Summary
Samenvatting Biologie voor Jou VWO4 Hoofdstuk 5 Ecologie
- Course
- Level
Een samenvatting van Hoofdstuk 5 Ecologie van Biologie voor Jou voor VWO4
[Show more]
Seller
Follow
jasmijnvdwielen
Content preview
Biologie Voor JouVWO4 Hoofdstuk 5 Ecologie
Binas 93: van alles over ecologie
Paragraaf 5.1 Ecologie op alle organisatieniveaus
Ecologie = de wetenschap waarbij de wisselwerking tussen organismen en hun omgeving
wordt bestudeerd
Environmental DNA (eDNA) = DNA-sporen die organismen achterlaten in hun omgeving
- hiermee kan worden achterhaald wie of welk diersoort op die plaats is geweest
Organisme = individueel levend wezen, biologische eenheid die levensverschijnselen
vertoont
- emergente eigenschappen: bvb leeftijd en geslacht
Populatie = groep organismen van dezelfde soort in een bepaald gebied, die samen een
voortplantingsgemeenschap vormen
- emergente eigenschappen: bvb dichtheid, geboortecijfer, sterftecijfer
Biosfeer = gedeelte van de aarde en de atmosfeer (dampkring) dat door organismen wordt
bewoond
- emergente eigenschappen: bvb samenstelling van de dampkring
Ecosysteem = min of meer natuurlijk begrensd deel van de biosfeer (bvb duingebied of
heideveld)
- emergente eigenschappen: bvb stof- en energiestromen, relaties tussen populaties
- ieder ecosysteem heeft kenmerkende biotische en abiotische factoren
Biotische factoren = invloeden afkomstig van de levende natuur
- bvb voedselaanbod, parasieten en concurrentie
Abiotische factoren = invloeden vanuit de levenloze omgeving
- bvb temperatuur, licht, neerslag, troebelheid water en hoeveelheid zuurstof
Paragraaf 5.2 Organismen
Bodem
Zand heeft grote bodemdeeltjes, bevat veel lucht en weinig water en kan water niet
goed vasthouden
Klei heeft kleine bodemdeeltjes, bevat weinig lucht en veel water en kan water goed
vasthouden
Humus verbetert de structuur van de bodem en gaat uitspoeling van mineralen naar
diepere bodemlagen tegen
Andere factoren die de bodemgesteldheid bepalen: bvb zuurtegraad (pH), grondwaterstand,
gehalte aan mineralen
, Licht
Zonplanten groeien het best bij een hoge lichtintensiteit, schaduwplanten het best bij
lage lichtintensiteit
De daglengte heeft bij veel organismen invloed op het tijdstip van voortplanting
In zeeën en oceanen dringt alleen licht door in de bovenste lagen
Water
Landplanten in een vochtig milieu hebben zwak ontwikkelde wortelstelsels, bladeren
met een dunne cuticula en veel huidmondjes
Landplanten in een droog milieu hebben goed ontwikkelde wortelstelsels, bladeren
met een dikke cuticula en weinig huidmondjes (onderkant bladeren)
Temperatuur
Enzymactiviteit is afhankelijk van de temperatuur
Bij lage temperatuur kunnen koudbloedige dieren (= kunnen lichaamstemperatuur
niet behouden) niet actief zijn
In warme gebieden zijn lichaamsuitsteeksels bij warmbloedige dieren (= kunnen
lichaamstemperatuur behouden ongeacht omgevingstemperatuur) groter dan in
koude gebieden
Tolerantie
tolerantie = het vermogen van organismen om schommelingen in een abiotische factor te
verdragen
Verspreidingsgebied (areaal) = het gebied op aarde waar organismen van een bepaalde
soort voorkomen
- soorten met een grote tolerantie hebben een groot verspreidingsgebied
Een opti kromme voor een abiotische factor geeft weer:
- tolerantiegrenzen = het minimum en maximum
- tolerantiegebied = traject tussen minimum en maximum
- optimum = gunstige waarde
Paragraaf 5.3 Populaties
Concurrentie
Concurrentie binnen een populatie:
- competitie om bvb voedsel, ruimte, een partner en licht
- natuurlijke selectie = de organismen die het best zijn aangepast aan het milieu, hebben
de grootste overlevingskans
Concurrentie tussen populaties:
- meestal minder sterk dan binnen een populatie
- niche (nis) = de rol die een soort speelt in het geheel van relaties in een ecosysteem
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jasmijnvdwielen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.19. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73314 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now