Celbiologie partim histologie en cytologie (1015GENGE1)
All documents for this subject (1)
Seller
Follow
DonMa
Content preview
Samenvatting histo
Bindweefsel
Verbinden cellen, spierbundels, beenderen… Aan elkaar + spieren aan
beenderen (pezen)
Functies:
- Steunfunctie vb. skelet, maar ook op niveau van individuele weefsels
en organen
- Transport bv bloed, transport van cellen (afweer) en stoffen
(voedingsstoffen, afvalstoffen, hormonen) tussen verschillende delen
lichaam kan ook vochtophoping veroorzaken
- Bescherming/verdediging tegen bv verspreiding micro-org rol in
afweer
- Opslagfunctie: reserve aan vocht, ionen, eiwitten dus voeding van
andere weefsel zoals epithelia, ook opslag van bv vetweefsel =
bindweefsel dus belang bij thermoregulatie
- Herstel (wondgenezing) littekenweefsel
= meest verspreide weefseltype in lichaam in alle organen; kent zeer veel
subtypes, dus grootste variatie van alle weefseltypes (uitzicht kan zeer
verschillende zijn); bevat relatief weinig cellen en relatief veel
extracellulaire matrix
Embryologie
Afkomstig van mesoderm (waaruit embryonale kiemweefsel (mesenchym)
ontwikkelt)
Mesenchym cellen migreren door lichaam en vormen verschillende soorten
BW
Aantal cellen dat in BW voorkomt is gedifferentieerd uit
beenmergstamcellen
Extracellulaire matrix
= intracellulaire materiaal tussen de cellen
Bestaat uit:
- Grondsubstantie aangemaakt door specifieke celtypen
- Eiwitvezelsaangemaakt door specifieke celtypen
- Weefselvloeistof intermediair medium voor transport
Eig. van matrix bepalen structurele kenmerken van BW
BW kunnen dus zacht & gelachtig, hard & rigide, taai, fijnmazig … zijn
Grondmatrix
Vormt verbinding tussen cellen en eiwitvezels in BW
Heeft hoge viscositeit belemmering verspreiding micro-organismen en
vreemde partikels
Bestaat uit : vaste grondsubstantie + hieraan gebonden watermoleculen
,Vaste grondsubstantie proteoglycanen= mucopolysacchariden
( eiwitketen met hierop glycoaminoglycanen gebonden) + structurele
glycoproteïnen (globulair = bolvormig)
Proteoglycanen
= centrale eiwitketen met hierop glycoaminoglycanen (GAG) gebonden,
meestal te vinden als proteoglycaanaggregaten
GAGs (mucopolysacchariden)
= lineaire polysachariden, die opgebouwd zijn uit lange ketens van
disachariden, elk bestaande uit uronzuur + hexosamine
- Ongesulfateerd = hyaluronzuur (huid, steunweefsel, synoviale
vloeistof kraakbeen)
- Gesulfateerd= bv chondroitinesulfaat, heparansulfaat,
keratansulfaat, dermatansulfaat (kraakbeen, bot, huid, steunweefsel,
bloedvaten, hart, basale membraan, long, lever, mesteelgranules,
cornea, wervels
= zeer hydrofiel
!! bac die hyaluronidase produceren verminderen de viscositeit van
grondsubstantie want gaan hyaluronzuur afbreken sterk invasief
vermogen want kunnen zich makkelijker verspreiden
Ook in kliniek gebruikt bv in subcutane toediening zodat dit beter
verspreidt
Glycoproteïnen
=complexen eiwitten (sterk dominerend) en koolhydraten (klein, bevatten
geen lineaire polysaccharidenketen van disachariden), spelen een rol bij
interacties tussen cellen en hechting cellen aan vezels of andere
componenten van extracellulaire matrix
Bv
- Fibronectine door zowel epitheelcellen als BWcellen
gesynthetiseerd, bindt met cellen, glycoaminoglycanen, collageen
vervult rol in adhesie en migratie, afwezig in tumorcellen gaan
makkelijker door matrix
- Lamininen hechting van epitheelcellen aan basaalmembraan
≠lamine!!
- Chondronectine gesynthetiseerd door kraakbeencellen, hecht deze
cellen aan type II collageen
Matrixreceptoren
Komen voor op het opp van cellen en kunnen hiermee binden aan bv
collageen, Fibronectine of GAGs
Intracellulaire zijn deze meestal verbonden met cytoskelet
Door koppeling en ontkoppeling van integrines kunnen cellen over
substraat bewegen en omgeving verkennen
Op microscopiebeelden met blauw-bruine kleuring: collageen dikke
vezels, blauw, reticuline blauwe fijne vezels, elastine bruin
Collageen
Voornaamste BW-vezel, meest voorkomen in mammalia
Geproduceerd door meerder celtypen
, Onderverdeeld in fibrilvormende, netwerkvormende en veranderde
collagenen
Meestal gerangschikt in bundels
Biedt grootste weerstand tegen trekkrachten, weinig rekbaar, sterk en
taai zal scheuren bij te sterke trekkracht bv bij spieren die scheuren of
pees dat loskomt
Veel types bekend met verschillende functies
Bestaat voornamelijk uit glycine, proline, hydroxyproline en hydroxylysine
Op basis van chemische samenstelling 29 typen collageen
95% hoort bij typen I-IV
I: huid, pees, BW, bot, organen (trekvast)
II: kraakbeen, oogkamervocht (biedt weerstand aan intermitterende druk)
III: reticulinevezels, vooral in lymfoide organen (thymus, milt,
lymfeknopen, amandelen, platen van Peyer)
IV: onderdeel basaalmembraan (steun, hechting en filtratie)
Tropocollageen = basismolecule collageen, bouwsteen
280 nm op 1,5 nm
Bestaat uit 2 alfa1 en 1 alfa2 ketens die samen drievoudige helix vormen
1 volledige winding van helix is 8,6 nm lang
Door crosslinking en polymerisatie gestapeld tot collagene fibrillen
(diameter 20-200nm)
Door schikking van ketens gaan bepaalde gebieden minder (lacunair) of
meer (overlapping) dens zijn
Fibrillen kunnen zijn samengevoegd tot vezels= fiber (diameter 1-20 μm)
Kunnen dan nog bundel vormen
Biosynthese collageen
1. Intracellulaire fase
- Op ribosomen RER: synthese polypeptide, vorming alfa ketens,
omzetting proline en lysine naar hydroxy-vorm (vit C als cofactor),
vorming drievoudige helix = procollageen
- In GA: transport van procollageen van RER naar GA, binding van
glucose en galactose aan hydroxylysine-residuen in vesikel naar
celmembraan
2. Secretiefase
- Via exocytose wordt procollageen vrijgesteld
- Oiv procollageenpeptidase afsplitsing van eindstuk waardoor
tropocollageen ontstaat
3. Extracellulaire fase
- Polymerisatie van tropocollageen en ontstaan van basisfibril
Enkele beschouwingen:
Dermatosparaxie: aangeboren afwezigheid van procollageenpeptidase
stabiliteit van collageen neemt toe bij ouderdom vlees oudere dieren
taaier, gelatine bij voorkeur bereiden uit jongere dieren
Lathyrisme: ß aminopropionethyl (aanwezig is Lathyrus odoratus
(peulvrucht behorend tot vlinderbloemigen) verhindert vorming
dwarsverbindingen tussen tropocollageenmoleculen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller DonMa. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.49. You're not tied to anything after your purchase.