Inleiding in de psychologie en criminologische psychologie
All documents for this subject (37)
Seller
Follow
runeelsen
Content preview
INHOUDSOPGAVE CRIMINOLOGISCHE PSYCHOLOGIE (C03C6a/C9XA9A)
AJ 2023-2024
Prof. dr. Lore Mergaerts
DEEL I. EEN INLEIDING IN DE CRIMINOLOGISCHE PSYCHOLOGIE
1. Een schets van de criminologische psychologie
1.1. De ontwikkeling van de criminologische psychologie
Grondleggers:
- William Stern (Duits, joods): in VS
Onderzoek naar de feilbaarheid van het geheugen (kunnen we wel echt op
ons geheugen vertrouwen?)
Psychologie of testemony (in scène zetten van misdrijven), er komen heel
uiteenlopende verklaringen
Geheugen is niet foutloos bij het waarnemen van een misdrijf
Getuigendeskundige in de rechtbank (kunnen de verklaringen altijd worden
geloofd)
- Hugo Münsterberg (Duits):
Hij beweerde dat hij de grondlegger was
Heel kritisch beeld, vanuit de psychologie wist hij het beter dan anderen
On the witness stand
- Franz von Liszt:
Integratie van verschillende invalsvakken om een bepaald fenomeen te
bestuderen
Geïntegreerde strafrechtswetenschap
- Hans Gross: ‘founding father’ (Europa)
Boek over criminaal psychologie
Focus op psychische manier van denken bij rechters (hoe nemen ze hun
besluit)
Impact op geheugen en getuigenis
Kijkt ook naar de daders
- Gustav Aschaffenburg:
Criminologische psychologie en psychiatrie
Kijkt ook naar de daders
Wat gaat er om in het hoofd van een dader
1
, - Hilde Kaufmann en Erich Wulffen: heel diepgaand onderzoek naar psychologie van
dader
Leuvense traditie:
- Louis Braffort:
Oprichter Leuvense school voor criminologie
Jurist die het belang van criminologie inzag
Vergaderzaal Braffort Degreeff
- Etienne Degreeff:
Tweede voorzitter school voor criminologie
Geneeskunde en psychiater
Onderzoek naar waarom mensen passionele moorden plegen
Criminogenese
- René Dellaert:
Ook voorzitter geweest
Arts, opvoedkundige en psychiater
Arts in gevangenis
Mens niet gewoon herleiden tot wat er in zijn hoofd gebeurd maar kijken naar
alle factoren die mensen beïnvloeden
- Steven De Batselier:
Afstand nemen van klinische benadering
Ook aandacht hebben voor impact van de omgeving (maatschappij)
Criminaliteit als een product van de maatschappij
Gastcolleges van criminelen
Psychopathologie van de normale mens: iedere mens heeft iets mis met hem
- Johan Goethals:
Geïntegreerde benadering
Onderzoek naar of mensen al dan niet stoppen met criminaliteit en waarom
Onderzoek naar onveiligheidsgevoelens
1.2. Verschillende vormen van binnen de criminologie toegepaste psychologie (DIA 12)
Forensische psychologie:
- Individuele zaken, inzichten uit psychologie worden toegepast op individuele
casussen, concrete gevallen
- Inschatten wat het risico is dat een bepaald persoon terug een misdrijf gaat plegen
(risicotaxatie)
- Welke straf is het meest geschikt, is die persoon te rekening vatbaar (kan die
verantwoordelijk gehouden worden voor zijn daden)
- Ook behandelingsgericht
2
, - Focus op welke doelgroepen
Rechtspsychologie:
- Gedrag dat onder invloed van de wet staat (niet enkel strafwet)
- Justitiële autoriteiten, advocatuur, getuigen, slachtoffer, dader
- Op groepsniveau, hoe wordt iets doorgaans gedaan
- Asielprocedures (autoriteiten moeten informatie over asielzoeker te weten komen)
- Echtscheidingen
- Rechtspsychologen: onderzoeken (experimenten, empirisch, interviewers), advies
geven in strafzaken over getuigenissen
Investigative psychology:
- Toepassing van psychologische inzichten bij opsporen van daders en misdrijf
- Daderprofilering: kunnen we een profiel van een dader maken met wat we aantreffen
op plaats delict
- Profielanalyse: bij een verdachte
Police psychology:
- Focus op toepassing van psychologische inzichten in training en selectie van politie
- Hoe moeten ze te werk gaan?
- Welke vaardigheden moeten ze hebben en hoe kunnen we kijken welke mensen dit
hebben
Correctional psychology:
- Mensen die niet veroordeeld maar behandeld moeten worden
- Inzichten worden ingezet om deze mensen te belijden en behandelen
- Gericht op de rehabilitatie van veroordeelden
Criminologische psychologie:
- Enkel focus op daders en verdachten
A: rechts, forensische en criminologisch:
- Daders en verdachten
- Strafrechtelijke zaken
B: rechts en forensische;
- Slachtoffers
- Strafrechtelijke context
C: rechts en criminologisch:
- Groepsniveau
D: rechts en police:
- Politionele autoriteiten
1.3. Wat is criminologische psychologie?
Geen scherp afgelijnde discipline
3
, Raakvlakken en overlap met aanverwante disciplines
Geen eenduidigheid, maar wel enkele gemene delers:
- Focus op plegers en verdachten van crimineel gedrag
- Psychologische verklaringen voor het plegen van crimineel gedrag
- Hoe met plegers en verdachten moet worden omgegaan in strafrechtspleging:
Recidief voorkomen
Hoe moeten we ze proberen in het vizier te krijgen
Centrale vragen:
- Welke factoren dragen bij tot crimineel gedrag?
- Hoe kunnen we crimineel gedrag verminderen?
- Waarom zijn er verschillen tussen (mensen/ periodes/ landen/ plaatsen…) op vlak
van crimineel gedrag?
1.4. Criminaliteit, afwijkend gedrag en de strafbaarstelling ervan als referentiekader voor
de criminologische psychologie
Geen eenduidigheid (definitie veranderd door de jaren heen)
Dynamisch en evolutief
Mala in se VS. Mala prohibita (welk gedrag vinden we uit de grond van ons hart afwijkend en
slecht VS. Welk gedrag wordt als strafbaar geklasseerd) (er wordt meer geredeneerd vanuit
het recht)
Afwijkend gedrag op verschillende manieren benaderen:
- Recht
- Moraal
- Sociaal (vb. in een bepaalde vriendengroep)
- Psychologisch
Afwijkend gedrag: niet statisch, maar een sociaal construct afhankelijk van plaats en tijd
Verschillende soorten:
- Deviant gedrag = niet geaccepteerd
- Antisociaal gedrag
- Crimineel gedrag = gedrag dat strafbaar is, intentionele handeling die schade
berokkend en veroordeeld wordt door omgeving en/of gestraft wordt door de staat
1.5. Verklaringsmodellen voor criminaliteit
Eenzijdige verklaringsmodellen
Geïntegreerde verklaringsmodellen voor crimineel gedrag:
- Complex samenspel van factoren
- Biopsychosociaal verklaaringsmodel
- Vb. Blackburn, Andrews & Bonta, Durrant, Hollin, Hewitt
2. Biopsychosociale verklaringen voor het plegen van criminaliteit
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller runeelsen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.41. You're not tied to anything after your purchase.