Wondzorg
Inleiding theorie wondzorg
Met wondspoelen kan een wond worden gereinigd. Zo kunnen dood weefsel, overtollige afscheiding
en verontreiniging worden losgemaakt en verwijderd. Hiermee wordt getracht de wondgenezing te
verbeteren. Tevens kan de wond beter geobserveerd worden.
Voor het laten aflopen van bloed of overtollig weefselvocht wordt een drain gebruikt. Hiermee wordt
de kans op een infectie verkleind en de wondgenezing bevorderd. Tevens worden drains gebruikt om
pus in geïnfecteerde wonden te verwijderen en voor het spoelen van wonden.
Hechtingen worden gebruikt om een wond te dichten. Hiervoor kan een verscheidenheid aan
materialen worden gebruikt zoals zijde, katoen, metaal, nylon of bijvoorbeeld metalen clips
(agrafen). Naast verschillende materialen kunnen ook verschillende technieken onderscheiden
worden, zoals individueel geknoopte hechtingen, matrashechtingen, doorlopende hechtingen en de
festonsteek. Hechtingen kunnen gelegd worden met materiaal dat zichzelf oplost. Is dit niet het
geval, dan moeten hechtingen na een bepaalde periode waarin geacht wordt dat de wond geheeld is,
worden verwijderd.
Wat zijn wonden?
We spreken van een wond wanneer sprake is van het verbreken van continuïteit van het weefsel.
Wonden kunnen op verschillende manieren ontstaan en zowel acuut als chronisch (complex) zijn.
Ook huidaandoeningen als eczeem of een schimmelinfectie kunnen optreden met wondjes. De
oorzaak en beïnvloedende factoren van de verschillende wonden kunnen van invloed zijn op het
genezingsproces.
Meer algemene informatie over het behandelplan van wonden via het TIME-model vind je op
https://www.zorgvoorbeter.nl/huidletsel/wondbehandeling
Voor het bepalen van de juiste behandeling wordt vaak gebruikt gemaakt van het
wondclassificatiemodel van het https://www.wcs.nl/over-wcs/wcs-classificatiemodel
Materialen wondspoelen
Spoelvloeistoffen
Een acute wond kan heel goed worden schoongespoeld met kraanwater. Laat de kraan minimaal 30
seconden doorstromen. Belangrijk is dat spoelvloeistof minimaal op kamertemperatuur is, maar bij
voorkeur op lichaamstemperatuur. Te koude vloeistof is niet goed voor de wondgenezing.
Op indicatie of voorschrift van een arts kunnen ook ander vloeistoffen worden gebruikt om de wond
te spoelen, zoals:
- Fysiologisch zout (NaCI 0,9%)
- Antibacteriële vloeistoffen: wanneer sprake is van een infectie; de wond dient hierna altijd te
worden nagespoeld met kraanwater of fysiologisch zout
- Ionische vloeistoffen; sommige ionische vloeistoffen zijn pijnlijk in een wond of kunnen
polyurethaan afbreken (de meeste schuimverbanden bestaan uit polyurethaan)
- Reinigende vloeistoffen
Bij langer bestaande wonden helpen kraanwater en fysiologisch zout niet.
Meer informatie over spoelvloeistoffen https://www.wcs.nl/wondwiki/wiki/het-reinigen-van-open-
wonden.html?L=%3F1%3D1%3F1%3D1&cHash=f1df94b6270b1865ddd1bb181fe45e1d
, Materialen verzorgen wond- of Redon drain
Wonddrains
Wonddrains worden gebruikt om bloed, overtollig weefselvocht of eventueel pus uit een
wondgebied af te laten lopen. De kans op infectie wordt zo verkleind en de genezing wordt
bevorderd.
Een wonddrain is een geheel gesloten systeem dat bestaat uit een katheter, een toevoerslang en een
afvoersysteem. Een deel van de katheter is voorzien van kleine gaatjes. Dit deel wordt tijdens de
operatie in de operatiewond geplaats, voordat de wond wordt gehecht. Via de kleine gaatjes worden
bloed en weefselvocht afgezogen door de katheter. Dit komt terecht in een opvangzakje of in een
plastic pot. De katheter zit vaak met hechtingen vast, zodat deze niet zomaar uit de wond kan glijden.
Materialen verzorgen wond- of redondrain
Wonddrain met zakje
Bij een systeem voor laag vacuüm bestaat het gesloten systeem uit een katheter, een toevoerslang,
een afzuigbalg met afvoerslang en een opvangzakje. De katheter is meestal vastgezet met een
hechting. De balg zorgt voor een onderdruk, zodat het vocht als het ware uit de operatieholte wordt
gezogen. Het gaat hier om een intermitterend (met tussenpozen) vacuümsysteem waarbij het
vacuüm door de gebruiker (b.v. de zorgvrager of verpleegkundige) zelf wordt opgewekt door het
inknijpen van de balg. De slangetjes zijn bevestigd aan de balg en hebben elk een klem. Deze worden
gebruikt bij het ledigen en opnieuw in werking stellen van het systeem. 2 terugslagventielen, een in
het zakje en een in de balg, zorgen ervoor dat het vocht slechts één kant op kan: weg van de wond.
Een voorbeeld van een laag vacuümsysteem is de Exudrain die veel gebruikt wordt bij borstoperaties.
Materialen verzorgen wond- of redondrain
Redondrain
Bij een redondrain bestaat het gesloten systeem uit een katheter, een toevoerslang en een plastic
pot met harmonicadop (redonfles). Dit heet ook wel een redonsedrain of vacuümdrain.
Het gaat hierbij om een constant vacuüm dat zowel laag als hoog vacuüm kan zijn. de katheter is
meestal vastgezet met een hechting. De fles is voorzien van een schaalverdeling zodat de
hoeveelheid afgezogen wondvocht kan worden afgelezen.
De redonfles wordt vervangen wanneer de fles vol is of wanneer het systeem niet meer functioneert.
Is het vacuüm opgeheven dan is de dop omhoog gekomen en werkt het systeem niet meer. Ook
wanneer de hoeveelheid wondvocht boven een bepaald niveau is, werkt het vacuüm niet meer. Het
maximumniveau is meestal aangegeven op de fles of terug te vinden in de gebruiksaanwijzing.
Materialen verwijderen hechtingen en agrafen
Voor het verwijderen van hechtingen wordt gebruik gemaakt van een stitch cutter en bij agrafen van
een agrafetang
Stitch cutter
Voor het verwijderen van hechtingen is een speciaal mesje nodig, een stitch cutter. Eventueel kan
een stitch cutter vervangen worden door een steriele schaar met scherpe punt.
Agrafetang
Agrafen worden verwijderd met een speciale agrafetang. Zorg voor een tand die past op het soort
agrafen die gebruikt zijn.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maaikebekker. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.89. You're not tied to anything after your purchase.