Deze samenvatting bevat alle gekende leerstof voor het vak Verbintenissenrecht in het eerste jaar, tweede semester.
De samenvatting is gebaseerd op notities uit de lessen en de powerpoints.
SAMENVATTING
VERBINTENISSENRECHT
Inhoudsopgave
inleiding................................................................................................................. 6
nieuw burgerlijk wetboek (bw).......................................................................................6
oud burgerlijk wetboek (oud bw)....................................................................................6
inhoudelijk (nieuwe zaken)............................................................................................. 6
wat is een verbintenis..................................................................................................... 6
deel 1: verbintenissen uit meerzijdige en eenzijdige rechtshandelingen.............8
wat is een rechtshandeling............................................................................................. 8
soorten rechtshandelingen.......................................................................................... 8
verbintenissen uit overeenkomsten................................................................................9
wat is een overeenkomst..............................................................................................9
soorten overeenkomsten..............................................................................................9
algemene principes van contractenrecht......................................................................11
1. consensualisme of wilsautonomie.............................................................................11
wilsautonomie als grondslag (art. 5.28 NBw)............................................................11
consensualisme.......................................................................................................... 11
2. goede trouw.............................................................................................................. 11
interpretatie via goede trouw....................................................................................12
aanvullende functie goede trouw..............................................................................12
beperkende / matigende functie goede trouw............................................................12
het sluiten van de overeenkomst: geldigheidsvereisten...............................................14
1. wilsovereenstemming...............................................................................................14
afwezigheid toestemming (art. 5.31 NBW)................................................................14
wilsgebreken (art. 5.33 NBW)....................................................................................14
2. bekwaamheid............................................................................................................ 17
soorten bekwaamheid................................................................................................ 17
3. voorwerp – art. 5.46 NBW.........................................................................................17
vier voorwaarden....................................................................................................... 17
verbod op onrechtmatige bedingen – art. 5.52 NBW.................................................18
4. oorzaak – art. 5.53 NBW........................................................................................... 18
abstracte verbintenissen............................................................................................... 19
definitie...................................................................................................................... 19
nietigheidsregeling....................................................................................................... 20
nietigheid................................................................................................................... 20
absolute vs. relatieve nietigheid................................................................................21
, openbare orde vs. dwingend recht.............................................................................21
gevolgen van nietigheid................................................................................................21
mildering en nuancering van nietigheidssanctie..........................................................21
afdeling 2: totstandkoming van de overeenkomst........................................................22
1. voorbesprekingen en onderhandelingen...................................................................22
onderhandelingsfase – art. 5.15 NBW........................................................................22
2. aanbod, aanvaarding en vertegenwoordiging...........................................................22
aanbod – art. 5.19 NBW............................................................................................. 22
aanbod of aanvaarding op afstand.............................................................................22
aanvaarding – art. 5.20 NBW.....................................................................................23
vertegenwoordiging – art. 1.8 NBW...........................................................................23
voorbeeldcasus.......................................................................................................... 24
nakoming van de overeenkomst...................................................................................24
1. algemeen................................................................................................................... 24
overzicht : art. 5.83.................................................................................................... 24
2. toerekenbare en niet-toerekenbare tekortkoming....................................................25
onderscheid................................................................................................................ 25
toerekenbare niet-nakoming......................................................................................25
niet-toerekenbare niet-nakoming: art. 5.99 NBW......................................................25
vreemde oorzaak of overmacht..................................................................................26
nieuwe regeling overmacht........................................................................................ 27
voorbeeldcasus.......................................................................................................... 27
imprevisieleer (oude regeling)...................................................................................27
imprevisieleer (nieuwe regeling)...............................................................................28
toepassingen imprevisie (corona)..............................................................................28
gevolgen vreemde oorzaak........................................................................................28
3. aansprakelijkheidsbedingen.....................................................................................28
begrip : art. 5.89 NBW............................................................................................... 29
voorwaarden exoneratiebeding..................................................................................29
andere contractuele bedingen...................................................................................30
voorbeeldcasus.......................................................................................................... 30
algemene sancties bij contractbreuk............................................................................30
1. uitvoering in natura.................................................................................................. 30
algemeen.................................................................................................................... 30
vervanging van de schuldenaar.................................................................................31
2. herstel van schade.................................................................................................... 31
begrip: art. 5.86 NBW................................................................................................ 31
principe...................................................................................................................... 31
schadebegroting........................................................................................................ 32
vertragingsinteresten bij verbintenis tot betaling geldsom.......................................32
interesten op interesten: verbod op anatocisme........................................................32
bijkomende sancties bij contractbreuk bij wederkerige overeenkomsten....................32
1. ontbinding van de overeenkomst..............................................................................32
voorafgaandelijk (pro memorie).................................................................................33
onderscheid................................................................................................................ 33
gerechtelijke ontbinding (i)........................................................................................ 33
2
, ontbinding in nbw...................................................................................................... 33
anticipatieve toepassing ontbinding..........................................................................33
ontbindend beding (ii)................................................................................................ 34
ontbinding op kennisgeving (iii).................................................................................34
