2.1 Kloosters
Wat voor werk doen monniken in kloosters?
- Ora et lebora: bid en werk vaste gebedstijden (getijden)
- Werken op land
- Werken in scriptorium (schrijfkamer waar monniken boeken kopiëren, in dienst van god)
Wat zijn de kenmerken van Gregoriaans gezang?
- Latijn
- Aan het begin iedere streek eigen melodieën, in 600 ordening
- Eenstemmig
- Niet-maatgebonden ritme
- Sober gezongen
- Soms jubelzang: voor 1 lettergreep meerdere tonen
- Guido van Arezzo (990-1050): ontwikkelt moderne muzieknotatie: notenbalk en tonen
krijgen namen volgens Johanneshymne (lied over johannes en vader en god stem verloren)
Angst en beven
Welke emotie speelde een grote rol in de middeleeuwen en waarom is die er?
- Angst. Mensen waren bang voor het Laatste Oordeel, maar er was ook veel honger, ziekte en
struikrovers liggen op de loer (de andere Burchten zijn vijanden)
Het Laatste Oordeel wordt vaak afgebeeld in de middeleeuwen, maar wat is het?
Het einde der tijden wordt aangekondigd, Christus (vaak in het midden) oordeelt als een rechter over
de bestemming van de ziel: hemel, hel of vagevuur. Mensen proberen daarom zo goed mogelijk te
leven omdat ze bang zijn voor de hel en het vagevuur.
Hoe wordt het Laatste Oordeel afgebeeld? Bijvoorbeeld de Conques?
- Vaak op timpaan
- Midden christus
- Links orde: figuren zitten rondom Abraham
- Rechts chaos: helpers van de duivel (gekke beesten) de duivel beslist welke straf je krijgt.
- ‘O zondaars, besef welk een hard oordeel u te wachten staat, als gij uw manier van leven niet
grondig verandert.’
Wat is de aflatenhandel?
Met aflaten worden je zonden kwijtgescholden: je komt in de hemel. De kerk verdient er veel aan.
Waar verdient de kerk eigenlijk zijn geld mee in die tijd?
- Aflatenhandel
- Collecte
- Gift of schenking van pelgrims of vorsten bijvoorbeeld
- Kerkelijke belasting (tienden)
- Opbrengst uit verkoop van producten
- Verkoop van bezit (land)
- Opbrengsten uit pacht
Pelgrimstocht
Wat is een Pelgrimstocht?
Een tocht om fouten die iemand heeft gemaakt in zijn leven goed te maken door het bezoeken van
relieken (overblijfselen). Santiago de Compostella is het graf van apostel Jacobus de Oudste. Voorbij
de Compostella ligt alleen nog Finestere: het einde vd wereld. In t zuiden begint invloed van Islam.
, In de middeleeuwen beleeft islamitische beschaving een hoogtepunt. Hoezo dan vriend?
- Midden-Oosten en Noord-Afrika veroverd
- Rijk versierde moskeeën en paleizen gebouwd
- Handel, wetenschap en kunst bloeien
- Veel immigranten in Spanje en Portugal
In de hoofdstad van dit Arabische rijk Córdoba wordt de Grote Moskee gebouwd. Beschrijf de stijl.
Zuilen afkomstig van oude Romeinse gebouwen. De zuilen zijn te kort dus plaatst de architect twee
bogen boven op elkaar om het gebouw hoger de maken: hoefijzer vorm is typisch Arabisch.
In 1096 vindt de eerste kruistocht plaats christenen willen Jeruzalem veroveren. Waarom doen de
ridders mee?
Met de kruistocht kunnen ze aflaten verdienen door te vechten. Slappelingen!
In 1146 is er een tweede kruistocht in de Sainte Madeleine in Vézeley (kerk). Waarom deze?
Deze kerk is een vertrekpunt voor pelgrims naar Santiago de Compostella.
Beschrijf de timpaan van deze kerk
- Christus op zijn troon in het midden
- Hij zendt vanaf zijn troon de apostelen uit om het geloof te verspreiden.
- In de boog rondom christus staan volkeren afgebeeld die al christelijk zijn geworden
- De niet christelijke volkeren worden aan de voeten van Christus op de architraaf afgebeeld
als reuzen, dwergen of mensen met grote flaporen.
Luxe of sober
De kloosters leven in grote luxe en rijkdom. Flauw zeg. Vooral de kloosters van de Cluniacenzers. Die
hebben ook de Sainte Madeleine in Vézelay gemaakt. Kun je dat klooster ff beschrijven?
- De architectuur van de kerk staat symbool voor de pelgrimstocht die hier start.
- Vanuit de narthex (voorhal) oop je eerst onder die timpaan met Christus door.
- Dan kom je in het donkere middenschip. Hier zijn op kapitelen afbeeldingen gebeeldhouwd
die je waarschuwen voor duivelse verleidingen.
- Als die overwonnen zijn kom je bij de apsis, waar het licht is als symbool voor het rijk Gods:
het uiteindelijke doel van de tocht.
- In Cluny kloosters gebruiken ze spitsbogen (wat bijdraagt aan de verdere ontwikkeling van
Gothiek). Om zo dichter bij God te zijn.
Er ontstaat kritiek op de rijkdom van de kerk door de Cisterciënzers, want de mensen zijn arm en de
kerken rijk. Hoe zien hun kloosters eruit? (Fontenay)
- Nauwelijks versierd en maken een sobere indruk. De kloosters liggen in the middle of
nowhere zodat pelgrims geen giften kunnen doen.
- De middentuin is strak en symmetrisch in tegenstelling tot de tuin in het klooster. De tuin is
een afspiegeling van de goddelijke orde.
- Om de tuin loopt de gang die de gebouwen verbindt.
- Het bouwen van torens is niet toegestaan en een er ontbreekt een indrukwekkende entree
met een gebeeldhouwd Laatste Oordeel.
- Harmonieuze verhoudingen en invallend licht verwijst naar God.
- Geen illustraties is hun handgeschreven boeken.
Wat is in 1 zin het verschil tussen luxe en sober in kerken en kloosters?
Er zijn meningsverschillen over luxe en weelde ter ere van God of soberheid naar het voorbeeld van
Christus.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller IngeSchuurman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.93. You're not tied to anything after your purchase.