Les 1 - 29/09
Hoofdstuk 1: politiek & politieke wetenschap
Wat is politiek?
= Al wat te maken heeft met het sturen van een samenleving.
à “Het mogelijk maken van ons samenleven”
Ontleent uit;
- Polis (stad) = samenleving à brede def. Want verschillende entiteiten kunnen staan
voor ‘samenleving’
Structuur saml door regels
Nood aan sturing:
- Gewoontes ook vormen van sturing à kunnen worden doorbroken
- Informele praktijken kunnen veranderen wnr er een nieuwe nood ontstaat
Aristoteles = wil mee sturen en beslissen, (wat doet men om zaken in stand te houden?)
à Gaat ervan uit dat men nijging heeft om samen te leven TOCH nog conflict
DUS: duidelijke regels nodig (sanctioneerbaar zijn)
Diversiteit & schaarste à reden voor conlfict
Variaties in politiek.
1. Op niveau van de samenleving:
- Territoriaal: staten, regio’s, gemeenten, ..
- Niet-territoriaal: vereniging, kerk, academia, studentengroepen, bloggers,…
à bvb studentengroepen gebonden aan bep opleiding
Sterke variatie;
- Verschillende impact op dagelijks leven
- Vrijwilligheid van horen tot een groep (nt bij nationaliteit/afkomst à ook moeilijk
afzweren)
2. Op niveau van inhoud & reikwijdte (“wat wordt er geregeld?”)
- Wat politiek betekend is verschoven:
Vb; de staat; waar moeten ze zich mee bezighouden?
à Vroeger; minimale diensten
à Nu; uitgebreide verzorgingsstaat
Marshall noemt dit een uitgebreid burgerschap: van burgerlijk burgerschap naar
socio-eco burgerschap
Het onderscheid tussen “burgerlijk” & “politiek”;
Burgerschap:
Burgerlijk recht: geheel van regels voor de onderlinge verhouding tussen burgers
(personen/famillie recht, goederenrecht etc..)
, Politiek recht (“staatsrecht”): onze rechten en vrijheden ten aanzien van de staat. M.b.t
beslissingsprocessen die het individu overstrijgen; relaties tussen burger en overheid,
functioneren van de overheid. (Stemrecht, vrijheid v meningsuiting, etc)
Vb; klimaatzaak
Toenemende reikwijdte van politiek (waar zich mee bezighoudt)
- 1960s feminisme; “het persoonlijke is politiek” = kritiek op het nt bezig zijn v/d
politiek bij ongelijkheid man & vrouw (verkrachting binnen huwelijk nt mogelijk)
- Sociale media & recht op “ontkoppelen” (recht om na werkuren nt mails beantw ,
privacy gegevens delen)
- Eenzaamheid
- Kinderrechten en bescherming
Politisering & depolitisering:
Politisering = betrokken raken bij politieke discussie; een thema onderwerp. Individu
kan het nt meer alleen oplossen, collectieve sturing is nodig.
Bv: eenzaamheid à collectief proces (individualisering v/d maatschappij,
eenoudergezinnen). Verkrachting binnen het huwelijk.
Herdefiniëren van “privaat” en “publiek”
- Privaat: domein waarvan we vinden dat niemand zich erbij in moet mengen
(autonoom)
- Publiek: domein van sociaal leven waar mensen elkaar ontmoeten, en waar ter wille
van de organisatie van de samenleving, collectieve beslissingen moeten worden
gemaakt
ó
Depolitisering = “politieke karakter” wegnemen van iets, het terug een “private”
karakter te geven
Bv: kritiek op seksismewet (in twijfel trekken v/h structurele karakter seksisme)
à Mag ik nog iets zeggen over vrouwen nu ? vrijheid van meningsuiting?
Vormen en regimes: welke principes liggen ten grondslag aan het functioneren van een
systeem?
Verschillen in hoe we het aanpakken
- Democratisch(verspreide m cht, verkiezing dr bevolking) of autoritair (1
iemand/groep)
- Unitair (gecentraliseerd bestuur) of federaal (afzonderlijke parlementen)
- Meerderheid of consensus (variatie in procedures)
- Unicameraal of bicameraal (hoeveel kamers in het parlement)
- Verdere regels van het spel
Ook variatie in hoe parlementen zijn opgestel (halve cirkel, u-vorm,…)
à cirkel om zo weinig mogelijk links-rechts, gelijkheid, minder confronterend
Architectuur heeft ook inpakt over hoe we aan politiek doen !
