De verschillende leerstofonderdelen werden in een gestructureerd document samengevat. Het bevat de geschreven leerstof van de docent, maar ook de powerpoint notities en afbeeldingen. indien de docent voorbeeld examenvragen heeft meegedeeld, dan staat dit er ook bij vermeld. Ik hoop dat ik jullie ka...
De grote utopie in een Nieuwe Tijd (1905-1925)
Vooroorlogse periode ingedeeld in 2 periodes
1e periode: Aanzet naar het modernisme
2e periode: modernisme in volle bloei
1. Inleiding
• Begin 20e eeuw: zucht naar vernieuwing & drang om de nitief te breken met het oude
• Europese avant-garde: op zoek naar universele taal -> rationele denken
• Tijdloos
• Door elke mens begrepen w
• Vrij van sociale achtergrond
• Industrie en machine worden metafoor van Moderne Tijd
• Alles in teken van vooruitgang -> leidt tot Modernisme
• Modernisme: vooral in jaren ’30, maar al vanaf begin nieuwe eeuw aanloop en
experimentele fase
2. Kunst en machine
Bakeliet, Leo Baekeland, 1907
• Voor eerste elektrische huishoudtoestellen, telefoons, …
• Voorloper plastiek
• Soort composiet -> gietbaar -> nieuwe vormgeving mogelijk
De Deutscher Werkbund, 1907
• Muthesius
• Kunst en machine: artikel, 1902
• Verwerpt de basisgedachte van de Britse beweging Arts&Crafts die terugkeert naar
ambacht
• Pleit voor industriële aanpak
• Oprichting Deutscher Werkbund, 1907
• Muthesius & Henry van de Velde
• Doel: kunstenaars, ambachtslui en industriëlen in contact brengen Voor het eerst
nagedacht om producten op markt te brengen die bepaalde speci eke vormgeving
hebben -> vormgeving creëren voor het volk
• Geloof: esthetiek vh functionele naar huiskamers brengen door:
• Kunstenaars: w opgeleid -> denken en ontwerpen binnen nieuwe technische
mogelijkheden vd industrie
• Objecten: standaardiseren -> in serie produceren
fi fi
, • 1914: breuk tss de 2 leidinggevende guren
• Muthesius: blijft pleiten vr standaardisatie
• Henry van de Velde: artistieke vrijheid v kunstenaars
• Tentoonstelling Keulen, 19014
• Industriële producten & ambachtelijke producten w naast elkaar getoond
• Grote verscheidenheid stijlen-> toch eerste poging tot functionele, modernistische design
Peter Behrens en AEG
Begin 20e eeuw: eerste en grootste elektriciteit bedrijven AEG en Siemens
(Duitsland)
• Oog voor nieuwe vormgeving
• Komst vh elektrisch netwerk => grote vraag naar nieuwe elektrische
huishoudapparaten
• 1907: Peter Behrens w kunstdirecteur van AEG -> bedoeling om huisstijl uit te werken
• Bedenkt vormgeving voor
• Drukwerk en logo’s
• Nieuwe producten en architectuur van de gebouwen
=> Corporate identity of huisstijl
• Lid Werkbund
• AEG sluit gratis elektriciteit aan bij bedrijven
• Verdediger v standaardisatie en mechanisatie gecombineerd met moderne, rationele stijl
• Geleidelijkaan eerste huishoudtoestellen ontwerpen die op elektriciteit
werken
• overbodige, duidelijke versieringen vallen weg -> geometrie
• Industrieel vervaardigd
• Bouw Turbinefabriek (1909)
• Behrens laat zich assisteren door Le Corbusier, Mies van der Rohe en Walter Gropius
• Tempel van de industrie
Zeer groot en indrukwekkend -> bomen, mensen enorm klein ernaast
arts&crafts zetten zich af tegen industrialisatie <> hier: industrialisatie omarmen
fi
, Consument-> niet vertrouwd met archetypische voorgangers -> design kan probleemloos nieuw
en bijna avant-gardistisch zijn
Na WOI: sociale ongelijkheid veranderd -> geleidelijk aan weggewerkt
• Arbeiders: meer rechten, betere lonen => meer koopkracht -> kunnen nieuwe producten kopen
• Hele nieuwe beweging binnen industrialisatie -> industrialisatie zorgt voor
democratiseringsproces= de industrialisatie zorgt ervoor dat producten goedkoper zijn dan
de ambachtelijke producten, waardoor ze door een grotere groep/democratischere groep
kunnen betaald worden
3. Kunst en het zoeken naar een nieuwe werkelijkheid
Futurisme
• 1909: Filippo Tommaso Marinetti publiceert eerste futuristisch manifest
• Courage, audacity and revolt will be essential ingredients of our poetry
• Uitvinder en bezieler futurisme
• Gelooft in toekomst waarbij
• technologie en snelheid centraal staan
• machines w verheerlijkt
• Ontstaan nieuwe soort mens: machine-visionair= geïnspireerd door de mogelijkheden van
nieuwe technologieën en de dynamiek vh moderne stadsleven
• Machine en daarbij de auto -> symbool van deze nieuwe tijd
• Afbeelding: Manifesto van het futurisme
• Manifesto die zegt dat we de toekomst moeten toekijken,
industrialisatie omarmen, snelle auto’s en snelle machines
omarmen
• We laten oude eeuw achter ons om een schoon schip te
maken en een nieuwe wereld te creëren
Futurisme= een van oorsprong Italiaanse beweging en kunststroming van 1909 tot 1914,
ontstaan uit het kubisme. Enkele kenmerken van het futurisme zijn snelheid, energie, agressie,
krachtige lijnen, vooruitgang en nieuwe technologie
Van kubisme tot suprematisme
• 1909: picasso, Les Demoiselles d’Avignon -> eerste lijnen vh kubisme
• Geometrische motieven vervangen natuurgetrouwe weergave
• Duidelijk breken met 5eeuwenoude traditie (kunstwerk is zoeken naar
natuurgetrouwe weergave vd werkelijkheid) -> komt rond 1900 met
modernisme een eind aan! -> geometrischer door ingenieursgedachte
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller cmanon692. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.15. You're not tied to anything after your purchase.
