Les 1: de samenleving is een veld van tegengestelde krachten
Samenleving is complex
“Perverse effecten” effecten die tegengesteld zijn aan de oorspronkelijke bedoelingen van
een handeling en die soms zelf vernietigen
De keynesiaanse spaarparadox
Mattheus-effect
In een welvaartsstaat halen de middenklasse meer voordeel uit sociale voordelen en
diensten zoals onderwijs, gezondheidszorg, cultuur,… dan de lagere inkomstengroepen
voor wie ze van belvensbelang zijn (en voor wie ze ook vaak bedoeld zijn)
Voorbeelden
Sociale opleiding en status ouders
o Basisvoorzieningen
Weinig ruimte voor talenten (hobby’s)
o Opleidingen
Langer kindergeld
o Hogere levensverwachtingen
Langer genieten van pensioenen
o Belastingen
Fiscaal voordeel
Pensioensparen
Poetshulp
Kinderopvang
Subsidies
Eerst geld kunnen leggen voor je het voordeel eruit kan halen
Tegengestelde krachten in de samenleving
Sociale cohesie en sociale uitsluiten gaan samen
Democratisering
o Lagere klasse en vrouwen studeren
o Jobs voor hogeropgeleiden beperkt
Veel mensen kunnen ze niet uitoefenen
Ondertewerkstelling
Individu en samenleving: een strijd van goed en kwaad?
Verhouding tussen individuen en samenleving
o Tegenstelling tussen individuele vrijheid en maatschappelijke dwang
o “Middelpuntzoekende krachten” Mensen en groepen zoeken elkaar op en werken
samen
o “Middelpuntvliegende krachten” mensen en groepen bestoken elkaar en sluiten
elkaar uit
Niemand is een eiland
o Je ben teen individu en deel van de samenleving
o Erbij horen en ons onderscheiden van de anderen
Maatschappelijk conformeren vs je eigen keuzes maken
Pas op voor “aliënatie” of “vervreemding” het behoort tot de essentie van het
menselijk bestaan dat scheppingen een eigen leven gaan leiden en zich zelfs tegen ons
gaan keren
o Voorbeeld: te veel via smartphone en contact met werkelijkheid verliezen
Je neemt (ongewild) deel aan de samenleving
o Enkel uitstappen als ze deel uitgemaakt hebben van de samenleving
“Actor-factordilemma” Focus op maatschappelijke structuren of op individuen?
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller silkeverschueren. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.27. You're not tied to anything after your purchase.