Summary
Samenvatting G&M II - volksgezondheid, arbeid, milieu, structuur zorg
- Course
- Institution
Deze samenvatting van g&m II bevat alles van : - arbeid - milieu - volksgezondheid - structuur van de zorg Overzichtelijk & volledig
[Show more]
Seller
Follow
kristofmichiels1
Reviews received
Content preview
Samenvatting gezondheid & maatschappij IIPartim 1 – Volksgezondheid ( vragen)
Wat is gezondheid ?
- Biomedisch model : afwezigheid ziekte
- WHO : toestand volledig psychisch, sociaal, lichamelijk welbevinden
Bekritiseerd :
1) Volledig welbevinden = niet haalbaar risico medicalisering
2) Stijgende levensverwachting & chronische ziekten per definitie zeer
veel mensen ongezond
- Ottawa Charter voor gezondheidspromotie :
Sociale & persoonlijke resources
Fysieke capaciteit
- Recente voorstellen : mogelijkheid zichzelf aanpassen & managen
verwachtingen stellen over eigen situatie, individu eigen gezondheid raten
Lichamelijk : allostasis = behoud fysiologische homeostase, tijdens
wisselende omstandigheden
Mentaal : sense of coherence = subjectief welbevinden (coping)
Sociaal : dynamische balans tussen kansen & beperkingen, omgaan
met (met leeftijd) toenemende beperkingen
- Nu : gezondheid/welzijn/kwaliteit van leven
Volksgezondheid
- Gezondheid groep mensen (populatie) in kaart brengen
- Gezondheidsbevorderende & preventieve campagnes
- Beleid & onderzoek naar risicofactoren
- Wetenschap die gezondheid gemeenschap mensen tracht te
beschermen/verbeteren door onderwijs/opleiding, promotiecampagnes,
onderzoek ziekte- & ongevalpreventie
- Preventie epidemieën & verspreiden ziekten
Systeem nu & in toekomst zorg kunnen bieden
Iets onverwachts -> moeilijk weten hoe handelen : geen middelen,
kennis… -> voorbereiden naar toekomst
Bv schatting maken vergrijzing binnen 20j voldoende
zorgverleners/artsen/WZC/ziekenhuizen
- Sociale toegankelijkheid gezondheidszorg : bepaalde groepen minder
toegang tot zorg?
- Beschermen tegen gevaren van milieu & omgeving
- Preventie ongevallen/verwondingen
- Promoten & bevorderen gezonde levensstijl & goede mentale gezondheid
- Snel reageren bij rampen & gemeenschap helpen heropbouw
- Kwaliteit & toegankelijkheid gezondheidszorg versterken
Kijken naar risicofactoren & determinanten outcome? gezondheidsbeleid
Equity vs equality
Equality : zorgen dat er gelijkheid is : bv borstkankerscreening toegankelijk
maken door alle vrouwen in aanmerking uitnodigingsbrief sturen voor iedereen
zelfde doen in praktijk nog steeds grote ongelijkheden
1
, In praktijk nog steeds grote ongelijkheden meest kwetsbare vrouwen
gaan niet in op uitnodiging : taalbarrières, wantrouwen naar overheid, niet
begrijpen…
Volksgezondheid zorgt equity : zorg bieden aan iedereen maar extra
efforts voor meest kwetsbaren
Nu onderzoek community health workers : bv. Vrouwen in kwetsbare groep
(migratie) opleiden borstkankerscreening communiceren met
gemeenschap op laagdrempelige manier
! Verschil public health & geneeskunde
Geneeskunde : Individuele behandeling patiënt, interventie bv. Behandeling
Volksgezondheid : populaties, interventie bv. Opstellen & implementeren beleid
kijken naar systeem
Outcome bij beide verbetering gezondheid
! Alle data & modellen volksgezondheid uit epidemiologie data nodig voor
voldoende voeding aan volksgezondheid
Volksgezondheidsonderzoek
- Hoe gezond/ziek inwoners populatie? indicatoren
- Waardoor bepaald? onderliggende determinanten
- Welke tijdsevolutie?
- Welke geografische distributie?
- Sociodemografische distributie? waar staat systeem nu & later?