,Reikwijdte neemt toe: andere actoren zijn ook bezig met politiseren
- Straatnamen, naamverandering geclaimd (feministisch, namen vaak nr mannen
genoemd)
- Washington post: was voor donald trump
- Chaplin: industrializing, problematiseren, lopende band (afstomping v menselijke ziel)
(ontmenselijking, chaplin stelt nog dingen in vraag)
Consumer politics = “look before you buy”, keuzes die we stellen bij aankoop, steunen van
bepaalde regimes
Politicologie, huh?
Wat is de wetenschap achter politiek?
= vertellen over de samenleving maar nt zoals anderen;
Gebonden aan wetenschappelijke regels:
Intellectuele distantie
- Gevaar van bias (vooringenomenheid) : wetensch nt neutraal, vraagstelling van data dr
normen en waarden
- Omgaan met bias: omarmen van twijfel, reflexivitiet (=in vraag stellen van relatie tot
studieobject)
Correlatie ( A & B komen tegelijk voor) <=>causatie (A veroorzaakt B)
Waarschijnlijkheden ipv zekerheden
Data systematisch verzamelen & analyseren
-
Geregeld zoeken nr onregelmatigheden
-
Patronen & vergelijking
Bewuste keuze van technieken
- Kwalitatief-kwantitatief
- Onderzoeksvraag bepaalt relevantie
Openheid en transaparantie
- Onderzoeksethiek en positionaliteit
- Rapportage, peer review, open access...
Positionaliteit = welke positie je inneemt t.o.v andere in de maatschappij ( vrouw/man,
wit/zwart..)
Instrumenten van de politicologie
1. Concepten
2. Modellen
3. Theorieen
Concepten;
= afbakenen van begrippen, gevat in een definitie (bv parlement)
= laten toe om instellingen, gedrag, processe, etc. te categoriseren als een “geval van een
breder fenomeen”
“containers van data”
Vb: geen perfecte democratie; DUS hoe landen classificeren als wel/nt democratisch
Robert Dahl => onmogelijk om hedendage pol systemen te definieren als democratie
, Democratie ( het volk regeert) = een idiaal type dat nergens bestaat
(we weten nt echt wat er gebeurd in het parlement)
Ondersheid “democratie” & “polyarchie” (= een regering door velen)
Bestuur door velen essentie van democratie
Poly + arkhe =
- Controle over bestuur bij verkozen mandatarissen
- Vrije en eerlijke verkiezingen
- Stemrecht en recht op verkiezing vr volwassene
- Vrije meningsuiting
- Toegang tot info
= empirisch “ideaaltype” of “data-container”
Modellen:
= helpen om te gaan met complexiteit van onze samnleven (als een landkaart). Laten toe om
verbanden in kaart te brengen.
Easton’s model (1965): het politiek systeem
Kringloopmodel: openbaar bestuur = open systeem dat inputs omzet in outputs
àAbstractie laat doe model toe te passen op politieke sturing in versch soorte
gemeenschappen
2 inputs: eisen & steun
Eisen = verwachtinge die bij samnl leven, kunnen zeer gevarieerd zijn en talrijk zijn,
te veel eisen = volume overload &. eisen te gevarieerd = content overload
Steun = uitingen van vertrouwen in het systeem. Miniumuum aan steun nodig vr systeem
Passieve steun = meestan het geval; gehoorzaamheid door naleven van politieke
beslissingen
Actieve steun = getogen ten gunste van democratie bv
Gatekeepers = verschillende mechanisme die de politieke uiting van politieke eisen enigszins
reguleren.
Eisen & steun worden omgezet/geconverteerd in regels en politieke beslissingen (= outputs
van systeem)
Outputs hebben gevolg voor de eisen en steun à terugkoppeling (bv ontvanken van
subsidies..)
Terugoppeling vormt zich in een houding, zorgt voor reactie (pos of neg) van volk
= simplificatie van werkelijkheid, maar helpt relatie tss bepaalde actoren te begrijpen ;
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller oumaimahallaoui2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.89. You're not tied to anything after your purchase.