Samenvatting van de cursusteksten: "De Haene & Derluyn: Diagnostiek bij kinderen, jongeren en gezinnen", "Schinkel: [Integratie]? Nee, dank u!", " Vervliet et al." , "artikel: Derluyn"
CURSUSTEKSTEN – INTERCULTURELE PEDAGOGIEK 2023-2024
1) De Haene & Derluyn (zie samenvatting)
1.1 Diagnostiek bij kinderen, jongeren en gezinnen
1.1.1 Ontwikkeling en opvoeding in culturele context: betekeniswereld, migratie en
maatschappelijke positie
➢ Inleiding
• Onderzoeken van de betekenis van cultuur in opvoeding en ontwikkeling
• Aandacht voor interculturalisering van zorg toegenomen
- Ondervertegenwoordiging van minderheidsgroepen in de zorg en
hulpverlening toont het belang van het bevorderen van culturele
competentie aan
• Culturele competentie:
- Rol van cultuur in het vormgeven aan gedrag, ontwikkeling en betekenisgeving
• Fundamentele verschuiving in wetenschappelijke denkkaders ivm
opvoeding en ontwikkeling in etnische minderheidsgroepen
1. Van een deficiëntie- naar een differentiemodel
2. Van een statisch naar een dynamisch cultuurbegrip
3. Rol van cultuur in ontwikkeling vanuit 3 dimensies van cultuur
a. Betekeniswereld
b. Migratiegeschiedenis
c. Maatschappelijke positie
➢ Kindontwikkeling in ethische minderheidsgroepen: van deficiëntie- naar
differentiemodel
• Comparatief paradigma:
- Ontwikkeling van kinderen uit minderheidsgroepen wordt vergeleken
met die van kinderen uit meerderheidsgroepen
- Werd gedragen door een ethisch perspectief
- Universele kenmerken van adaptieve ontwikkelingstrajecten
• Cross-cultureel onderzoek
- Nadruk kwam te liggen op cultuurspecifieke individuele aanleg,
gedragspatronen en waardeoriëntaties als verklarende factoren voor
differentiële ontwikkelingstrajecten van kinderen uit minderheidsgroepen ivm
kinderen uit meerderheidsgroepen → leidde tot een deficiëntieparadigma
• Deficiëntieparadigma
- Tekortkomingen zijn inherent aan de culturele waarden en gedragspatronen
in de minderheids-/culturele gemeenschap
• Differentieparadigma
- Universele kenmerken werden geproblematiseerd
- Vanuit een cultuurspecifieke interpretatie beoordelen
- Emische perspectief
- Differentiële ontwikkelingstrajecten en opvoedingspraktijken in
minderheidsgroepen kunnen niet worden begrepen als afwijkend aan de
standaarden, maar als valabele en adaptieve variaties in menselijk gedrag en
ontwikkeling die functioneel zijn binnen de betrokken context
, ➢ Individu in culturele context: van cultuurdrager naar cultuurproducent
• Conceptualisering van cultuur evolueerde van een statisch naar een dynamisch
cultuurbegrip
• Tylor:
- Cultuur als geheel van opvattingen, handelingsrepertoires en
gedragsvoorschriften die eigen zijn aan een bepaalde groep of natie
- Ziet cultuur als een soort collectieve erfenis: cultuur wordt doorgegeven van
gemeenschap aan haar leden
• Centraal in begrip cultuur
- Duurzame cultuuroverdracht = cultuurtransmissie
- Diverse mechanismen spelen hierin een rol:
▪ In vroegkinderlijke ontwikkeling worden culturele kenmerken
geïnternaliseerd door onbewuste overdracht en intentionele
opvoeding
▪ Horizontale cultuuroverdracht
o De manier waarop culturele kenmerken breed gedeeld worden
door leden van eenzelfde gemeenschap
▪ Verticale cultuuroverdracht
o De continue intergenerationele overdracht tussen leden van
oudere en jongere generaties
o Cultuur als homogene set van waarden, symbolen en gedragsvormen
▪ Individu als cultuurdrager:
o Door participatie aan het gedeelde wereldbeeld, symbolensysteem
en gedragsrepertoire presenteert het individu de bredere culturele
gemeenschap
o Nadruk op enkelvoudige culturele identiteit van het individu
of monoculturaliteit: personen zijn dager van 1 cultuur die
richtinggevend is voor het handelen
o Statische cultuurnotie
• Geertz:
- Cultuur als betekenis genererende context, waarbij cultuur begrepen wordt
vanuit de sociale praxis van individuen
- Niet nadruk op consistent geheel van waarden en gedragspatronen, maar
lokaliseert cultuur in de constructie van betekenis in interpersoonlijke interactie
- Door toenemende migratiestromen, dekolonisatie en de ontwikkeling naar een
geglobaliseerde wereld
- Personen als dragen van meerdere culturele identiteiten
- Een continue proces van betekenisgeving binnen sociale groepen
- Dynamische cultuurnotie
• Centraal in begrip cultuur
- Personen als dragen van meerdere culturele identiteiten
- Een continue proces van betekenisgeving binnen sociale groepen
▪ Individu als cultuurproducent
o Individu wordt begrepen als betrokken in het dynamisch
reproduceren en transformeren van wereklijkheidsdefinities
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lotteblondeel. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.42. You're not tied to anything after your purchase.
