Summary
Samenvatting vwo4 thema's maatschappijleer h2
- Course
- Level
Een samenvatting van hoofdstuk 2 van het boek thema's maatschappijleer.
[Show more]
Seller
Follow
isapeeters8
Content preview
Rechtsstaat2.1 – Idee en oorsprong van de rechtsstaat
Rechtsstaat een staat waarin je als burger met grondrechten wordt beschermd tegen machtsmisbruik
en willekeur van de overheid
Autoritaire staat een mens of een paar mensen hebben de macht
Democratische rechtsstaat dubbele bescherming burgers mogen meedoen aan verkiezingen en
kunnen indirect meebeslissen over politieke kwesties
Nederland is een democratische en sociale rechtsstaat
In een rechtsstaat is sociale cohesie, vertrouwen en wederkerigheid
Rechtszekerheid er zijn wetten waar de overheid zich aan moet houden iedereen kan precies
nagaan wat wel en niet mag
In de 18e eeuw was de verlichting veel onrecht, armoede en sociale ongelijkheid kwam verzet
tegen de burgers wilden vrijheid filosofie daarover contractfilosofen:
Mensen moeten een sociaal contract sluiten, waarin ze tot afspraken komen om in natuurlijke vrijheid
en gelijkheid te kunnen leven
Geweldsmonopolie de staat mag als enige geweld gebruiken
In 1776 was de Amerikaanse constitutie, in 1799 vestigde Napoleon een verlichte dictatuur de
machthebber houdt in zekere mate rekening met de bevolking
2.2 – Grondwet en grondrechten
1814 Nederland wordt constitutionele monarchie koninkrijk met een grondwet
1848 censuskiesrecht mannen die belasting betaalden mochten stemmen
1917 algemeen mannenkiesrecht
1919 algemeen vrouwenkiesrecht
1983 nieuwe grondwet sociale grondrechten en kiesleeftijd naar 18
Negentiende eeuw = nachtwakersstaat een staat die zicht voornamelijk inzet voor bewaking van de
veiligheid van burgers
Klassieke grondrechten kunnen burgers zich op beroepen:
1) gelijke behandeling
2) persoonlijke vrijheid privacy, onaantastbaarheid, godsdienst, onderwijs
3) politieke vrijheid kiesrecht, vrijheid van meningsuiting
Sociale grondrechten kun je niet bij de rechter afdwingen:
werkgelegenheid, sociale zekerheid, volksgezondheid, sociale woningbouw, onderwijs
Verticale werking kunnen door burgers worden uitgeoefend tegen de staat
Horizontale werking burgers kunnen zich tegen elkaar op hun grondrechten beroepen
2.3 – Legaliteitsbeginsel
Legaliteitsbeginsel de overheid mag alleen de vrijheid van de burgers inperken als de
rechtmatigheid van die beperking is vastgelegd in wetten die door het parlement zijn aangenomen
al het overheidshandelen berust op wetgeving
de wetgeving voldoet aan de kwaliteitseisen
Eisen voor wetten:
1) ze gelden voor iedereen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller isapeeters8. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.26. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
60281 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now