Les 5: Farmacotherapie bij de neonaat
De gezonde a terme neonaat
Vitamine D
Vitamine D:
• Stimuleert Ca en P absorptie uit de dunne darm
• Stimuleert Ca secretie van bot naar bloed
• Stimuleert renaal tubulaire P resorptie
• Stimuleert bot aanmaak (osteoblasten)
• Onderdrukt parathormoon synthese en secretie
Bron: synthese in de huid, en aanbreng via de voeding
Vitamine D deficiëntie: hypocalcemie, rachitis, lagere
botmineralisatie
Profylaxe neonaat:
• 400 IU/ dag, te starten vanaf de geboorte tot de leeftijd van 6 jaar
• Zowel bij borstvoeding als bij kunstvoeding
Bij de gezonde neonaat gebruiken we niet veel GM. Wat er wel nodig is, is vitamine D en K.
Vitamine D is belangrijk omwille van het feit dat het zorgt voor een goede opname van calcium
en fosfaat uit de darm. Het stimuleert ook de calcium secretie van het bot naar het bloed. Het
gaat er ook voor zorgen dat het fosfaat dat we uitplassen dat we dat terug gaan opnemen. Dus
dat zorgt voor een goede verhouding van de calcium, fosfaat en een goede botaanmaak. Dat is
een belangrijk hormoon. Men denkt dat er nog veel andere goede effecten heeft voor de
algemene gezondheid van de pt. Als een pt te weinig vitamine D heeft dan gaan er allerlei
problemen optreden oa rachitis, een te zwakke botsamenstelling, een te lage calciumwaarde.
Dus dat heeft heel veel gezondheidseffecten. Elke baby heeft in het vroege leven tot 6 jaar extra
vit D nodig om een goede waarde in het bloed te hebben en om een goede werking van u
lichaam te hebben. De nood is 400 eenheden per dag te starten vanaf de geboorte en vol te
houden tot 6 jaar (zowel bij borstvoedende als kunstvoeding). Kinderen met een donkere
huidskleur hebben vaak meer melanine in de huid die donkere kleur bepaald. Dat maakt ook dat
je tot 6x langere zonlicht blootstelling nodig hebt dan bij een lichtere huidskleur om een gelijke
hoeveelheid vit D aan te maken. Dus die maken het gewoon minder aan en dat is de reden
waarom kinderen met een donkere huidskleur soms een te laag vit D gehalte hebben en we
soms tijdelijk de vit D toediening moeten ophogen. Bijkomend is ook directe zonlicht, dat is ook
een bron van vit D. Het wordt ook niet aangeraden aan kleine kinderen om vit D aan te maken.
Vandaar dat de extra toediening, de profylaxe belangrijk is in het vroege leven. Er zijn
verschillende vit D producten: D-cure… Het is belangrijk dat je weet hoeveel eenheden er in
druppels zitten en waaruit het product bestaat. Dat je de juiste dosis kan geven want de
producten hebben een andere concentratie. En als het kan om te kiezen voor producten die
geregistreerd zijn en die goed onderzocht en gekend zijn.
1
,Vitamine K
= Nodig voor synthese van stollingsfactoren (II, VII, IX, X)
Bron: voeding (o.a. groene bladgroenten) en synthese door intestinale microbiota
Neonaat: onvoldoende intake
• Lage waarden in moedermelk
• (Goede) intestinale flora nog in ontwikkeling
• Zeer beperkt transport door placenta (onvoldoende ‘voorraad’)
Profylaxe neonaat
Preventie van vitamine K deficiëntie bloedingen (VKDB)
• Vroege vorm (eerste 24h na geboorte)
• Klassieke vorm (dag 1-7 postnataal)
• Late vorm (>1 week - 3 maanden postnataal)
Dit is ook een vetoplosbaar vitamine. Dat is belangrijk voor onze bloedstolling, belangrijk voor
de synthese van een aantal stollingsfactoren, vit K afhankelijke stollingsfactoren. We halen vit K
uit onze voeding (vooral uit groene bladgroenten) en we maken het ook door een aantal goede
bacteriën in onze darm. Baby’s hebben een lage reserve omdat vit K moeilijk doorheen de
placenta gaat dus ze leggen weinig voorraad aan. Hun darmflora is in volle ontwikkeling dus ook
daar moeten ze niet op rekenen in het begin. En moedermelk bevat lage waarden van vit K. Dus
dat zijn 3 redenen waarom dat baby’s (vooral diegene die borstvoeding krijgen) eigenlijk te
weinig vit K hebben. Daarom dat we het extra gaan bijgeven en dat we vit K profylaxen gaan
geven. Waarom is dat belangrijk? Als de bloedstolling niet goed werkt, dan heb je meer kans op
plek. Bv interne bloeding is erg. Vooral de hersenbloedingen zijn iets wat bij baby’s kan
voorkomen en wat ernstige gevolgen kan hebben. Omwille van de bescherming van een goede
bloedstolling moet je vit K toedienen.
