Burgerlijk Procesrecht
Binnen elk rechtsgebied wordt een onderscheid gemaakt in
Materieel recht (dat de rechten en plichten van partijen beschrijft), en
Formeel recht (dat beschrijft hoe partijen hun recht kunnen “”halen”)
Binnen het burgerlijk recht vinden wij het materieel recht hoofdzakelijk in het
Burgerlijk Wetboek, terwijl het formele recht geregeld is in het Wetboek van
Burgerlijke Rechtsvordering.
De uitgangspunten van het Burgerlijk Procesrecht moeten ervoor zorgen dat de
procedure goed verloopt. Behalve in het Wetboek van Burgerlijk Rechtsvordering
zijn deze uitgangspunten te vinden in: de Grondwet en het Europees Verdrag tot
bescherming van de Rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM).
De beginselen zijn:
Onafhankelijkheid van de rechter - Motiveringsplicht
Openbaarheid - Lijdelijkheid van de rechter
De mogelijkheid van Hoger Beroep - Het recht op hoor en wederhoor
en cassatie
Verplichte procesvertegenwoordiging - Uitspraak binnen een redelijke
termijn
Volgens het beginsel van de onafhankelijkheid moet de rechter een besluit
nemen zonder dat hij daarin gehinderd wordt door belangen die de zaak kunnen
schaden. De onafhankelijkheid van de rechter (vooral ten opzichte van regering
en parlement) is vastgelegd in de Grondwet. Om deze onafhankelijkheid te
garanderen worden rechters voor het leven benoemd (art. 17 Grw) en is hun
rechtspositie bij wet geregeld. Rechters mogen geen belangen hebben in zaken
die zij moeten behandelen. Om dit te garanderen is er een register van
nevenfuncties, zodat iedereen kan bekijken welke bijbaantjes een rechter heeft
Een rechter die zodanig handelt dat er een schijn van vooringenomenheid of
belangenverstrengeling ontstaat kan door een of beide partijen gewraakt
worden, dwz dat zij aan de rechtbank verzoeken die bepaalde rechter van de
zaak af te halen (art. 36Rv). Rechters kunnen zich ook verschonen, dat wil
zeggen dat zij zelf aangeven een bepaalde zaak niet te kunnen behandelen,
omdat zij niet onafhankelijk genoeg kunnen zijn of in ieder geval mogelijk die
schijn wekken. Stel bijvoorbeeld dat een rechter moet oordelen in een zaak
waarbij zijn schoonzoon partij is.
Het beginsel van de openbaarheid eist dat de behandeling van de zaak in het
openbaar plaatsvindt alsmede de uitspraak. Soms kunnen zaken wel met
gesloten deuren worden behandeld. Dit gebeurt met name in familierechtzaken
(echtscheiding, kinderbeschermingszaken). Rechterlijke uitspraken worden ook
gepubliceerd en belanghebbenden kunnen de tekst van het vonnis opvragen bij
de griffie. Op www.rechtspraak.nl worden (een deel van) de uitspraken
geanonimiseerd gepubliceerd. Ook hebben de rechtsinstanties publieke tribunes,
waar het publiek de zittingen kan bijwonen. Binnenkort worden er ook camera’s
geïnstalleerd in bepaalde rechtbanken. Bij sommige zaken is er ook ruime
belangstelling van de media.
De openbaarheid moet bevorderen dat het proces eerlijk verloopt en dat
iedereen kan vast stellen of dit ook gebeurt.
1
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller LisaDanique. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.88. You're not tied to anything after your purchase.