht te
doorbreken:
Aanwezigheid van een ondersteunende opvoeder in de eigen kindertijd (de andere ouders of
grootouder)
Minstens zes maanden psychotherapeutische behandelingen
Een ondersteunende partnerrelatie in volwassenheid
Uit een meta-analyse komen nog andere risicofactoren naar voren zoals: verschillende vormen van
psychopathologie bij de ouder, stress, sociale steun en conflicten in het gezin en de kwaliteit van de relatie
tussen de ouders.
Een risicofactor geeft aan dat de kans groter is, het is echter niet te gezeggen dat dit ook de oorzaak is.
Binnen Nederland is gekeken naar etniciteit als risicofactor. Dit is opgesplitst in twee groepen: de traditionele
allochtonen (Turkse, Marokkaanse, Surinaamse en Antilliaanse families) en nieuwe allochtonen (Oost-Europese,
Afrikaanse, Midden-Oosten of west Azië). Beide groepen hadden een verhoogd risico op kindermishandeling.
Wanneer echter werd gecontroleerd voor opleidingsniveau of soort gezin (stiefgezin) viel het verhoogde risico
voor traditioneel allochtonen weg. Het risico bij de andere groep bleef. Dit zou kunnen komen door trauma’s uit
hun thuisland, maar ook culturele verschillen.
Maar ook stiefgezinnen vormen een risico voor mishandeling. In de AMK’s gemelde gezinnen was het
percentage stiefgezin zelfs bijna twee keer zo hoog als in de populatie. In eenoudergezinnen komt
verwaarlozing het meest voor.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maximelugtigheid. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.74. You're not tied to anything after your purchase.
