Summary
Samenvatting inleiding tot het privaatrecht
- Course
- Institution
Volledige samenvatting van het vak inleiding tot het privaatrecht. Samenvatting is gemaakt op basis van het handboek, de lessen en ppt's.
[Show more]
Seller
Follow
sien7
Content preview
Inleiding tot het privaatrecht 2021 – 2022Les 01 – 04/10/2021
Deel 1. Situering van het privaatrecht
Hoofdstuk 1 Publiekrecht vs. privaatrecht
Algemeen:
Wat is recht? Geheel van afdwingbare gedragsregels die strekken tot het ordenen van
samenleven van de mensen en die kunnen worden afgedwongen door (toedoen van) de
overheid.
Hoofdonderscheid of ‘summa divisio’: onderscheid tussen publiekrecht en privaatrecht.
Publiekrecht Privaatrecht
Regelt het staatsgezag Regelt (private) verhoudingen tussen de
burgers onderling
Beoogt het algemeen belang
Beoogt de private belangen
Regelt het handelen van de overheid:
Regelt:
- Werking van de overheid
- Verhoudingen tussen - Regels inzake huurrecht, erfrecht,
overheidsorganen afstamming,
aansprakelijkheidsrecht, …
Bv.: scheiding der machten, wie mag er - Contracten tussen particulieren (bv.:
stemmen? koop van een huis)
- Verhoudingen tussen de overheid Uitzonderlijk: regelt privaatrecht ook
en burgers verhoudingen tussen burgers en de
overheid (enkel en alleen) indien de
Bv.: contracten tussen de overheid en overheid geen staatsgezag uitoefent en dus
particulieren optreedt als privaat persoon.
Onderscheid tussen materieel privaatrecht
(bv.: huwelijk, inhoudelijke rechtsregels) en
gerechtelijk privaatrecht (procesrecht;
afdwinging van materiele rechten; met
publiekrechtelijke component) (bv.: Naar
welke rechter moet je gaan?)
Gemengde rechtsdomeinen
= Zowel publiekrechtelijke als privaatrechtelijke component.
Bv.: fiscaal recht, socialezekerheidsrecht en het economisch recht.
1
,Hoofdstuk 2 Privaatrecht
Privaatrecht
Materieel privaatrecht Privaatprocesrecht
Materieel privaatrecht
Burgerlijk recht (civiel recht) Bijzonder privaatrecht
Geheel van rechtsregels dat de onderlinge Geheel van bijzondere regels die van het
verhoudingen tussen private personen in gemeen privaatrecht afwijken en die van
het algemeen regelt. toepassing zijn in bijzondere verhoudingen.
Burgerlijk recht = gemeen privaatrecht Drie bijzondere regimes:
(Gemeen betekent dat het van toepassing
is, tenzij er een bijzonder regime van - Ondernemingsrecht
toepassing is) - Sociaal recht: arbeidsrecht en
socialezekerheidsrecht
Zelfs van toepassing in bijzondere regimes - Economisch recht
indien die bijzondere regimes voor
bepaalde aspecten geen bijzondere regels
voorzien = gemeenrechtelijke werking van
gemeen privaatrecht.
Privaatprocesrecht
= Gerechtelijk privaatrecht
= procesrecht in burgerlijke zaken
Heeft ook duidelijk een publiekrechtelijke component, namelijk inzake de inrichting van de
rechterlijke macht en dus de inrichting van een openbare dienst
2
,Hoofdstuk 3 Rechtsbronnen van het burgerlijk recht
De wet – Burgerlijk Wetboek:
Ontstaan: 1804 onder impuls van Napoleon na Franse revolutie
Burgerlijk wetboek = Code Napoleon of Code civil
Oud en nieuw BW -> beide nog van toepassing
Koen Geens (voormalige minister van justitie): wil het hele BW herzien
- Momenteel al 2 van de 8 volledig hervormd
De wet – bijzondere wetgeving
Decreten – regionalisering van het privaatrecht:
De federalisering van België -> delen van privaatrecht geregionaliseerd (door die
regionalisering: internationale en supranationale verdragen)
Andere bronnen van burgerlijk recht:
- Algemene rechtsbeginselen
- Gewoonte
- Rechtspraak en rechtsleer
- Internationale en supranationale verdragen (bv.: EVRM)
3
,Hoofdstuk 4 Indeling van het burgerlijk recht
Onderverdeling gemeen privaatrecht/ burgerlijk recht:
- Personen- en familierecht
Personenrecht behandelt de niet-patrimoniale (of niet in geld waardeerbare) regels inzake
de persoon.
Regelt onder meer de bekwaamheid, naam en nationaliteit.
Familierecht regelt de niet-patrimoniale private verhoudingen tussen personen in een
familiale verhouding.
• Verticale familiale relaties: in opgaande en neergaande lijn (bv.: afstamming, adoptie,
ouderlijk gezag, …)
• Horizontale familiale relaties: tussen partners (bv.: huwelijk, wettelijke
samenwoning, feitelijke samenwoning, …)
- Vermogensrecht
Regelt de patrimoniale (of in geld waardeerbare) verhoudingen tussen personen onderling,
of tussen een persoon en een goed.
Regelt de vermogensrechtelijke (gevolgen van) rechtsverhoudingen.
Vermogensrecht verder opgesplitst in:
o Zakenrecht (of goederenrecht)
Regelt de leer van (het onderscheid van) de goederen en de aanspraken van een persoon op
goederen, meer bepaald de zakelijke rechten die een persoon op een bepaald goed kan
hebben.
Patrimoniale verhoudingen tussen een persoon en een goed.
Zakelijk recht = een recht (aanspraak) op, een onmiddellijke heerschappij over, een bepaald
goed, zonder tussenkomst van een andere persoon.
(Bv.: eigenaar van een huis, bouwen op een ander termijn, vruchtgebruik, erfdienstbaarheid,
…)
o Verbintenissenrecht
Regelt de vermogensrechtelijke of patrimoniale verhoudingen tussen personen en bevat
regels met betrekking tot het ontstaan, de inhoud en de uitvoering van verbintenissen of
vorderingsrechten.
Patrimoniale verhoudingen tussen personen (schuldeiser en schuldenaar)
4
, Vorderingsrecht = patrimoniale rechtsband tussen personen op grond waarvan een persoon,
de schuldenaar, iets verschuldigd is ten behoeve van een andere persoon, de schuldeiser.
(Bv.: boek verkopen) (levering: in twee richtingen) (onrechtmatige daad = in één richting)
o Overeenkomstenrecht
Patrimoniale gevolgen van een overeenkomst.
Extra:
Verbintenissen kunnen ontstaan uit een overeenkomst. (Bv.: huurovereenkomst)
Verbintenissen kunnen ontstaan uit een wet. (Bv.: op de grond van het
aansprakelijkheidsrecht art. 1382 BW en art. 1385 BW)
Bijzonder overeenkomstenrecht bevat specifieke regels.
- Familiaal vermogensrecht
Slaat een brug tussen het personen- en familierecht en het vermogensrecht en regelt de
vermogensrechtelijke verhoudingen binnen de horizontale en verticale familiale
verhoudingen. Regelt de vermogensrechtelijke gevolgen van het (personen- en) familierecht.
o Vermogensrechtelijke gevolgen van de relatie (bv.: huwelijk, geld,
samenwonen, …)
o Vermogensrechtelijke gevolgen van het overlijden (bv.: erfrecht; bepaalt
wie aanspraken krijgt op het vermogen van een overleden persoon)
5
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sien7. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.49. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
50843 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now