Samenvatting "deel cytologie" - Celbiologie partim histologie en cytologie
6 views 0 purchase
Course
Celbiologie partim histologie en cytologie
Institution
Universiteit Antwerpen (UA)
Samenvatting van 'cytologie' als onderdeel van het vak 'celbiologie partim histologie en cytologie' gegeven door J.P. Bogers in de 1ste Bachelor Geneeskunde aan de UA. Volledige samenvatting gebaseerd op college slides en eigen lesnotities.
Voorkomen
● in alle eukaryote cellen
● tot ⅖ van cytoplasmavolume innemen
● eivormig en langgerekt, soms vertakt
● zeer heterogene verdeling over cytoplasma bij verschillende celtypes
○ vaak ophoping in gebieden waar veel energieverbruik is (oriëntatie)
● aantal en grootte is variabel, dynamisch
○ afhankelijk van energiebehoefte van cel (splitsen en fusioneren)
Bijzonderheden
bevatten eigen circulair DNA en ribosomen (+ enzymen om proteïnen te synthetiseren)
● mitochondriaal DNA en geassocieerde enzymen lijken op deze in bacteriën
→ kunnen instaan voor eigen onderhoud, groei en vermenigvuldiging
● circulair DNA openbreken om te kunnen afschrijven
○ genen voor rRNA → eigen ribosomen maken
Opbouw
dubbel membraan met intermembranaire ruimte
● buitenmembraan omgeeft heel mitochondrion
● binnenmembraan is sterk geplooid → vorming van cristae mitochondriales
● intermembranaire ruimte
● matrix
transportproteïnen
● TIM = transporter inner membrane
● TOM = transporter outer membrane
,Buitenmembraan
● omgeeft heel het mitochondriën
● bevat vele transporteiwitten
● permeabel voor niet al te grote moleculen en kleine eiwitten
○ samenstelling intermembraanruimte afspiegeling van omliggend cytoplasma
● bevat enzymen
○ conversie van bepaalde substraten bewerkstelligen
○ voor vetsynthese/vetzuurmetabolisme
Binnenmembraan
● sterk geplooid naar inwendige van mitochondrion → vorming van cristae mitochondriales
○ vergroting van membraanoppervlak ten opzichte van inhoud/matrix
○ bladvormige of buisvormige cristae mitochondriales
○ hoe hoger metabole activiteit van een cel, hoe meer uitgesproken de plooiing van membraan
● bestaat voor ¾ uit eiwitten (ademhalingsenzymen en transporteiwitten)
○ receptoren zijn beweegbaar over celoppervlak (soep met vetbolletjes)
● minder permeabel dan buitenmembraan
○ protonengradiënt opbouwen
○ tight junctions (ikea zak)
Matrix
● bevat enzymen van vetzuuroxidatie en deel van citroenzuurcyclus
● ronde matrixkorrels = neergeslagen van calcium- en magnesiumzouten
= granules
● metabolisme
○ oxidatie van lipiden
○ oxidatie van pyruvaat
○ citroenzuurcyclus = Krebscyclus
Functie
● productie van 95% van nodige energie voor het in stand houden van een cel
○ andere 5% afkomstig van glycolyse
○ andere 5% afkomstig van omkeerbaarheid van Na+-K+-pomp → bij hypoxie, cel gaat zwellen
● ATP vormen door afbraak van organische moleculen in reactieketen waarbij O2 verbruikt wordt en CO2
aangemaakt
metabolisme = katabolisme + anabolisme
● onbalans in evenwicht van apoptose ~ celdeling → kanker
Synthese van mitochondriale proteïnen
● merendeel wordt gesynthetiseerd door cytosolische ribosomen (niet gebonden aan ER)
● opname door binding aan receptorproteïnen op oppervlak van mitochondriën via herkenning van
specifieke uptake-targeting sequences aan nieuwe proteïnen
● sequentiële actie van 2 sequenties en 2 membraangebonden receptorsystemen door dubbel
membraan
,Ribosomen
Algemene kenmerken
● ronde of langgerekte deeltjes
● doorsnede: 20 nm
● 2 subeenheden van ongelijke grootte
● bestanddelen
○ ribosomaal RNA (rRNA)
○ tientallen verschillende eiwitten
● 2 vormen
○ membraangebonden: aan cytoplasmatische zijde van ER
○ vrije ribosomen
● worden gevormd in nucleolus van kern
○ veel ribosomen → veel eiwitten → actieve nucleoli
○ veel delen → veel eiwitten → veel ribosomen
● komen meestal voor in groepjes = polyribosomen = polysomen
○ bij elkaar gehouden door streng messenger-RNA (mRNA)
Functie
● assemblage van aminozuren tot polypeptideketens → mRNA afschrijven
● essentieel voor instandhouding van cel
Vorming van proteïnen op ribosomen (in eukaryote cellen)
1. initiatie
● verschillende initiatiefactoren
● assemblage van functioneel en competent ribosoom
● mRNA met startcodon (AUG = methionine) positioneren in P-site
(peptidylsite) en gepaard met initiator-tRNA
2. elongatie
● verschillende elongatiefactoren (EF) spelen een rol
● EF bindt met aminoacyl-tRNA en plaatst het op A-site
● binding met tRNA in P-site
● elongatie van peptide
3. terminatie
● verschillende releasefactoren
● herkenning van stopcodons (UAG, UAA en UGA)
● beëindigen polypeptidesynthese
● release van proteïne van tRNA van ribosoom
● ribosomale subeenheden separeren van mRNA
, Endoplasmatisch reticulum
Algemene kenmerken
● in alle eukaryotische cellen
● afgeplatte membranen die onderling kunnen samenhangen
● cisternen = ruimte tussen membranen
● ruw endoplasmatisch reticulum vs. glad endoplasmatisch reticulum
○ RER: aanwezigheid van ribosomen aan cytoplasmazijde van ER-membraan
■ hechten aan via signal recognition particle (SRP) en proteine translocator (Sec61)
○ SER: afwezigheid van ribosomen, aanmaak vetten en steroïden
● enge relatie met kern en Golgi-complex
Functie
● rol in biosynthese
○ transmembraanproteïnen en lipiden van ER, golgi-complex, plasmamembraan en lysosomen
→ gesynthetiseerd in associatie met ER-membraan
● bijdrage in aanmaak van mitochondriale en peroxisomale membranen
● startpunt van synthese van gesecreteerde proteïnen
● plaats waar extracellulaire matrix in beginsel wordt aangemaakt
Smooth endoplasmatisch reticulum
● fosfolipiden synthese
● synthese van glycogeen in lever
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller katovandenbroucke. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.59. You're not tied to anything after your purchase.