- 1 mg intramusculair bij geboorte bij alle neonaten of
- 2 mg oraal 1x/week gedurende de eerste 3 levensmaanden (zolang exclusief BV)
Mogelijks iets minder efficiënt?
Wekelijks te geven (therapietrouw)
Variatie in schema’s (1-2mg)
Ook hier is er veel verschil in praktijken: je kan het oraal of IM geven. Voordeel van IM: als je het
een keer toedient moet je het nadien niet meer geven. Het zorgt voor een depot, voor een
reservoir die traag vit K afgeeft. Terwijl als je het per os geeft dan moet je het nog extra blijven
geven elke week. Dat is iets moeilijker qua therapietrouw. Pt of ouder kunnen dat een keer
vergeten, men denkt ook dat het iets minder effectief/efficiënt is van oraal ten opzichte van IM.
En er zijn ook nog verschillende schema’s → geef je 1 of 2 mg? Dus daarom dat de voorkeur
wordt gegeven aan IM zowel bij de baby’s die op tijd zijn geboren als de baby’s die te vroeg zijn
geboren.
2
, Algemene aspecten van ontwikkelingsfarmacologie
Hoe zit het met de baby’s die nog andere GM nodig hebben? Waar moeten we op letten en wat
zijn belangrijke aspecten?
Farmacotherapie bij kinderen
Neonates are not just small children
Children are not just small adults
Vroeger dacht men ‘baby’s of neonaten zijn kleine
kinderen op vlak van farmacologie en kinderen zijn kleine volwassenen’. Dus als je volwassenen
van 70kg hebt en baby van 2kg, dan gaan we op basis van het gewicht de dosis aanpassen. Zo
redeneerden men vroeger.
Historisch perspectief
Dat heeft ervoor gezorgd dat een
aantal problemen zijn opgetreden
in de loop van de tijd. Onder andere
het ‘Grey-baby syndrome’. Dat trad
op bij baby’s die een bepaalde
antibioticum kregen
(Chloramphenicol). Men zag als
men dat gaf aan de kinderen met
een dosis afgeleid van volwassenen
dat die kinderen zieker werden:
moeilijk ademen, slechte circulatie,
opgezette buik en dat een deel van
de kinderen kwam te overlijden.
Dan vond men dat wanneer men de
dosis halveerde en men gaf minder
van dat antibioticum, dat de baby’s wel verbeterde. En dat die wel opklaarden en geen Grey-
baby syndroom ontwikkelde. Achteraf heeft men de reden ontdekt namelijk dat die
chloramphenicol een glucoronidatie ondergaat dus een metabolisatie stapje ondergaat dat nog
niet goed actief is in het jonge leven en een rijping nodig heeft. Dus een glucoronidatie is een vb
van een enzymatische omzetting en die werkt nog niet zo goed als bij volwassenen. Dus het is
niet alleen een kwestie van gewicht en de dosis aan te passen op basis van gewicht, maar ook
rekening te houden dat de lever en de metabolisatie nog niet goed werken bij baby’s. Dat
gebeurd veel trager en daar moet ook de dosis aangepast worden. Dat is een vb dat men geleerd
heeft van hoe het lichaam en de fysiologie van de baby anders is dan van een ouder-kind en
anders is dan van een volwassene. En dat je doseringen daarop moet afstemmen.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mitrahotak28. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.24. You're not tied to anything after your purchase.