Kort begrip van het intellectuele eigendomsrecht Studenteneditie
Alle hoorcollege aantekeningen, uitgebreide uitwerkingen van de werkgroepopdrachten, samenvattingen van de jurisprudentie, 6 oefententamens en een schematisch stappenplan waardoor de grote hoeveelheid stof duidelijker wordt. Het stappenplan behandelt de regels in combinatie met de arresten.
Ander perspectief:
Cultuur auteursrecht (boek schrijven, muziek componeren)
Techniek octrooirecht, ook bescherming van bedrijfsgeheimen, databescherming.
Handel, commercie, het bedrijfsleven, het regelen van verhouding tussen bedrijven
onderling merkenrecht (hier ligt de focus op in dit vak)
Het modellenrecht is een specifiek beschermingsregime wat tussen bovengenoemde staat.
Bescherming van je smartphone, van je kleding. Er zit hier aan de ene kant creativiteit in
(ontwerpers en designers hoe je een computer op een bijzondere manier kan inrichten). Het
heeft ook wat met branding en handeldrijven te maken. Vaak weten we op basis van het
uiterlijk van een product al waar het product vandaan komt.
Form follows function = de industriële vorm moet ook een functie dienen. Je kan een stoel
op meerdere manieren vormgeven, maar het moet wel een stoel zijn (modellenrecht).
Het octrooirechtregime is vrij duidelijk afgebakend van de overige beschermingsregime. Als
je maar een vorm kan maken dan kan je geen bescherming krijgen via merkenrecht,
auteursrecht en andere intellectuele eigendomsrechten.
Inhoud
Bescherming van design (in de zin van productvormgeving)
o IE-beschermingsregimes
o Ratio
Bescherming van brands (in de zin van onderscheidingstekens)
o IE- beschermingsregimes
o Ratio
Designbescherming
Hoe kan je het uiterlijk van een product beschermen? Dan gebruik je het modellenrecht. Het
is eigenlijk het tekeningen en modellenrecht. Tekeningen zijn 2-dimensionele designs en
modellen zijn 3-dimensionaal. Een voorbeeld van een tekening is Burberry.
Modellen spelen een rol in de mode-industrie en in de parfumindustrie en ook in de
sieraden- en horlogeindustrie. En meubeldesign is ook belangrijk en auto-design.
Esthetische innovatie: bescherming van productvormgeving
Er is bijna geen sector waarbij wij als consument niet denken dat wij ook een mooie vorm en
esthetische producten willen kopen. Wij willen esthetische vormgeving.
Tekeningen- en modellenrecht
, Auteursrecht: werk van letterkunde, wetenschap of kunst is het beschermingsobject.
Dit geldt bijvoorbeeld voor bijzondere stoelen, maar ook in de fashionindustrie. Je
hebt hier trends en je kan dus niet te lang wachten op je inschrijving. Bij het
modellenrecht zit een formaliteit achter en het kost wel enige tijd voordat je
toestemming hebt verkregen. In de fashionindustrie kan het zo lang duren dat het
volgende seizoen is begonnen en je er niks meer aan hebt. Auteursrecht ontstaat
automatisch als gevolg van de scheppingsdaad. Architectuur valt hier ook onder.
Natuurlijk zijn er overlappingen tussen verschillende IE-rechten. Als iets beschermd kan
worden door het modellenrecht dan wil dat niet zeggen dat het niet ook beschermd kan
worden door het auteursrecht of het merkenrecht.
Ratio van bescherming
Het gaat om een verbodsrecht. Jij bent de eigenaar van je aantekeningen en je hebt daar de
beschikking over. Je kan handhavend optreden wanneer iemand dat van jou kopieert.
Het is een keuze voor de wetgever om IE-rechten te beschermen. Het is wel denkbaar om te
leven in een wereld zonder bescherming van IE-rechten.
Stimulering van productinnovatie
Bevordering van investeringen
Langere amortisatieperiode
‘Natuurlijke’ periode van marktexclusiviteit (first mover advantage)
--------------- voorsprong door innovatie
Het duurt een tijd voordat de concurrent de stoel heeft nagemaakt. In deze periode is er
voor de oorspronkelijke maker een periode van marktexclusiviteit. Deze periode is volgens
de wetgever te kort. Daarom is er bescherming van IE-rechten ingeroepen.
‘Verlengde periode van marktexclusiviteit (economische benadering)
-----------------------------------------------------------
Beschermingsduur IE-recht
= innovatiecyclus
Modellenrecht is 5 x 5 jaar beschermd. Daarna wordt het vrij en komt het in het publieke
domein.