gevolgen van de ontbinding.......................................................................................34
voorbeeldvraag.......................................................................................................... 34
2. opschortingsrechten.................................................................................................35
begrip......................................................................................................................... 35
exceptie van niet-nakoming: enac..............................................................................35
retentierecht.............................................................................................................. 35
voorbeeldvraag.......................................................................................................... 36
voorbeeldcasus.......................................................................................................... 36
voorbeeldcasus.......................................................................................................... 36
de derdenwerking van de overeenkomst......................................................................36
twee beginselen............................................................................................................ 36
1. relativiteit van een overeenkomst.............................................................................37
uitzonderingen op relativiteit van overeenkomsten...................................................38
2. tegenwerpelijkheid aan derden................................................................................41
derdenwerking van bestaan overeenkomst................................................................41
derdemedeplichtigheid aan andermands contractbreuk...........................................41
voorbeeldcasus.......................................................................................................... 43
verbintenissen uit eenzijdige rechtshandeling en natuurlijke verbintenis...................44
eenzijdige rechtshandeling........................................................................................44
natuurlijke verbintenis art. 5.2 NBW.........................................................................44
Deel 2: verbintenissen uit de wet........................................................................45
algemeen – art. 5.3 NBW.............................................................................................. 45
titel I: quasi-contractuele verbintenissen.....................................................................46
1.1 zaakwaarneming..................................................................................................... 46
begrip......................................................................................................................... 46
1.2 onverschuldigde betaling........................................................................................47
begrip......................................................................................................................... 47
1.3 verrijking zonder oorzaak.......................................................................................47
begrip......................................................................................................................... 47
voorbeeldcasus.......................................................................................................... 48
titel II: verbintenissen uit onrechtmatige daad.............................................................49
aansprakelijkheid uit niet-contractueel handelen......................................................49
samenloop en coëxistentie............................................................................................49
1. samenloop.............................................................................................................. 49
2. Coëxistentie........................................................................................................... 50
titel III: aansprakelijkheid uit eigen en andermans daad, voor zaken en dieren..........51
algemene principes van aansprakelijkheidsrecht.........................................................51
twee algemene evoluties............................................................................................ 51
evolutie van foutaansprakelijkheid naar objectieve aansprakelijkheid......................51
evolutie van toenemende gevallen van overheidsaansprakelijkheid..........................52
3
, gronden van aansprakelijkheid.....................................................................................54
technische bespreking van de aansprakelijkheid.......................................................54
het oorzakelijk verband................................................................................................ 60
causaliteit: begrip...................................................................................................... 60
schade en schadeloosstelling........................................................................................62
algemeen.................................................................................................................... 62
begrip......................................................................................................................... 62
voorwaarde voor vergoedbare schade.......................................................................62
soorten schade........................................................................................................... 64
modaliteiten van de schadevergoeding......................................................................65
deel 3: verbintenissen in het algemeen...............................................................66
titel I: modaliteiten van de verbintenis.........................................................................66
1. verbintenis onder voorwaarde..................................................................................66
algemeen.................................................................................................................... 66
voorwaarde................................................................................................................ 66
geldigheid voorwaarde............................................................................................... 67
rechtsgevolgen........................................................................................................... 67
voorwaarde gaat (niet) in vervulling..........................................................................68
2. verbintenis met tijdbepaling.....................................................................................69
begrip......................................................................................................................... 69
modaliteiten............................................................................................................... 69
soorten....................................................................................................................... 69
3. verbintenissen met verschillende voorwerpen en subjecten....................................70
pluraliteit aan schuldeisers en/of schuldenaars............................................................70
algemeen.................................................................................................................... 70
principe: deelbaarheid............................................................................................... 70
voorbeeldcasus.......................................................................................................... 72
titel II: overgang van verbintenissen en vorderingen...................................................72
algemeen.................................................................................................................... 72
actief zijde..................................................................................................................... 72
overgang van schuldvordering...................................................................................72
passief zijde.................................................................................................................. 74
schuldoverdracht....................................................................................................... 74
contractsoverdracht................................................................................................... 75
titel III: tenietgaan of uitdoving van verbintenissen.....................................................75
algemeen.................................................................................................................... 75
uitdoving van verbintenissen: dwanguitvoering en ingebrekestelling.......................75
deel 4: bewijsrecht............................................................................................... 81
nieuwe bewijsregels vanaf 1 november 2020...............................................................81
versoepeling en uitbreiding vrij bewijsstelsel...............................................................81
algemene principes....................................................................................................... 82
1) gereglementeerd bewijsrecht................................................................................82
2) actori incumbit probatio........................................................................................82
3) van aanvullend recht............................................................................................. 82
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sbelles. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.28. You're not tied to anything after your purchase.