Implicaties naar preventieve gezondheidszorg & gezondheidsbeleid
- Onderzoek naar wat (volks)gezondheid begunstigt, bedreigt, vrijwaart,
meest optimale gezondheidszorgsystemen & structuren
Epidemiologische transitie
- Sommige landen al verder in transitie dan andere : Westerse landen al in
4, ontwikkelingslanden minder ver
- Theoretisch model : weergeeft evolutie in volksgezondheid in elke context
op macroniveau
1) Age of pestilence and famine : heel hoog niveau geboortes & sterftes
houden elkaar in evenwicht op heel hoog niveau totale populatie
redelijk laag (hongersnood, infectieziekten, diarree, sterfte kraambed)
nu beter tegenop
2
, 2) Age of reciding pandemics : infectieziekten onder controle (toename
welvaart, verbetering hygiëne, uitvinding koelkast -> minder
infectieziekten) sterke daling sterftecijfer, pas later daling
geboortecijfer (mensen willen voortplanten, maken veel kinderen voor
meer kans levend kind) -> voortplantingsgedrag pas aangepast na
voldoende wetenschappelijk bewijs
3) Daling geboortecijfer
4) Age of degenerative and man-made disease : sterfte-& geboortecijfer
houden elkaar in stand op lager niveau -> sterftes meer onder controle,
kinderen overleven, maar ziekten die we zelf hebben veroorzaakt
(obesitas, chronische aandoeningen (vergrijzing))
! Natuurlijke groei populatie = verschil geboortecijfer & sterftecijfer
Negatieve pieken tijdens WO I / WO II
Bevolkingspyramide 2017/2020
- Symmetrie in populatie
- Vrouwen sterven gemiddeld latere leeftijd => zwaartepunt sterfte bij
vrouwen hogere leeftijd
Bevolkingspyramide 1950 – 2050
- Vergrijzing Europa zwaartepunt populatie bij oudere populaties
belangrijke implicaties voor volksgezondheid -> voldoende resources nodig
om voldoende kwaliteitsvolle zorg aan vergrijzende populatie bieden
- Sociale zekerheidssysteem grotendeels gefinancierd door werkende
populatie in verhouding veel minder werkenden tov ouderen in 2050
rekening mee houden in beleidsplan
Sociodemografische tijdsevolutie
- Aangroei door geboorte = vruchtbaarheidscijfer
- Afname door sterfte = mortaliteitscijfers (incl.
leeftijdsdistributie)/levensverwachting
- Aangroei door migratie
- Populatiesamenstelling volgens leeftijdsgroepen
- Populatie > 100 j blijft stabiel in tijd grenzen aan maakbaarheid mens
- Groep 60 – 79 j & 80 – 99 j neemt toe vergrijzing in kaart brengen
- Werkende populatie blijft stabiel
Invaliditeit
- Tussen 1995 – 2014 lichtjes gestegen mannen
- X 3 vrouwen sinds jaren 90 gingen vrouwen werken dus sterke
stijging invaliditeit
- Multimorbiditeit zeer laag jongere groepen = 2 of meer chronische
aandoeningen waarvoor zorg nodig
- > 65 j 60 % Multimorbiditeit
- > 80 j 75 % multimorbiditeit
- Vergrijzing, man-made diseases belangrijke impact
volksgezondheidssysteem kijken naar kost vergrijzing, vergrijzing
positief maar systeem moet in staat zijn financieren
3
, - Bruto nationaal product naar pensioenen/chronische zorg in toekomst x 3
andere sociale uitgaven moeten dalen
Demografie België : drijvende krachten
- Levensverwachting
- Geboortecijfer
- Pensioenleeftijd
- Onderwijs
- Immigratie
- Participatiegraad
- Tewerkstellingsgraad
Sterftecijfers
- Ongeveer 10,0/1000 inwoners
- Voor leeftijd gestandaardiseerde sterftecijfers
- Leeftijdsspecifieke sterftecijfers
- Geslachtsspecifieke sterftecijfers
- Oorzaaksspecifieke sterftecijfers
- Proportionele sterftecijfers
! Elke sterfte/geboorte vastgesteld arts sterftecertificaat invullen,
doodsoorzaak invullen => heel correct & volledig registreren !
Overlijden arts stelt vast naar rijksregister persoon uit rijksregister
geschrapt
Data eerst naar Vlaamse overheid geüniformeerd naar federale
statistieken
Geboortecijfer
- Aantal levend geborenen/1000 inwoners op jaarbasis
- België = 9,4/1000/j
Vruchtbaarheidscijfer
- Aantal kinderen dat vrouw ter wereld zou brengen indien huidig
geboortecijfer verder zet
- Rekening met aantal & leeftijdsopbouw ‘vruchtbare’ vrouwelijke bevolking
- Vlaanderen = 1,53
Indicatoren volksgezondheid
- Sinds COVID steeds meer data over gezondheid & ziekte verzameld
- Gezondheidsindicatoren (WHO) : indicatoren toepasbaar op gezondheid &
gezondheidsgerelateerde situaties
Verschijnsel dat op iets wijst, factor die iets aangeeft
Bv. Stijgende levensverwachting economische groei
Vatten data samen om relevante vragen te beantwoorden mbt planning
& beleidsvoering gezondheidsprogramma’s
- 100 core health indicators : moet land allemaal aan voldoen, elke member
state moet volledige lijst indicatoren (data) aangeven
- Europees : 88 indicatoren EU lidstaten verplicht voldoende data mbt
indicatoren doorgeven vergelijkingen tussen landen !
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kristofmichiels1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $17.97. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now