MSK 2: De enkel en voet
Theorie
Inleiding (anatomie)
Mobilteit vs stabiliteit
Enkel/voet moet zeer mobiel zijn
=> Om zich goed te kunnen aanpassen aan het
wisselende ondergrond
Enkel/voet moet een zeer stabiele zijn
=> Om te kunnen fungeren als een zeer stabiele
basis
Zeer ruime positioneringsmogelijkheden
Gewrichten
Samengesteld gewricht Figuur 1: Anatomie voet
o Art. tibiofibulare proximalis
=> Gevormd door caput fibulae (fibula) en facies articulares fibulares van de laterale
tibiacondyl (tibia)
o Art. tibiofibulare distalis
=> Gevormd door mediaal aspect (fibula) en lateraal aspect (tibia)
o Art. talocruralis (bovenste spronggewricht)
=> Gevormd door de maleolusvork (laterale en mediale malleoli tibia en fibula) en
facies superior en facies malleolaris medialis en lateralis (trochlea tali of talus)
o Art. subtalaris (onderste spronggewricht)
=> Gevormd door de talus en calcaneus
o Art. talocalaneonavicularis (amputatielijn van Chopart)
=> Gevormd door de talus, calcaneus en os naviculare
Art. talonavicularis (Mediale deel)
=> Gevormd door talus en os naviculare
Art. Calcaneocuboidea (Laterale deel)
=> Gevormd door calcaneus en os cuboideus
o Art. Cuneonavicularis
=> Gevormd door ossa cuneiforme en os naviculare
o Art Cuboideocuneonavicularis
=> Gevormd door os cuboideum en os naviculare
o Art. Cuneocuboidea
=> Gevormd door os cuboideum en os cuneiforme laterale
o Artt. Intercuneiformes
=> Gevormd door os cuneiforme mediale en intermedium
=> Gevormd door os cuneiforme intermedium en laterale
o Artt. Tarsometatarsae
=> Gevormd door de ossa cuneiforme, os cuboideum en ossa metatarsi
o Artt. Intermetatarsae
=> Gevormd tussen de metatarsalen
o Artt. Metatarsophalangeale
=> Gevormd door de ossa metatarsi en phalanx proximalis
o Artt. Interphalangeale
=> Gevormd door de phalanx proximalis en phalanx distalis (grote teen niet)
,Functies
Gedurende het staan en stappen:
=> Steun
=> Schokabsorptie
=> Aanpassing aan de ondergrond
=> Balans
=> Kracht
=> Richting
Meer complexere bewegingen (lopen en springen), zorgt dat de functionele belasting in de
voet en enkel toeneemt
Voorbeelden van klachten
Meeste patiënten met problemen ter hoogte van de enkel en voet, komen met chronische
klachten die al langer bestaan
Problemen ter hoogte van de voorvoet:
=> Voornamelijk vrouwen, als gevolg van het schoeisel (vooral nauw aansluitende
schoenen en hoge hielen zijn de boosdoener)
=> Schoenaanpassing is dikwijls een van de meest voor de hand liggende behandelingen
Problemen ter hoogte van de middenvoet:
=> Voornamelijk gevolg van degeneratie en artrose (vaak beenderige promintie of
osteofyten die hier aanleiding voor geven)
Problemen ter hoogte van de achtervoet en hiel:
=> Meestal te maken met achillespeesinsertie of met de plantaire fascia
Problemen ter hoogte van de enkel:
=> Meestal een voorgeschiedenis van enkeldistorsies
Terminologie
Art. talocruralis
=> Ventraal – dorsaal
=> Proximaal – distaal
=> Mediaal – lateraal
Vanaf art. subtalaris
=> Plantair = in richting van de voetzool
=> Dorsaal = in richting van de voetrug
=> Proximaal = in richting van de hiel
=> Distaal = in richting van de tenen
=> Mediaal – lateraal = hetzelfde als anders
Kapsulair patroon
Aandoeningen kapselband apparaat gaan vaak gepaard met mobiliteitsbeperkingen
Term ‘kapsulair patroon’ verwijst naar beperkingen volgens specifieke bewegingsrichtingen
Kapsulaire patronen:
=> BSG: plantair flexie > dorsaal flexie
=> OSG: varus > valguskanteling (dwangstand in valguspositie)
=> Chopart: plantair flexie = adductie = supinatie > dorsaalflexie
=> Hallux MTP: dorsaal flexie >> plantair flexie
=> Tenen PIP/DIP: plantair flexie > dorsaal flexie
==> (= gelijk beperkt dan, > sterker beperkt dan, >> veel sterker beperkt dan)
, Aandoeningen van de enkel en voet vanuit kinesitherapeutisch standpunt
Statiekproblemen
Platvoet en holvoet
Platvoet:
o = Pes planus
o = Longitudinale voetboog abnormaal laag of niet aanwezig
o Calcaneus vaak in valgus
=> Spreekt vaak van Pes plano-valgus
o Soorten:
Flexibele platvoet
=> Wanneer de voetboog hersteld wanneer je de patiënt vraagt om op de
tenen te gaan staan
=> Komt vaak voor en is normaal bij kinderen
=> Bij kinderen steeds bilateraal aanwezig
=> Asymptomatisch
=> Of vage klachten van veralgemeende voetpijn en vermoeidheidsgevoel
ter hoogte van de enkel en onderbeen
(neemt toe bij sporten en belastingen)
=> Bewegelijkheid in de gewrichten van de voet normaal, ook subtalair
Rigide platvoet
=> Wanneer er bij tenenstand geen correctie plaatsvindt
=> Meer pathologische toestand, gevolgen van een beenderige anomalie
=> Subtalaire mobiliteit beperkt
Klinisch onderzoek
Belangrijk om onderscheid te maken tussen ‘rigide’ en ‘flexibele’
=> Tenenstand kan uitsluitsel brengen
=> Flexibele: voetboog hersteld bij tenenstand
=> Betekent dat de osseuze boog soepel is
=> Platvoet gevolg van musculoliamentaire infufficiëntie
=> Rigide: voetboog hersteld niet bij tenenstand
=> Betekent een gefixeerde osteo-articulaire situatie
=> Platvoet gevolge van anatomische deformiteiten
Medische beeldvorming:
=> Flexibele: RX of CT zal normaal zijn => Niets te zien
=> Rigide: RX of CT zal de oorzaak kunnen aantonen => Wel iets te zien
Holvoet:
o = Pes cavus
o = Geprononceerde longitudinale voetboog
o Calcaneus vaak in varus
=> Spreekt vaak van Pes cavo – varus
o Vele gevallen ideopathisch
=> Uitzonderlijke gevallen kan dit de eerste teken zijn van een onderliggende
neuromusculaire aandoening
=> Vermoeden van dergelijke aandoening is verder neurologisch onderzoek
aangewezen
o Zorgt voor suboptimale biomechanische situaties (verhoogde lokale belasting hiel en
voorvoet) => behandeling is hier vaker bij aangewezen dan bij platvoet
Beide problemen hebben invloed op de knie, heup en lumbale wervelkolom
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ischameersman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.89. You're not tied to anything after your purchase.