Auteursrecht is bescherming de leeftijd van de maker + 70 jaar. De 70 jaar begint op 1
januari na het jaar van overlijden van de auteur.
Vergoeding van intellectueel werk
Natuurrechtelijk argument.
Beroep op redelijkheid en billijkheid
Rechten voor de ontwerper/maker = ‘natuurlijk’ gevolg van de scheppingsdaad
Exclusieve exploitatiemogelijkheden
Maatschappelijke kosten
Vrijheid van mededinging.
,Als wij het overlaten aan de vrije markwerking dan leidt het voor consumenten ertoe dat
iedereen vrij is om na te bootsen. Op vrij snelle en korte termijn komen er meer gelijke
producten op de markt waardoor de prijzen omlaag zullen gaan. IE-rechten creëren eigenlijk
een monopoliepositie.
Als je uitgaat van vrijheid van mededinging als de normale toestand van onze
markteconomie. Dan is bescherming van productvormgeving een uitzonderingsgeval.
Brandbescherming
Merken
Wij koppelen een herkomst aan een teken. Bijvoorbeeld Nike en Adidas. We zien het gelijk
aan hun logo.
De consument moet aan vrij abstracte dingen een herkomstfunctie koppelen. Deze functie
gaat zo ver dat we zelfs bepaalde kleuren koppelen aan de herkomst van een bepaalde
onderneming. Lila bij chocolade is Milka en paars bij telefoonsector is T-Mobile.
Markttransparantie: bescherming van onderscheidingsmiddelen
Herkomstfunctie en garantiefunctie. Als je een product met Coca-Cola erop koopt dat je erop
kan vertrouwen dat het ook het originele Coca-Cola drankje is.
Merkenrecht
Handelsnaamrecht (de naam van de onderneming bijvoorbeeld KLM. Dat het ook
diensten aanbiedt, maakt het ook weer een merk)
Recht van geografische aanduidingen (zoals champagne)
Ratio van bescherming
Het gaat hier niet erom dat producten steeds mooier worden, maar het gaat om
markttransparantie.
Bevordering van eerlijke mededinging. Iedereen mag meedoen in de mededinging
maar dan wel onder de eigen naam
Bescherming van consumenten
Bijdrage aan een functionerende markt. Als een consument weet wat hij koopt dan
kan hij dat doorzetten. Vraag en aanbod kunnen goed op elkaar worden afgestemd.
Producent ---------------------- Concurrent
| |
| |
Consument consument
= statische continuïteit
Mogelijkheid van oneindige verlenging. We willen niet dat het merk Coca-Cola na 25 jaar in
het publieke domein valt. Dan zou de transparante markt wegvallen. Merkrechten moeten
oneindig kunnen worden verlengd. Wanneer een merkt jaren niet is gebruikt dan geldt het
niet meer. Merkrechten kunnen een licentie krijgen en zijn overdraagbaar.
, Alleen markttransparantie?
Reclame
Exclusief verband met een teken Creatie van een merkimago. Reclame kan een
imago creëren. Als ik Marlboro rook word ik ook
een cowboy (zoals in de reclame van vroeger).
Bescherming tegen verwarring Bescherming tegen verwatering
We willen dat de consument weet wat hij koopt en dat er een transparante markt is.
Ongeoorloofde mededinging
Mededingingsrecht
Hier vallen ook weer verschillende takken onder.
Kartelrecht: concurrentiebeperkende praktijken
Ongeoorloofde mededinging: concurrentie met onjuiste middelen
Het is een bescherming op basis van het algemene mededingingsrecht die een wisselwerking
heeft op het IE-recht.
Vormen van ongeoorloofde mededinging
Mededelingen, valse beweringen
o Het publiek misleiden (mededelingen over de eigen onderneming)
o Een concurrent kleineren, in diskrediet brengen (mededelingen over andere
ondernemingen)
o Misleidende en vergelijkbare reclame
Inbreuk op een ingericht bedrijf
o De verkooporganisatie ondermijnen
o Personeel, cliënten afhandig maken
o Toe-eigening bedrijfsgeheimen (knowhow)
Profiteren van andermans producten en prestaties
o Verwarring stichten door de eigen waren te presenteren als waren van een
concurrent
o Meeliften op de reputatie van een bekende concurrent
o Producten van een concurrent in alle details nabootsen
Ratio van bescherming tegen ongeoorloofde mededinging
Eerlijke mededinging tussen concurrenten
Bescherming van consumenten
Waarborging van ‘gezonde’ concurrentie
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Merelsdj. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $18.20. You're not tied to anything after your purchase.
